Prif logiau cyhoeddus

Dyma rhestr o bob cofnod yn holl logiau Cof y Cwmwd. Gallwch weld rhestr mwy penodol trwy ddewis math o log, enw defnyddiwr (maint llythrennau yn bwysig), neu'r dudalen dan sylw (maint llythrennau yn bwysig hefyd).

• 15:43, 13 Rhagfyr 2025 Irion sgwrs cyfraniadau created tudalen Côr Plant Llanllyfni (Dechrau tudalen newydd gyda "Yr oedd '''Côr Plant Llanllyfni''' mewn bodolaeth ers o leiaf 1908, dan arweiniad Mr William D. Roberts. Merched yn unig oedd yn y côr. Enillodd y côr yn erbyn dau gor arall yn Eisteddfod Capel Bwlan (MC), Llandwrog fis Mai 1908, a hynny gyda chlod mawr gan y beirniad.<ref>''Yr Herald Cymraeg'', 12.5.1908, t.6</ref> Y flwyddyn wedyn, yn Eisteddfod Gadeiriol Pwllheli, fodd bynnaag, gosodwyd y côr yn drydydd allan o bedwar.<ref>''North Wales Express'', 6...")
• 14:39, 13 Rhagfyr 2025 Symudodd Irion sgwrs cyfraniadau y dudalen Cor Meibion Trefor i Côr Meibion Trefor heb adael dolen ailgyfeirio
• 12:04, 13 Rhagfyr 2025 Irion sgwrs cyfraniadau created tudalen Côr Carmel (Dechrau tudalen newydd gyda "Roedd '''Côr Carmel''' yn canu tua 1914, a dichon mai yn ystod flwyddyn honno neu'r flwyddyn gynt y cafodd ei ffurfio. Yr arweinydd oedd R. Hughes Jones (Pencerdd Llifon).<ref>''Y Brython'', 23.4.1914, t.6</ref> Bu i'r ''Herald Cymraeg'' adrodd ddiwedd Mawrth 1914 fod y côr yn brysur yn paratoi at sawl gyfle i gystadlu, yn cynnwys canu yn Eisteddfod Gendlaethol Bangor. Roeddynt hefyd wedi trefnu i ganu yng "Nghyngerdd y Nyrsys" a fyddai'n cael ei gynnal...")
• 09:50, 12 Rhagfyr 2025 Irion sgwrs cyfraniadau created tudalen Iorwerth ap Owain (Yn ailgyfeirio at Edward Owen (Iorwerth ap Owain)) Tagiau: Ailgyfeiriad newydd
• 09:49, 12 Rhagfyr 2025 Irion sgwrs cyfraniadau created tudalen Edward Owen (Iorwerth ap Owain) (Dechrau tudalen newydd gyda "Yr oedd '''Edward Owen''' (1858-wedi 1914), canwr bariton proffesiynol a cherddor yn aelod o deulu neilltuol o gerddorol. Cartref y teulu oedd 4 Pen-y-bont, Nantlle cyn iddynt symud i Frynteg, Tal-y-sarn rywbryd cyn 1871. Yr oedd ei dad, Owen Owens, yn grydd a aned i Owen a Mary Owens ym 1813 ac a hanai o Lanengan; yr oedd ei fam, Margaret, o Walchmai, Ynys Môn. Bu i'r ddau briodi yn Eglwys Sant Rhedyw, Llanllyfni 16 Mawrth 1841.<ref>Archifdy Caern...")
• 13:32, 10 Rhagfyr 2025 Irion sgwrs cyfraniadau created tudalen Côr Tal-y-sarn (Dechrau tudalen newydd gyda "Ffurfiwyd '''Côr Tal-y-sarn''' fis Chwefror 1881 gan gerddor ifanc addawol, Edward Owen (Iorwerth ap Owain)<ref>''Y Genedl Gymreig'', 10.2.1881, t.7</ref>, brawd Mair Alaw ac ewyrth i'r Brodyr Francis. Mae cofnod fod y côr wedi cystadlu yn erbyn Côr Pen-y-groes yng Nghylchwyl flynyddol Undeb Llenyddol Tal-y-sarn fis Mehefin yr un flwyddyn, dan arweiniad Iorwerth ap Owain.<ref>''Y Genedl Gymreig'', 9.6.1881, t.7</ref> Aeth...")
