Cwellyn: Gwahaniaeth rhwng fersiynau

Oddi ar Cof y Cwmwd
Neidio i'r panel llywio Neidio i'r bar chwilio
Dim crynodeb golygu
Dim crynodeb golygu
Llinell 1: Llinell 1:
'''Cwellyn''' yw enw plasty bach sydd sefyll wrth ben uchaf [[Llyn Cwellyn]]. Mae'r llyn, ac hefyd [[Pont Cwellyn]] ac [[Afon Cwellyn]] yn cymryd eu henwau, mae'n debyg, oddi wrth y plasty sydd bellach yn fferm. Mae Cwellyn yn sefyll yn y darn pellaf o hen blwyf [[Llanwnda]], sydd bellach yn rhan o blwyf [[Betws Garmon]] ar gyrion mwyaf dwyreiniol [[Uwchgwyrfai]].
'''Cwellyn''' yw enw plasty bach sydd sefyll wrth ben uchaf [[Llyn Cwellyn]]. Mae'r llyn, ac hefyd [[Pont Cwellyn]] ac [[Afon Cwellyn]] yn cymryd eu henwau, mae'n debyg, oddi wrth y plasty sydd bellach yn fferm. Mae Cwellyn yn sefyll yn y darn pellaf o hen blwyf [[Llanwnda]], sydd bellach yn rhan o blwyf [[Betws Garmon]] ar gyrion mwyaf dwyreiniol [[Uwchgwyrfai]].
Disgrifiwyd y plasty tua 1810 fel ''a very mean building'', a oedd wedi bod yn nwylo teulu Cwellyn ond a oedd, erbyn hynny, wedi pasio i berchnogion <ref>Edmund Hyde-Hall, ‘’A Description of Caernarvonshire’’, (Caernarfon, 1952), t.205.</ref>newydd.


Mae J.E. Griffith wedi awgrymu, ar ba sail na wyddys, mae ystyr Cwellyn yw Cae-uwch-llyn<ref>J.E. Griffith, ''Pedigrees of Anglesey and Carnarvonshire Families'', (Horncastle, 1914), t.229</ref>, ond mae Glenda Carr o'r un farn a'r Athro J Lloyd-Jones  ei fod yn dalfyriad o'r geiriau cawell a llyn i greu ''Cawellyn''.<ref>Glenda Carr, ''Hen Enwau o Arfon, Llŷn ac Eifionydd'', (Caernarfon, 2011), t.130.</ref>
Mae J.E. Griffith wedi awgrymu, ar ba sail na wyddys, mae ystyr Cwellyn yw Cae-uwch-llyn<ref>J.E. Griffith, ''Pedigrees of Anglesey and Carnarvonshire Families'', (Horncastle, 1914), t.229</ref>, ond mae Glenda Carr o'r un farn a'r Athro J Lloyd-Jones  ei fod yn dalfyriad o'r geiriau cawell a llyn i greu ''Cawellyn''.<ref>Glenda Carr, ''Hen Enwau o Arfon, Llŷn ac Eifionydd'', (Caernarfon, 2011), t.130.</ref>
Llinell 5: Llinell 7:
Cymerodd y [[Teulu Cwellyn|teulu]] eu cyfenw oddi wrth y lle - un o'r ychydig deuluoedd yn Uwchgwyrfai i wneud hyn (ar wahân i [[Glynniaid Glynllifon|teulu Glynllifon]]).
Cymerodd y [[Teulu Cwellyn|teulu]] eu cyfenw oddi wrth y lle - un o'r ychydig deuluoedd yn Uwchgwyrfai i wneud hyn (ar wahân i [[Glynniaid Glynllifon|teulu Glynllifon]]).


{{eginyn}}
 
==Cyfeiriadau==
==Cyfeiriadau==
{{cyfeiriadau}}
{{cyfeiriadau}}
[[Categori:Plastai]]
[[Categori:Plastai]]

Fersiwn yn ôl 18:55, 4 Mehefin 2019

Cwellyn yw enw plasty bach sydd sefyll wrth ben uchaf Llyn Cwellyn. Mae'r llyn, ac hefyd Pont Cwellyn ac Afon Cwellyn yn cymryd eu henwau, mae'n debyg, oddi wrth y plasty sydd bellach yn fferm. Mae Cwellyn yn sefyll yn y darn pellaf o hen blwyf Llanwnda, sydd bellach yn rhan o blwyf Betws Garmon ar gyrion mwyaf dwyreiniol Uwchgwyrfai.

Disgrifiwyd y plasty tua 1810 fel a very mean building, a oedd wedi bod yn nwylo teulu Cwellyn ond a oedd, erbyn hynny, wedi pasio i berchnogion [1]newydd.

Mae J.E. Griffith wedi awgrymu, ar ba sail na wyddys, mae ystyr Cwellyn yw Cae-uwch-llyn[2], ond mae Glenda Carr o'r un farn a'r Athro J Lloyd-Jones ei fod yn dalfyriad o'r geiriau cawell a llyn i greu Cawellyn.[3]

Cymerodd y teulu eu cyfenw oddi wrth y lle - un o'r ychydig deuluoedd yn Uwchgwyrfai i wneud hyn (ar wahân i teulu Glynllifon).


Cyfeiriadau

  1. Edmund Hyde-Hall, ‘’A Description of Caernarvonshire’’, (Caernarfon, 1952), t.205.
  2. J.E. Griffith, Pedigrees of Anglesey and Carnarvonshire Families, (Horncastle, 1914), t.229
  3. Glenda Carr, Hen Enwau o Arfon, Llŷn ac Eifionydd, (Caernarfon, 2011), t.130.