Prif logiau cyhoeddus

Dyma rhestr o bob cofnod yn holl logiau Cof y Cwmwd. Gallwch weld rhestr mwy penodol trwy ddewis math o log, enw defnyddiwr (maint llythrennau yn bwysig), neu'r dudalen dan sylw (maint llythrennau yn bwysig hefyd).

• 20:38, 4 Tachwedd 2025 Symudodd Irion sgwrs cyfraniadau y dudalen Hugh Cadfan i Cadfan Gwynedd heb adael dolen ailgyfeirio
• 20:37, 4 Tachwedd 2025 Symudodd Irion sgwrs cyfraniadau y dudalen Hugh Hughes (Hugh Cadfan) i Hugh Hughes (Cadfan Gwynedd) heb adael dolen ailgyfeirio
• 20:27, 4 Tachwedd 2025 Irion sgwrs cyfraniadau created tudalen Hugh Cadfan (Yn ailgyfeirio at Hugh Hughes (Hugh Cadfan)) Tagiau: Ailgyfeiriad newydd
• 20:26, 4 Tachwedd 2025 Irion sgwrs cyfraniadau created tudalen Hugh Hughes (Hugh Cadfan) (Dechrau tudalen newydd gyda "I'w barhau Roedd '''Hugh Hughes''' a fagwyd yn Rhosgadfan yn un o arloeswyr y symudiad i sefydlu trefedigaeth Gymreig a Chymraeg yn y Wladfa. Roedd rhieni Hugh Hughes (Lewis Hughes ac Elinor) yn byw ym Mhengwrli (neu Ben Gwylwyr), ar yr allt rhwng Rhostryfana Rhosgadfan cyn iddynt symud i gartref y teulu, sef Cae'r Odyn - dim ond ychydig gaeau i ffwrdd. Yn ôl rhestr fedydd Hugh Hughes, cafodd ei eni yng nghartref ei fam yn Nhrefdraeth, Môn ond yn [...")
• 16:27, 30 Hydref 2025 Symudodd Irion sgwrs cyfraniadau y dudalen Tafarn y Horse i Tafarn Sign Horse
• 16:25, 30 Hydref 2025 Irion sgwrs cyfraniadau created tudalen Tafarn y Horse (Dechrau tudalen newydd gyda "Safai dafarn o'r enw '''Sign Horse''' yn ardal Treddafydd o bentref Pen-y-groes tua chanol y 19g. Mewn adroddiad papur newydd am gyfarfod blynyddol Llys Trwyddedu ardal Caernarfon ym 1865 fodd bynnag, nodwyd mai Elizabeth Griffiths oedd tafarnwraig yr Horse.<ref>''Caernarvon and Denbigh Herald'', 2.9.1865, t.3</ref> Un cyfeiriad arall sydd wedi dod i'r golwg yw hynny yn atgofion Owen Owen, lle nodir bod "Sign...")
• 20:23, 29 Hydref 2025 Irion sgwrs cyfraniadau created tudalen Tafarn yr Half Way (Dechrau tudalen newydd gyda "Roedd adeilad o'r enw "Half Way" wedi bod ar y ffordd rhwng Pen-y-groes a phentref Tal-y-sarn ers degawdau cyn bod sôn am dafarn yno. Adeg Cyfrifiad 1881, nodir mai Evan Morris, gof 53 oed a hanai o Sir Fôn oedd yn cadw'r dafarn.<ref>Cyfrifiad plwyf Llanllyfni 1881</ref> Bu'n agored tan ddechrau'r ganrif bresennol, un o dafarnau olaf yDyffryn Nantlle i gau. ==Cyfeiriadau== Categori:Tafarndai")
• 18:08, 29 Hydref 2025 Cyfaill Eben sgwrs cyfraniadau created tudalen Clynnog Fawr - crud ein llenyddiaeth gynnar (Dechrau tudalen newydd gyda "Am ganrifoedd yn ystod yr Oesoedd Canol bu mynachlog ac eglwys Beuno Sant yng Nghlynnog Fawr yn ganolfan bwysig ym maes llenyddiaeth Gymraeg gynnar a chynhyrchwyd nifer o weithiau pwysig yno. Yng nghanol y 13g bu Iorwerth ap Madog yn ail-lunio rhannau helaeth o'r Gyfraith Gymreig - Cyfraith Hywel - ac fe'i hystyrid yn arbenigwr yn y maes. Mewn ymchwil a gyflawnodd yn y 1950au dangosodd Dr Dafydd Jenkins fod Iorwerth yn perthyn i deulu ysgolheigaidd yn a...")