• 10:42, 8 Rhagfyr 2025 Irion sgwrs cyfraniadau created tudalen Symeon o Glynnog (Dechrau tudalen newydd gyda "'''Symeon o Glynnog''' (m.1152) oedd yr ail Archddiacon Bangor y mae ei enw wedi goroesi, gan ddilyn Archddiacon Maurice. Fe'i penodwyd i'r swydd cyn 1137.<ref>M.L. Clarke, ''Bangor Cathedral'' (Caerdydd, 1969), t.110</ref> Ar y pryd, un archddiaconiaeth oedd yn esgobaeth Bangor ac felly bu i Symeon ddal swydd o bwys a dylanwad. Gwyddwn ei fod o, ynghyd ag Esgob Dafydd o Fangor a Phrior St Werburgh, Caer, wrth wely angau Gruffydd ap Cynan ym 1137. Yn hanes y di...")
• 09:46, 8 Rhagfyr 2025 Irion sgwrs cyfraniadau created tudalen Einion ap Madog (Dechrau tudalen newydd gyda "Ychydig a wyddys am fywyd personol '''Einion ap Madog''' (''fl.'' 1237). Hanai o deulu o gyfreithwyr Cymreig a adnabyddir fel ''Llwyth Cilmin Droetu'',sef Cilmin Droed-ddu a oedd yn gysylltiedig â Llanddyfnan ym Môn ond yn wreiddiol o ardal cwmwd Uwchgwyrfai. Roedd yn geifn (perthynas nesaf ar ôl cyfyrder) i'r bardd diweddarach Gruffudd ab yr Ynad Coch, a ganodd farwnad enwog i'r tywysog Llywelyn ap Gruffudd. Enwir tad Einion, Madog ap Rhahawd, yn y...")
• 09:00, 8 Rhagfyr 2025 Irion sgwrs cyfraniadau created tudalen Buchedd Beuno (Categori:)
• 21:48, 7 Rhagfyr 2025 Irion sgwrs cyfraniadau created tudalen Tafarn Ty Isaf (Dechrau tudalen newydd gyda "Credir bod tafarn wedi bodoli mewn tŷ o'r enw '''Tŷ Isaf''' ym mhentref Clynnog-fawr gyferbyn â Gwesty'r Beuno. Roedd hynny yn yr 1860au, gan fod Cyfarwyddiadur Masnach Slater yn rhestru'r lle fel tafarn ym 1868,gan nodi mai John Davis oedd y tafarnwr trwyddedig.<ref>Cyfarwyddiadur Masnach Slater 1868</ref> Mae'n debyg mai oes fer oedd i'r lle fel tafarn, ond ychydig iawn o wybodaeth sydd wedi dod i'r fei. {{eginyn}} ==Cyfeiriadau== Categori:Taf...")
• 14:50, 5 Rhagfyr 2025 Irion sgwrs cyfraniadau created tudalen Fron Dinas (Yn ailgyfeirio at Tŷ Cnap) Tagiau: Ailgyfeiriad newydd
• 14:41, 5 Rhagfyr 2025 Irion sgwrs cyfraniadau created tudalen Categori:Masnachwyr llechi (Dechrau tudalen newydd gyda "Categori:Masnachwyr llechi")
• 14:39, 5 Rhagfyr 2025 Irion sgwrs cyfraniadau created tudalen Categori:Cynghorwyr a henaduriaid (Dechrau tudalen newydd gyda "Categori:Llywodraeth leol Categori:Pobl")
• 14:35, 5 Rhagfyr 2025 Irion sgwrs cyfraniadau created tudalen David Pierce Williams (Dechrau tudalen newydd gyda "Roedd yr Henadur David Pierce Williams (1843-1915), gŵr o Waunfawr yn wreiddiol yn fasnachwr llechi, cadeirydd Pwyllgor Addysg y sir ac ynad heddwch, a symudodd gyda'i wraig i fyw yn Fron Dinas, Bontnewydd ym 1908. Am flynyddoedd bu'n byw yn Dolafon, Llanberis, ac yn y fan honno fe'i etholwyd fel aelod cyntaf Cyngor Sir Gaernarfon dros y pentref. Wedi sefydlu'r Cyngor, fe'i etholwyd yn gadeirydd cyntaf y Cyngor gan y cynghorwyr. Bu hefyd yn gad...")
