William John Roberts (Llwydlas): Gwahaniaeth rhwng fersiynau

Oddi ar Cof y Cwmwd
Neidio i'r panel llywio Neidio i'r bar chwilio
← Golygiad hŷnGolygiad mwy diweddar →
Dim crynodeb golygu
Dim crynodeb golygu
Llinell 1: Llinell 1:
Ganwyd '''William John Roberts (Llwydlas)''' ym 1834 yn Nhŷ’n Ffrwd,  [[Rhos-isaf]] i John Roberts, chwarelwr, ac Anne ei wraig fel pedwerydd plentyn y teulu. Y cartref wedyn oedd Borthdwr, y drws nesaf i dŷ [[Cae'r Gors]], yn [[Rhosgadfan]].<ref>Cyfrifiad plwyf Llanwnda, 1841</ref>  
Ganwyd '''William John Roberts (Llwydlas)''' (1834-1893) yn Nhŷ’n Ffrwd,  [[Rhos-isaf]] i John Roberts, chwarelwr, ac Anne ei wraig fel pedwerydd plentyn y teulu. Y cartref wedyn oedd Borthdwr, y drws nesaf i dŷ [[Cae'r Gors]], yn [[Rhosgadfan]].<ref>Cyfrifiad plwyf Llanwnda, 1841</ref>  


Ac yntau’n oedolyn, symudodd i Stryd yr Wyddfa, [[Pen-y-groes]], y drws nesaf i [[Tafarn yr Afr|Dafarn yr Afr]], wedi iddo dderbyn swydd fel asiant chwarel. Bu’n byw yno gyda’i wraig Ellen neu Elizabeth Anne, dynes o Ddolgellau’n wreiddiol, a’u merch Anne Elizabeth, a aned ym 1866. Roedd y teulu’n dal yn Stryd yr Wyddfa ym 1881 ar adeg y cyfrifiad er nad oedd William Roberts adref ar noson y gwnaed y cyfrifiad. Yr un oedd y sefyllfa ym 1891, ond bod Elizabeth Roberts wedi symud y drws nesaf i gadw gwesty’r Afr.<ref>Cyfrifiadau plwyf Llanllyfni, 1871-91</ref>
Ac yntau’n oedolyn, symudodd i Stryd yr Wyddfa, [[Pen-y-groes]], y drws nesaf i [[Tafarn yr Afr|Dafarn yr Afr]], wedi iddo dderbyn swydd fel asiant chwarel. Bu’n byw yno gyda’i wraig Ellen neu Elizabeth Anne, dynes o Ddolgellau’n wreiddiol, a’u merch Anne Elizabeth, a aned ym 1866. Roedd y teulu’n dal yn Stryd yr Wyddfa ym 1881 ar adeg y cyfrifiad er nad oedd William Roberts adref ar noson y gwnaed y cyfrifiad. Yr un oedd y sefyllfa ym 1891, ond bod Elizabeth Roberts wedi symud y drws nesaf i gadw gwesty’r Afr.<ref>Cyfrifiadau plwyf Llanllyfni, 1871-91</ref>
Mae'n bosibl fod y berthynas rhwng Llwyslas a'i wraig wedi chwalu. Bu yn Eisteddfod Pen-y-groes ym 1872 <ref>''Cambrian News'', 5.4.1872, t.5</ref> ond mae'n debyg ei fod wedi symud i Gorris cyn Hydref 1874<ref>''Cambrian News'', 2.10.1874, t.6</ref> a cheir cyfeiriad ato ym 1876 (lle bu'n cefnogi Undeb Chwarelwyr Gogledd Cymru).<ref>''Aberystwyth Observer'', 6.5.1876, t.3</ref> Roedd yno ym 1878<ref>''Y Goleuad'', 27.4.1878, t.14</ref> ond rywbryd cyn 1885 roedd wedi symud i Ynyshir yn y Rhondda Fach. Mae'n sicr o'r cyfeiriadau ato ei fod yn dal i farddoni.<ref>''Tarian y Gweithiwr'', 2.4.1885, t.5</ref> Erbyn 1892, fodd bynnag, mae'n ymddangos ei fod yn ôl ym Mhen-y-groes.<ref>''The Nelson'', 17.2.1892, t.16</ref>
Bu farw Llwydlas yn nhŷ ei chwaer yng Nghaergybi tua diwedd Mawrth 1893, ac fe'i claddwyd yng nghladdgell y teulu yn [[Llanllyfni]].<ref>''Y Drych'', 6.4.1893, t.8</ref>