• 17:25, 29 Hydref 2025 Irion sgwrs cyfraniadau created tudalen Tafarn y Machine (Dechrau tudalen newydd gyda "Roedd '''Tafarn y Machine''' yn dafarn a gedwid gan chwarelwr o'r enw Griffith Owen, chwarelwr 35 oed ym 1851, a'r wraig Margaret, 39 oed - y ddau'n lleol, Griffith o blwyf Llandwrog a Margaret o blwyf Llanwnda. Safai'r dafarn yn ardal Coedmadog o bentref Tal-y-sarn, a dichon ei bod yn diwallu anghenion rhai o'r chwarelwyr lleol am gwrw ar ddiwedd sifft.<ref>Cyfrifiad plwyf LLanllyfni 1851</ref> Mewn adroddiad papur newydd am gyfarfod blynyddol Llys Trwyd...")
• 12:08, 29 Hydref 2025 Irion sgwrs cyfraniadau created tudalen Tafarn yr Engineer's Arms (Dechrau tudalen newydd gyda "Roedd yr '''Engineer's Arms''' yn dafarn ym mhen gogleddol Pen-y-groes ger Rhesdai Treddafydd.")
• 17:19, 28 Hydref 2025 Irion sgwrs cyfraniadau created tudalen Tafarn y Brynkir Arms (Dechrau tudalen newydd gyda "Y dafarn gyntaf ym mhentref Pen-y-groes wrth deithio o gyfeiriad Caernarfon oedd y '''Brynkir Arms''' a godwyd tua 1856. Mae'r adeilad yn sefyll hyd heddiw, gyda'r enw "Gwylfa". Mewn adroddiad papur newydd am gyfarfod blynyddol Llys Trwyddedu ardal Caernarfon ym 1865 nodwyd mai John Griffiths oedd y tafarnwr.<ref>''Caernarvon and Denbigh Herald'', 2.9.1865, t.3</ref> Yn gymharol fuan wedyn fe 'i hetifeddwyd gan feddyg oedd yn ddirwestwr pybyr a roddodd y d...")
• 10:44, 28 Hydref 2025 Irion sgwrs cyfraniadau created tudalen Tremlyn (Yn ailgyfeirio at David Davies (Tremlyn)) Tagiau: Ailgyfeiriad newydd
• 10:24, 28 Hydref 2025 Irion sgwrs cyfraniadau created tudalen Fferyllfardd (Yn ailgyfeirio at William Morgan Williams (Fferyllfardd)) Tagiau: Ailgyfeiriad newydd
• 12:42, 27 Hydref 2025 Irion sgwrs cyfraniadau created tudalen William Morgan Williams (Fferyllfardd) (Dechrau tudalen newydd gyda "Ar y gweill Roedd Dr '''William Morgan Williams''' (1832[[1877) a adwaenid wrth yr enw barddol "Fferyllfardd" yn feddyg ac yn fardd lled enwog yn ei ddydd. Fe'i anwyd '' ym Mhentre-poeth, Pwllheli ar y 3ydd o Fehefin, 1832, yn fab i William Williams, (''Gwilym Heli''), oedd yn grydd, a oedd ei hun yn dipyn o fardd gwlad. Ac yntau'n fachgennifanc, symudodd y teulu i gyffiniau'r Groeslon]] Dangosodd William Morgan diddordeb mawr mewn bard...")
• 09:56, 27 Hydref 2025 Irion sgwrs cyfraniadau created tudalen Elis Wyn o Wyrfai (Yn ailgyfeirio at Ellis Roberts (Elis Wyn o Wyrfai)) Tagiau: Ailgyfeiriad newydd
• 14:33, 23 Hydref 2025 Irion sgwrs cyfraniadau created tudalen John Huxley (Dechrau tudalen newydd gyda "Gŵr o Aberffraw oedd '''John Huxley''', a aned ym 1820, ac yn alod o deulu a ddilynai'r gwaith o felinydd. Credir mai John a Catherine Huxley oedd ei rieni, a'r tad yn dilyn galwedigaeth fel melinydd yn Aberffraw. Roedd ganddo frawd, Owen, ac yn ôl pob tebyg, frawd arall o'r enw George, a fedyddiwyd ym 1826 yn Aberffraw.<ref>Archifdy Ynys Môn, Cofrestr Bedyddiadau plwyf Aberffraw, 1826</ref> Ym 1841, roedd John Huxley yn lodjio yn Stryd yr Wyddfa, Caernarfo...")