• 19:57, 4 Rhagfyr 2025 Irion sgwrs cyfraniadau created tudalen Tŷ Clap (Yn ailgyfeirio at Tŷ Cnap) Tagiau: Ailgyfeiriad newydd
• 19:18, 4 Rhagfyr 2025 Irion sgwrs cyfraniadau created tudalen Tŷ Cnap (Dechrau tudalen newydd gyda "Hen fferm yn ymestyn at ryw 34 erw oedd '''Tŷ Clap''' neu Tŷ Cnap - mae'r sill;afiad yn amrywio gydol y 19g.. Bu'n rhan o Ystad Plas-yn-Bont tan tua 1819, pan chwalwyd yr ystad honno.<ref>W. Gilbert Williams, ‘’Hen Deuluoedd Llanwnda. II. Lewisiaid Plas-yn-Bont’’, Trafodion Cym. Hanes Sir Gaernarfon, cyf. 5 (1944), t.41</ref> Erbyn adeg y map degwm, tua 1840, Anne Ellis, gweddw John Ellis o Ryllech, Llannor<ref>Am hanes y teulu, gweler erthygl ar...")
• 16:48, 4 Rhagfyr 2025 Irion sgwrs cyfraniadau created tudalen Tafarn y Wellington (Dechrau tudalen newydd gyda "Yng Nghyfarwyddiadaur Masnach Slater dyddedig 1868 rhestrir tafarn yn Llanllyfni o'r enw y '''Wellington''', gyda Thomas Owen yn dafarnwr yno. Dyna'r dyn oedd yn dafarnwr ym 1861 yn nhafarn y Cwari a'r dafarn honno'n sefyll gerllaw rhes o dai o'r enw Wellington Terrace. Nid oes sôn yng nghyfrifiadau 1861 na 1871 am Dafarn y Wellington, ond roedd Thomas Owen yn byw yn rhif 1 Rhes Wellington ym 1871, ac yntau'n 89 oed. Yn nes ymlaen yn y g...")
• 16:47, 1 Rhagfyr 2025 Irion sgwrs cyfraniadau created tudalen Owen Lloyd (Dechrau tudalen newydd gyda "Roedd '''Owen Lloyd''' yn ŵr bonheddig (“gentleman”) a fi farw ym 1734.<ref>LlGC Cofnodion Profiant B/1734/64</ref>. Gellir ei ystyried fel aelod o’r dosbarth o fân foneddygion a oedd yn dechrau’n ymffurfio’n ddosbarth canol trwy ddilyn galwedigaethau proffesiynol gan nad oedd eu statws cymdeithasol yn ddigonol iddynt gael eu hystyried ymysg rheolwyr naturiol y sir, sef y prif berchnogion ystadau. Yn achos Owen Lloyd, roedd o’n berchen ar rywfaint...")