Yr oedd Llwydlas yn frawd i’r llenor, yr athro a’r offeiriad [[Owen Wynne Jones (Glasynys)]], ac er nad oedd cystal â’i frawd fel llenor, fe’i cyfrifid ar y pryd yn fardd da iawn gan [[W.R. Ambrose]]. Yn ôl hwnnw, roedd Llwydlas wedi ennill y wobr gyntaf mewn sawl cyfarfod cystadleuol.<ref>W.R. Ambrose, ''Nant Nantlle'' (Pen-y-groes, 1872), t.87 </ref>
Yr oedd Llwydlas yn frawd i’r llenor, yr athro a’r offeiriad [[Owen Wynne Jones (Glasynys)]], ac er nad oedd cystal â’i frawd fel llenor, fe’i cyfrifid ar y pryd yn fardd da iawn gan [[W.R. Ambrose]]. Yn ôl hwnnw, roedd Llwydlas wedi ennill y wobr gyntaf mewn sawl cyfarfod cystadleuol.<ref>W.R. Ambrose, ''Nant Nantlle'' (Pen-y-groes, 1872), t.87 </ref>

Fersiwn yn ôl 08:23, 20 Mai 2024

Ganwyd William John Roberts (Llwydlas) (1834-1893) yn Nhŷ’n Ffrwd, Rhos-isaf i John Roberts, chwarelwr, ac Anne ei wraig fel pedwerydd plentyn y teulu. Y cartref wedyn oedd Borthdwr, y drws nesaf i dŷ Cae'r Gors, yn Rhosgadfan.[1]

Ac yntau’n oedolyn, symudodd i Stryd yr Wyddfa, Pen-y-groes, y drws nesaf i Dafarn yr Afr, wedi iddo dderbyn swydd fel asiant chwarel. Bu’n byw yno gyda’i wraig Ellen neu Elizabeth Anne, dynes o Ddolgellau’n wreiddiol, a’u merch Anne Elizabeth, a aned ym 1866. Roedd y teulu’n dal yn Stryd yr Wyddfa ym 1881 ar adeg y cyfrifiad er nad oedd William Roberts adref ar noson y gwnaed y cyfrifiad. Yr un oedd y sefyllfa ym 1891, ond bod Elizabeth Roberts wedi symud y drws nesaf i gadw gwesty’r Afr.[2]

Mae'n bosibl fod y berthynas rhwng Llwyslas a'i wraig wedi chwalu. Bu yn Eisteddfod Pen-y-groes ym 1872 [3] ond mae'n debyg ei fod wedi symud i Gorris cyn Hydref 1874[4] a cheir cyfeiriad ato ym 1876 (lle bu'n cefnogi Undeb Chwarelwyr Gogledd Cymru).[5] Roedd yno ym 1878[6] ond rywbryd cyn 1885 roedd wedi symud i Ynyshir yn y Rhondda Fach. Mae'n sicr o'r cyfeiriadau ato ei fod yn dal i farddoni.[7] Erbyn 1892, fodd bynnag, mae'n ymddangos ei fod yn ôl ym Mhen-y-groes.[8]

Bu farw Llwydlas yn nhŷ ei chwaer yng Nghaergybi tua diwedd Mawrth 1893, ac fe'i claddwyd yng nghladdgell y teulu yn Llanllyfni.[9]

Yr oedd Llwydlas yn frawd i’r llenor, yr athro a’r offeiriad Owen Wynne Jones (Glasynys), ac er nad oedd cystal â’i frawd fel llenor, fe’i cyfrifid ar y pryd yn fardd da iawn gan W.R. Ambrose. Yn ôl hwnnw, roedd Llwydlas wedi ennill y wobr gyntaf mewn sawl cyfarfod cystadleuol.[10]

Mae'r erthygl hon yn eginyn. Gallwch helpu prosiect Cof y Cwmwd drwy ychwanegu ati . Mae manylion am sut i wneud hyn yma


Cyfeiriadau

  1. ↑ Cyfrifiad plwyf Llanwnda, 1841
  2. ↑ Cyfrifiadau plwyf Llanllyfni, 1871-91
  3. ↑ Cambrian News, 5.4.1872, t.5
  4. ↑ Cambrian News, 2.10.1874, t.6
  5. ↑ Aberystwyth Observer, 6.5.1876, t.3
  6. ↑ Y Goleuad, 27.4.1878, t.14
  7. ↑ Tarian y Gweithiwr, 2.4.1885, t.5
  8. ↑ The Nelson, 17.2.1892, t.16
  9. ↑ Y Drych, 6.4.1893, t.8
  10. ↑ W.R. Ambrose, Nant Nantlle (Pen-y-groes, 1872), t.87
Wedi dod o "https://cof.canolfanuwchgwyrfai.cymru/index.php?title=William_John_Roberts_(Llwydlas)&oldid=15710"