• 11:24, 23 Hydref 2025 Symudodd Irion sgwrs cyfraniadau y dudalen Dolydd Arms i Tafarn y Dolydd Arms
• 11:07, 23 Hydref 2025 Irion sgwrs cyfraniadau created tudalen Dolydd Arms (Dechrau tudalen newydd gyda "Rhestrwyd y '''Dolydd Arms''' yng Nghyfarwyddiadur Slater dyddiedig 1868.<ref>''Slater's Directory of Gloucestershsire, Herefordshire, Monmouthshire, Shropshire and |Wales, 1868'' (Manceinion a Llundain, 1868) t.587, ar gael ar y Wê ar Wefan ''University of Leicester Special Collections On-line'' [https://leicester.contentdm.oclc.org/digital/collection/p16445coll4/id/90995/rec/3], cyrchwyd 21.10.2025</ref> Nodwyd mai John Huxley oedd y tafarnwr. Mae hi bron yn...")
• 16:10, 22 Hydref 2025 Symudodd Irion sgwrs cyfraniadau y dudalen Crefftwyr a Masnachwyr Uwchgwyrfai i Crefftwyr a Masnachwyr Uwchgwyrfai, 1868
• 14:58, 22 Hydref 2025 Symudodd Irion sgwrs cyfraniadau y dudalen Tafarn y Rêlwê, Pant-glas i Railway Inn, Pant-glas
• 14:57, 22 Hydref 2025 Symudodd Irion sgwrs cyfraniadau y dudalen Tafarn Pant-glas i Tafarn y Rêlwê, Pant-glas
• 15:27, 21 Hydref 2025 Irion sgwrs cyfraniadau created tudalen Crefftwyr a Masnachwyr Uwchgwyrfai (Dechrau tudalen newydd gyda "Isod gwelir rhestr '''Crefftwyr a Masnachwyr yn Uwchgwyrfai''' a godwyd o Gyfarwyddiadur Masnach Slater, 1858 sydd yn rhoi argraff o'r ystod o alwedigaethau a busnesau ar wahân i chwarelydda ac amaethu oedd yn bod yn y cwmwd tua 150 o flynyddoedd yn ôl. Mae angen ar bob cymuned ei masnachwyr a chrefftwyr er mwyn i bobl gaffael eu hanghenion nada oes modd eu cynhyrchu gartref. Bu crefftwyr megis gofaint a chryddion wrthi ers canrifoedd yn Uwchgwyrfai, ac...")
• 15:46, 14 Hydref 2025 Irion sgwrs cyfraniadau created tudalen Helfa Pen-y-groes (Dechrau tudalen newydd gyda "Ni wyddys fawr am '''Helfa Penygroes''' ond cynhaliwyd cyfarfod fis Ionawr 1828 ac ymhen y flwyddyn eto yn Ionawr 1829. Ar ôl dilyn yr helgwn, aeth pawb i dafarn y Stag am ginio. Gelwid y meistr yn "Comptroller" (sef Rheolwr neu Feistr) ac oedd ganddo ddirprwy. Ym 1828, Griffith Jones oedd y meistr, a Robert Lloyd oedd ei ddirprwy. Y flwyddyn ganlynol, Robert Lloyd oedd y meistr, gyda dyn o'r enw Samuel Wagstaff yn ddirprwy iddo....")