• 19:41, 20 Tachwedd 2025 Irion sgwrs cyfraniadau created tudalen Melin Cae'r Ffridd (Yn ailgyfeirio at Melin Forgan) Tagiau: Ailgyfeiriad newydd
• 17:51, 7 Tachwedd 2025 Irion sgwrs cyfraniadau created tudalen Delwedd:Llythyrt wedi cyrraedd.jpeg
• 17:51, 7 Tachwedd 2025 Mae Irion sgwrs cyfraniadau wedi uwchlwytho Delwedd:Llythyrt wedi cyrraedd.jpeg
• 17:50, 7 Tachwedd 2025 Irion sgwrs cyfraniadau created tudalen Delwedd:Halton Castle.jpeg
• 17:50, 7 Tachwedd 2025 Mae Irion sgwrs cyfraniadau wedi uwchlwytho Delwedd:Halton Castle.jpeg
• 17:47, 7 Tachwedd 2025 Irion sgwrs cyfraniadau created tudalen Delwedd:Pamffled Cadfan.jpg
• 17:47, 7 Tachwedd 2025 Mae Irion sgwrs cyfraniadau wedi uwchlwytho Delwedd:Pamffled Cadfan.jpg
• 11:40, 7 Tachwedd 2025 Irion sgwrs cyfraniadau created tudalen Categori:Ymfudo (Dechrau tudalen newydd gyda "Categori:Cymdeithas")
• 20:44, 4 Tachwedd 2025 Irion sgwrs cyfraniadau created tudalen Hugh Hughes Cadfan (Yn ailgyfeirio at Hugh Hughes (Cadfan Gwynedd)) Tagiau: Ailgyfeiriad newydd
• 20:38, 4 Tachwedd 2025 Symudodd Irion sgwrs cyfraniadau y dudalen Hugh Cadfan i Cadfan Gwynedd heb adael dolen ailgyfeirio
• 20:37, 4 Tachwedd 2025 Symudodd Irion sgwrs cyfraniadau y dudalen Hugh Hughes (Hugh Cadfan) i Hugh Hughes (Cadfan Gwynedd) heb adael dolen ailgyfeirio
• 20:27, 4 Tachwedd 2025 Irion sgwrs cyfraniadau created tudalen Hugh Cadfan (Yn ailgyfeirio at Hugh Hughes (Hugh Cadfan)) Tagiau: Ailgyfeiriad newydd
• 20:26, 4 Tachwedd 2025 Irion sgwrs cyfraniadau created tudalen Hugh Hughes (Hugh Cadfan) (Dechrau tudalen newydd gyda "I'w barhau Roedd '''Hugh Hughes''' a fagwyd yn Rhosgadfan yn un o arloeswyr y symudiad i sefydlu trefedigaeth Gymreig a Chymraeg yn y Wladfa. Roedd rhieni Hugh Hughes (Lewis Hughes ac Elinor) yn byw ym Mhengwrli (neu Ben Gwylwyr), ar yr allt rhwng Rhostryfana Rhosgadfan cyn iddynt symud i gartref y teulu, sef Cae'r Odyn - dim ond ychydig gaeau i ffwrdd. Yn ôl rhestr fedydd Hugh Hughes, cafodd ei eni yng nghartref ei fam yn Nhrefdraeth, Môn ond yn [...")
• 16:27, 30 Hydref 2025 Symudodd Irion sgwrs cyfraniadau y dudalen Tafarn y Horse i Tafarn Sign Horse
• 16:25, 30 Hydref 2025 Irion sgwrs cyfraniadau created tudalen Tafarn y Horse (Dechrau tudalen newydd gyda "Safai dafarn o'r enw '''Sign Horse''' yn ardal Treddafydd o bentref Pen-y-groes tua chanol y 19g. Mewn adroddiad papur newydd am gyfarfod blynyddol Llys Trwyddedu ardal Caernarfon ym 1865 fodd bynnag, nodwyd mai Elizabeth Griffiths oedd tafarnwraig yr Horse.<ref>''Caernarvon and Denbigh Herald'', 2.9.1865, t.3</ref> Un cyfeiriad arall sydd wedi dod i'r golwg yw hynny yn atgofion Owen Owen, lle nodir bod "Sign...")
• 20:23, 29 Hydref 2025 Irion sgwrs cyfraniadau created tudalen Tafarn yr Half Way (Dechrau tudalen newydd gyda "Roedd adeilad o'r enw "Half Way" wedi bod ar y ffordd rhwng Pen-y-groes a phentref Tal-y-sarn ers degawdau cyn bod sôn am dafarn yno. Adeg Cyfrifiad 1881, nodir mai Evan Morris, gof 53 oed a hanai o Sir Fôn oedd yn cadw'r dafarn.<ref>Cyfrifiad plwyf Llanllyfni 1881</ref> Bu'n agored tan ddechrau'r ganrif bresennol, un o dafarnau olaf yDyffryn Nantlle i gau. ==Cyfeiriadau== Categori:Tafarndai")
• 18:08, 29 Hydref 2025 Cyfaill Eben sgwrs cyfraniadau created tudalen Clynnog Fawr - crud ein llenyddiaeth gynnar (Dechrau tudalen newydd gyda "Am ganrifoedd yn ystod yr Oesoedd Canol bu mynachlog ac eglwys Beuno Sant yng Nghlynnog Fawr yn ganolfan bwysig ym maes llenyddiaeth Gymraeg gynnar a chynhyrchwyd nifer o weithiau pwysig yno. Yng nghanol y 13g bu Iorwerth ap Madog yn ail-lunio rhannau helaeth o'r Gyfraith Gymreig - Cyfraith Hywel - ac fe'i hystyrid yn arbenigwr yn y maes. Mewn ymchwil a gyflawnodd yn y 1950au dangosodd Dr Dafydd Jenkins fod Iorwerth yn perthyn i deulu ysgolheigaidd yn a...")
