Hafan

Cyflwyniad

Croeso i Cof y Cwmwd, sef casgliad o erthyglau ar hanes a diwylliant cwmwd Uwchgwyrfai yng Ngwynedd.

Mae Cof y Cwmwd yn wici, sef casgliad o erthyglau y mae croeso i unrhyw un eu newid neu ychwnaegu atynt, os ydynt yn gyfarwydd â'r pwnc. Mae 'wici', gyda llaw, yn air o Ynysoedd Hawaii sy'n golygu 'sydyn', a'r syniad y tu ol i'r gair yw bod rhywun yn gallu cyfeirio at bethau mewn dim o dro, a'r un ffordd y gall gyfrannu ffeithiau newydd heb fawr o drafferth yn y fan a'r lle. Mae'n debyg y byddwch wedi defnyddio Wicipedia ar y We rywbryd neu'i gilydd, ac efallai eich bod wedi 'golygu' (sef newid neu gyfrannu at) rai o'r erthyglau yno. Mae wici Cof y Cwmwd yn gweithio yn yr un ffordd yn union.

Ein bwriad yw gweld y Cof yn datblygu fel prif ffynhonell gwybodaeth am hanes a thraddodiadau ein cwr bach ni o Gymru. Erfyniwn arnoch i chwarae eich rhan er mwyn cyrraedd y nod hwnnw.

Mae Cof y Cwmwd yn ymdrin ag ardal yr hen gwmwd, gan gadw at yr hen ffiniau canoloesol - sef plwyfi Clynnof-fawr, Llanaelhaearn, Llandwrog, Llanllyfni a Llanwnda. Mae hyn yn cynnwys Dyffryn Nantlle i gyd bron hyd at Ryd-ddu ac wedyn ar hyd yr afon Gwyrfai trwy'r Bontnewydd ac at y môr.

Diweddariadau

Erthyglau newydd

1. Cyfrif Deon Eglwys Gadeiriol Bangor, 1398
2. Taxatio Lincoln 1291
3. Asesiad Deoniaeth Arfon o'r Degwm
4. Stent Tiroedd Esgobaeth Bangor ?1335
5. Bae Foryd

Gwefan newydd

Sefydlwyd Cof y Cwmwd ym mis Hydref 2017, fel un o weithgareddau elusennol Canolfan Hanes Uwchgwyrfai gyda grant hael gan Gronfa Loteri'r Dreftadaeth. Ein nod yw cyflwyno gwir hanes ein cenedl i bobl Uwchgwyrfai a Chymru gyfan, a hynny gyda help unrhyw un sydd am ymuno yn y gwaith.

Fe fydd rhagor o erthyglau am hanes Uwchgwyrfai ar y wefan hon yn fuan. Yn y cyfamser ewch i'r categori Trafnidiaeth i weld enghreifftiau o erthyglau a chategorïau. Bydd rhagor i'w gweld yn fuan.

Cyfrannwch

Safle yw hon lle gall unrhyw un gyfrannu o'i wybodaeth bersonol neu yn sgîl ei ymchwil, ar yr amod nad yw'n torri hawlfraint eraill ac yn derbyn yr ychydig gyfyngiadau arferol angenrheidiol. Yn fwy na hynny, rydym yn wirioneddol angen eich cyfraniadau er mwyn gwneud Cof y Cwmwd yn hollol gynhwysfawr o holl agweddau ar hanes Cwmwd Uwchgwyrfai. Peidiwch â meddwl mai eraill sy'n gwybod mwy na chi am eich ardal chi; mae gan bawb ffeithiau diddorol os nad unigryw i'w rhannu.

Mae croeso i unrhyw un gyfrannu ychwanegiadau/newidiadau trwy greu cyfrif (os nad ydych wedi gwneud hynny eisoes - nid oes angen unrhyw fanylion personol, mae'n cymryd tua 20 eiliad ac mae am ddim wrth gwrs!). Wedyn cliciwch ar y tab 'Golygu'. Mae modd golygu heb greu cyfrif, ond wedyn bydd eich cyfeiriad rhyngrwyd (sef eich IP) yn hysbys i bawb. Os ydych wedi mewngofnodi gan ddefnyddio enw eich cyfrif, cewch hefyd greu erthygl neu eginerthygl newydd ar unrhyw bwnc na sydd yma eisoes, ar yr amod ei fod ar bwnc yn gysylltiedig ag Uwchgwyrfai (plwyfi Clynnog-fawr, Llanaelhaearn, Llanfaglan, Llandwrog a Llanwnda).

DIM sylwadau personol na feirniadaeth o gyfrannwyr eraill os gwelwch yn dda - nac iaith anweddus!

Ewch i Cymorth am ragor o fanylion ar sut i gyfrannu.

Canolfan Hanes Uwchgwyrfai

Dyma'r ganolfan yng nghwmwd Uwchgwyrfai sy’n costrelu dyheadau a hanes ardal sy’n enwog am ei chyfraniad addysgol, diwylliannol a chrefyddol. Dyma’n wir bwerdy bro. Lleolir y Ganolfan yn hen ysgoldy Eben Fardd yng Nghlynnog Fawr yn Arfon.

Mae cwmwd Uwchgwyrfai yn ymestyn o’r Bontnewydd (Afon Gwyrfai) yn y gogledd-ddwyrain i gopaon yr Eifl yn y gorllewin ac yn cynnwys Dyffryn Nantlle. Dyma bum plwyf y cwmwd: Clynnog, Llanaelhaearn, Llandwrog, Llanllyfni a Llanwnda.

Elusen gofrestredig yw Canolfan Hanes Uwchgwyrfai. Ymysg y gweithgareddau, trefnir darlithoedd bob mis ac ar ddyddiau coffa ein cenedl; cynhelir ysgolion undydd i ledaenu ein gwir hanes ac arddangosfeydd achlysurol; cynhelir clwb darllen misol; a chyhoeddir cylchgrawn sain, yr Utgorn, bob chwarter sy'n ymdrin â phynciau hanesyddol a diwylliannol, ac a ddosberthir i danysgrifwyr. Caiff y deillion ei dderbyn am ddim ond iddynt wneud cais. Yng nghefn y ganolfan ceir gardd draddodiadol Gymreig y mae rhai o'r aelodau'n edrych ar ei hôl.

Ewch i brif wefan Canolfan Hanes Uwchgwyrfai am fanylion llawn a'r newyddion diweddaraf.