• 16:28, 6 Hydref 2025 Irion sgwrs cyfraniadau created tudalen Delwedd:Map degwm Pen-y-groes.jpg
• 16:28, 6 Hydref 2025 Mae Irion sgwrs cyfraniadau wedi uwchlwytho Delwedd:Map degwm Pen-y-groes.jpg
• 09:45, 6 Hydref 2025 Irion sgwrs cyfraniadau created tudalen Pen-y-groes (Dechrau tudalen newydd gyda "Y pentref mwyaf yn ardal Dyffryn Nantlle yw Pen-y-groes. Yn wir, dyma'r gymuned fwyaf yn holl gwmwd Uwchgwyrfai ers iddi ddatblygu ynnystod ail hanner y 19g., gan gysgodi pentref bychan hynaf y plwyf, sef Llanllyfni, lle'r oedd eglwys y fro a lle cynhelir ffair ers canrifoedd - a lle'r oedd nifer fwyaf o dafarnau'r dyffryn! ==Cyfeiriadau== Categori:Pentrefi a threflannau")
• 09:42, 6 Hydref 2025 Symudodd Irion sgwrs cyfraniadau y dudalen Disgrifiad Owen Owens o Ben-y-groes tua 1870 i Disgrifiad Owen Owen o Ben-y-groes tua 1870 heb adael dolen ailgyfeirio
• 09:42, 6 Hydref 2025 Symudodd Irion sgwrs cyfraniadau y dudalen Pen-y-groes i Disgrifiad Owen Owens o Ben-y-groes tua 1870 heb adael dolen ailgyfeirio
• 12:17, 29 Medi 2025 Irion sgwrs cyfraniadau created tudalen Categori:Meysydd awyr (Dechrau tudalen newydd gyda "Categori:Hedfan")
• 15:42, 28 Medi 2025 Symudodd Irion sgwrs cyfraniadau y dudalen Henry Williams, apothecari o Glynnog i Henry Williams
• 14:57, 26 Medi 2025 Irion sgwrs cyfraniadau created tudalen Eos Beuno (Yn ailgyfeirio at Thomas Jones (Eos Beuno)) Tagiau: Ailgyfeiriad newydd
• 13:39, 26 Medi 2025 Irion sgwrs cyfraniadau created tudalen Thomas Jones (Eos Beuno) (Dechrau tudalen newydd gyda "Roedd '''Thomas Jones''', a ddefnyddai'r ffugenw Eos Beuno, yn hanu o blwyf Llanwnda. Roedd yn adnabyddus fel unawdydd, arweinydd cyngherddau ac adroddwr. Yn ddyn ifanc, roedd yn wehydd wrth ei waith bob dydd, mae'n debyg iddo weithio yn Ffatri wlân Bontnewydd gerllaw ei dŷ, sef Lodj Plas-y-bryn ym 1881. Roedd yn 31 ar y pryd, a'i wraig Elizabeth yn 28. Roedd ganddynt ferch fach, Hanah, 10 mis oed.<ref>Cyfrifiad plwyf Llanwnda 1881</ref> Erbyn 1891, roed...")
• 15:03, 20 Medi 2025 Cyfaill Eben sgwrs cyfraniadau created tudalen Damweiniau Awyrennau yn Uwchgwyrfai (Dechrau tudalen newydd gyda "=== Awyren Halifax yn taro Braich y Cwm === Ar 3 Medi 1943 roedd awyren fomio Halifax ar hediad ymarfer pell o'i chanolfan yng ngorsaf yr Awyrlu yn Lindholme yn Swydd Efrog. Erbyn canol y prynhawn y diwrnod hwnnw roedd cymylau trwchus dros Yr Eifl ac oddeutu 3.00p.m. fe aeth yr awyren yn erbyn ochr Braich y Cwm uwchlaw Trefor. Ffrwydrodd yr awyren a malu'n ddarnau wrth daro'r mynydd a lladdwyd y criw o saith yn y fan a'r lle. Yn fuan wedyn llwyddod...")
• 19:32, 18 Medi 2025 Irion sgwrs cyfraniadau created tudalen Penarth (Yn ailgyfeirio at Pennarth (fferm)) Tagiau: Ailgyfeiriad newydd
• 16:06, 14 Medi 2025 Cyfaill Eben sgwrs cyfraniadau created tudalen Cymdeithas Amaethyddol Clynnog 1909-46 (Dechrau tudalen newydd gyda "CYMDEITHAS AMAETHYDDOL CLYNNOG 1909-1946 [1] Yr oedd Cymdeithas Clynnog bron cyn hyned â Chymdeithas Eifionydd, ac mewn llawer peth yr oedd ei hanes cynnar yn ddigon tebyg i eiddo Cymdeithas Eifionydd. Fe’i cofrestrwyd ar 6 Mawrth 1909, ond wrth gwrs yr oedd y gwaith paratoawl wedi parhau am gryn amser cyn hynny, er nad oes gennym gymaint o wybodaeth am y cychwyniad â chydag Eifionydd. Yn Coachhouse Pennarth, Clynnog, y cychwynnwyd hi, ac nid hi yn uni...")