• 17:25, 29 Hydref 2025 Irion sgwrs cyfraniadau created tudalen Tafarn y Machine (Dechrau tudalen newydd gyda "Roedd '''Tafarn y Machine''' yn dafarn a gedwid gan chwarelwr o'r enw Griffith Owen, chwarelwr 35 oed ym 1851, a'r wraig Margaret, 39 oed - y ddau'n lleol, Griffith o blwyf Llandwrog a Margaret o blwyf Llanwnda. Safai'r dafarn yn ardal Coedmadog o bentref Tal-y-sarn, a dichon ei bod yn diwallu anghenion rhai o'r chwarelwyr lleol am gwrw ar ddiwedd sifft.<ref>Cyfrifiad plwyf LLanllyfni 1851</ref> Mewn adroddiad papur newydd am gyfarfod blynyddol Llys Trwyd...")
• 12:08, 29 Hydref 2025 Irion sgwrs cyfraniadau created tudalen Tafarn yr Engineer's Arms (Dechrau tudalen newydd gyda "Roedd yr '''Engineer's Arms''' yn dafarn ym mhen gogleddol Pen-y-groes ger Rhesdai Treddafydd.")
• 17:19, 28 Hydref 2025 Irion sgwrs cyfraniadau created tudalen Tafarn y Brynkir Arms (Dechrau tudalen newydd gyda "Y dafarn gyntaf ym mhentref Pen-y-groes wrth deithio o gyfeiriad Caernarfon oedd y '''Brynkir Arms''' a godwyd tua 1856. Mae'r adeilad yn sefyll hyd heddiw, gyda'r enw "Gwylfa". Mewn adroddiad papur newydd am gyfarfod blynyddol Llys Trwyddedu ardal Caernarfon ym 1865 nodwyd mai John Griffiths oedd y tafarnwr.<ref>''Caernarvon and Denbigh Herald'', 2.9.1865, t.3</ref> Yn gymharol fuan wedyn fe 'i hetifeddwyd gan feddyg oedd yn ddirwestwr pybyr a roddodd y d...")
• 10:44, 28 Hydref 2025 Irion sgwrs cyfraniadau created tudalen Tremlyn (Yn ailgyfeirio at David Davies (Tremlyn)) Tagiau: Ailgyfeiriad newydd
• 10:24, 28 Hydref 2025 Irion sgwrs cyfraniadau created tudalen Fferyllfardd (Yn ailgyfeirio at William Morgan Williams (Fferyllfardd)) Tagiau: Ailgyfeiriad newydd
• 12:42, 27 Hydref 2025 Irion sgwrs cyfraniadau created tudalen William Morgan Williams (Fferyllfardd) (Dechrau tudalen newydd gyda "Ar y gweill Roedd Dr '''William Morgan Williams''' (1832[[1877) a adwaenid wrth yr enw barddol "Fferyllfardd" yn feddyg ac yn fardd lled enwog yn ei ddydd. Fe'i anwyd '' ym Mhentre-poeth, Pwllheli ar y 3ydd o Fehefin, 1832, yn fab i William Williams, (''Gwilym Heli''), oedd yn grydd, a oedd ei hun yn dipyn o fardd gwlad. Ac yntau'n fachgennifanc, symudodd y teulu i gyffiniau'r Groeslon]] Dangosodd William Morgan diddordeb mawr mewn bard...")