Chwarel South Dorothea: Gwahaniaeth rhwng fersiynau

Oddi ar Cof y Cwmwd
Neidio i'r panel llywio Neidio i'r bar chwilio
Dim crynodeb golygu
Dim crynodeb golygu
Llinell 1: Llinell 1:
Chwarel lechi un twll oedd '''Chwarel South Dorothea''' (SH 494529), a orweddai rhwng [[Chwarel Coedmadog]] i'r gorllewin a [[Chwarel Dorothea]] i'r dwyrain a'r gogledd. Fe'i agorwyd tua 1867, gan Gwmni Llechi South Dorothea. Ym 1882, cynhyrchwyd 1040 tunnell o lechi yno, gan 70 o dynion. Fe'i prynwyd ym 1921 gan Chwarel Dorothea.<ref>Jean Lindsay, ''A History of the North Wales Slate Industry'',(Newton Abbot, 1974), t. 331.</ref>
Chwarel lechi un twll oedd '''Chwarel South Dorothea''' (SH 494529), a orweddai rhwng [[Chwarel Coedmadog]] i'r gorllewin a [[Chwarel Dorothea]] i'r dwyrain a'r gogledd. Chwarel lechi oedd '''Chwarel South Dorothea''', neu '''Cornwall''' fel y gelwir weithiau, a lleolir yn agos iawn i dwll [[Chwarel Dorothea]] yn [[Talysarn|Nhalysarn]].
 
Roedd y chwarel yn weithredol ers 1760 yn ôl Dewi Tomos, a honnir ef efallai fod tynfa [[Gwaith copr Drws-y-coed|gwaith copr Drws-y-coed]] wedi achosi i ddynion o Gernyw weithio yn y twll yma. Erbyn 1862, roedd 70 ddynion cyflogedig yno yn cynhyrchu o gwmpas 1,040 tunnell yn flynyddol. Fe'i hailagorwyd tua 1867, gan Gwmni Llechi South Dorothea. Ym 1882, cynhyrchwyd 1040 tunnell o lechi yno, gan 70 o dynion. Cynyddodd graddfa cynhyrchiant y chwarel erbyn diwedd y bedwaredd ganrif ar bymtheg i 3,000 tunnell yn flynyddol. Yn 1921, prynwyd y chwarel gan gwmni Dorothea a'i chau yn swyddogol yn 1957.<ref>Dewi Tomos, ''Chwareli Dyffryn Nantlle'' (Llyfrau Llafar Gwlad, 2007)</ref>  


{{eginyn}}
{{eginyn}}
==Cyfeiriadau==
==Cyfeiriadau==
{{cyfeiriadau}}
{{cyfeiriadau}}
[[Categori:Chwareli llechi]]
[[Categori:Chwareli llechi]]

Fersiwn yn ôl 16:32, 6 Ebrill 2021

Chwarel lechi un twll oedd Chwarel South Dorothea (SH 494529), a orweddai rhwng Chwarel Coedmadog i'r gorllewin a Chwarel Dorothea i'r dwyrain a'r gogledd. Chwarel lechi oedd Chwarel South Dorothea, neu Cornwall fel y gelwir weithiau, a lleolir yn agos iawn i dwll Chwarel Dorothea yn Nhalysarn.

Roedd y chwarel yn weithredol ers 1760 yn ôl Dewi Tomos, a honnir ef efallai fod tynfa gwaith copr Drws-y-coed wedi achosi i ddynion o Gernyw weithio yn y twll yma. Erbyn 1862, roedd 70 ddynion cyflogedig yno yn cynhyrchu o gwmpas 1,040 tunnell yn flynyddol. Fe'i hailagorwyd tua 1867, gan Gwmni Llechi South Dorothea. Ym 1882, cynhyrchwyd 1040 tunnell o lechi yno, gan 70 o dynion. Cynyddodd graddfa cynhyrchiant y chwarel erbyn diwedd y bedwaredd ganrif ar bymtheg i 3,000 tunnell yn flynyddol. Yn 1921, prynwyd y chwarel gan gwmni Dorothea a'i chau yn swyddogol yn 1957.[1]

Mae'r erthygl hon yn eginyn. Gallwch helpu prosiect Cof y Cwmwd drwy ychwanegu ati . Mae manylion am sut i wneud hyn yma



Cyfeiriadau

  1. Dewi Tomos, Chwareli Dyffryn Nantlle (Llyfrau Llafar Gwlad, 2007)