• 10:06, 27 Awst 2025 Irion sgwrs cyfraniadau created tudalen Owain Rhys (Dechrau tudalen newydd gyda "Mae '''Owain Rhys''' yn fab i Richard Morris Jones a Manon Rhys. Yn wreiddiol o Ddol Mderedydd, Llandwrog, symododd i Gaerdydd yn 14 oed. Ar ôl graddio mewn Archaeoleg, bu'n gweithio yn Amgueddfa Genedlaethol Cymru am dros 20 mlynedd. Mae o bellach yn gweithio ym maes ymgysylltu cymunedol. Mae o'n byw yn y Tyllgoed, Caerdydd, gyda'i wraig, Lleucu Siencyn, ac yn aelod o dîm Aberhafren, Talwrn y Beirdd. Enillodd goron Eisteddfod G...")
• 13:37, 6 Gorffennaf 2025 Crëwyd y cyfrif defnyddiwr FeGlywais sgwrs cyfraniadau gan Irion sgwrs cyfraniadau
• 17:20, 30 Mehefin 2025 Cyfaill Eben sgwrs cyfraniadau created tudalen Wynne Williams (Dechrau tudalen newydd gyda "Cerddor ac arweinydd bandiau o bentref Trefor oedd y diweddar '''[Iorwerth] Wynne Williams''' a fu farw 8 Mai 2025 yn 67 oed. Magwyd ef yn ffermdy Ysgubor Wen lle bu'n byw gydol ei oes. Yn 8 oed ymunodd â Seindorf Trefor gan ddatblygu'n gyflym yn gornetydd a thrwmpedydd dawnus ac ymroddgar. Cyn bod yn 16 oed daeth yn Bencampwr Agored Unawdwyr Gogledd Cymru ac yn drwmpedydd yng ngherddorfa Cwmni Opera Pwllheli. Nid oedd mynd i goleg yn apelio ato a d...")
• 17:04, 30 Mehefin 2025 Cyfaill Eben sgwrs cyfraniadau created tudalen Cors y Wlad (Dechrau tudalen newydd gyda "Fferm yn ardal Capel Uchaf yw '''Cors y Wlad'''. Fel mae'r enw'n awgrymu tir llaith a chorsiog a geir yno ac mae peth o dir y fferm wreiddiol dan blanhigfeydd o goed conifferaidd erbyn hyn. Yno am gyfnod sylweddol yn y 19g y trigai'r cymeriad hynod Owen Owens, a ddaeth yn destun cofiant gan y Parch. Henry Hughes, Bryncir, sef ''Owen Owens, Cors-y-wlad'' (Dolgellau 1898). Roedd Owen Owens yn Gristion o argyhoeddiad ac yn flaenor ond eto roedd ganddo dymer b...")
• 10:24, 26 Mehefin 2025 Dileodd Carlmorris sgwrs cyfraniadau dudalen Delwedd:Prawf.jpg (y cynnwys oedd: "", a'r unig gyfrannwr oedd "Carlmorris" (talk))
• 10:23, 26 Mehefin 2025 Carlmorris sgwrs cyfraniadau created tudalen Delwedd:Prawf.jpg
• 10:23, 26 Mehefin 2025 Mae Carlmorris sgwrs cyfraniadau wedi uwchlwytho Delwedd:Prawf.jpg
• 21:25, 6 Mehefin 2025 Mwngrel o Feirion sgwrs cyfraniadau created tudalen Afon Tal (Afon Tal)
• 19:33, 21 Mai 2025 Irion sgwrs cyfraniadau created tudalen Afon Marden (Dechrau tudalen newydd gyda "'''Afon Marden''' yw enw nant fach sydd yn rhedeg trwy bentref Pant-glas. Ni cheir yr enw ar fapiau, ond sonnwyd amdani yn y wasg ym 1878. Adroddwyd y pryd hynny am farwolaeth Edward Jones, Tan-y-dderwen, Bwlch Derwin trwy foddi yn Afon Marden. A barnu oddi wrth y manylion a roddir yn y papur newydd am y ddamwain, mae'n bur sicr mai yn y nant sydd yn rhedeg dan y rheilffordd ychydig i'r de o Orsaf Pant-glas y boddwyd y dy...")
• 18:37, 15 Mai 2025 Irion sgwrs cyfraniadau created tudalen Bad achub Clynnog (Dechrau tudalen newydd gyda "Penderfynwyd gosod '''bad achub''' yng Nghlynnog Fawr tua 1846. Mae terfynau Harbwr Caernarfon dan y ddeddf yn ymestyn hyd at arfordir plwyf Clynnog Fawr. Penderfynodd Ymddiriedolwyr yr Harbwr osod bad achub yng Nghlynnog yn ogystal ag un yn Llanddwyn, a bwriwyd ati i drefnu cwt ar gyfer y cwch.<ref>''North Wales Chronicle'', 20.10.1846, t.2</ref> Y bwriad oedd ei gael yn barod o fewn mis ond flwyddyn yn ddiweddarach nad oedd y trefniadau wedi eu cwblhau.<r...")
• 15:44, 15 Mai 2025 Irion sgwrs cyfraniadau created tudalen Humphrey Parry (Dechrau tudalen newydd gyda "Ganwyd Humphrey Parry (?1772-1809) yn y Cwm Mawr, Clynnog Fawr. Ar ôl cyfnod yn gweithio i gyfreithiwr, symudodd i Lundain lle bu'n athro cynorthwyol yn ysgol ramadeg y Brewers' Company, Sadler's Wells. Ar ôl i brifathro'r ysgol honno farw ym 1797, agorodd ei ysgol ei hun yn Hackney, sef y Cambridge House Academy. Roedd enw da i'r ysgol ac iddo fo fel athro, a dywedir ei fod yn feistr ar wyth iaith. Ym 1806 fe wariodd £700 ar helaethu'r adeilad. Yr...")
• 14:24, 12 Mai 2025 Irion sgwrs cyfraniadau created tudalen Enwau barddol (Yn ailgyfeirio at Ffugenwau Uwchgwyrfai) Tagiau: Ailgyfeiriad newydd
• 14:23, 12 Mai 2025 Irion sgwrs cyfraniadau created tudalen Ffugenwau (Yn ailgyfeirio at Ffugenwau Uwchgwyrfai) Tagiau: Ailgyfeiriad newydd
• 09:39, 12 Mai 2025 Irion sgwrs cyfraniadau created tudalen Ffugenwau Uwchgwyrfai (Dechrau tudalen newydd gyda "{| class="wikitable" |+ Enwau amgen a arddelwyd |- ! Ffugenw/Enw barddol !! Enw arferol !! Dolen at erthygl |- | Alafon || Owen Griffith Owen || Owen Griffith Owen (Alafon) |- | Alaw Cadfan || Solomon Jones || Solomon Jones (Alaw Cadfan) |- | Aled Ddu || Robert R. Williams || Robert R. Williams (Aled Ddu) |- | Anant || Owen Edwards || Owen Edwards (Anant) |- | Ap Gwyrfai || Thomas Williams || Thomas Williams (Ap Gwyrfai) |- | Bardd y Gwrych...")
• 15:10, 5 Mai 2025 Cyfaill Eben sgwrs cyfraniadau created tudalen Fferm Bryn Ifan (Dechrau tudalen newydd gyda "Fferm fynydd sylweddol o tua 450 erw yn ardal Capel Uchaf yw '''Bryn Ifan'''. Ers ychydig flynyddoedd mae'r fferm ym meddiant Ymddiriedolaeth Natur Gogledd Cymru sydd yn gweithredu cynlluniau uchelgeisiol yno i amaethu'r tir mewn modd cynaliadwy a sensitif mewn partneriaeth â phobl leol er mwyn adfer cynefinoedd ac adfywio creaduriaid a phlanhigion, yn löynnod byw, rhedyn a blodau prin. Ar hyn o bryd (2025) mae mynediad i gaeau isaf Bryn Ifan wedi'i gy...")