Chwarel South Dorothea: Gwahaniaeth rhwng fersiynau
Irion (sgwrs | cyfraniadau) Dim crynodeb golygu |
BDim crynodeb golygu |
||
| (Ni ddangosir y golygiad yn y canol gan ddefnyddiwr arall) | |||
| Llinell 1: | Llinell 1: | ||
Chwarel lechi un twll oedd '''Chwarel South Dorothea''' (SH 494529), a orweddai rhwng [[Chwarel Coedmadog]] i'r gorllewin a [[Chwarel Dorothea]] i'r dwyrain a'r gogledd. Chwarel lechi oedd '''Chwarel South Dorothea''', neu '''Cornwall''' fel y | Chwarel lechi un twll oedd '''Chwarel South Dorothea''' (SH 494529), a orweddai rhwng [[Chwarel Coedmadog]] i'r gorllewin a [[Chwarel Dorothea]] i'r dwyrain a'r gogledd. Chwarel lechi oedd '''Chwarel South Dorothea''', neu '''Cornwall''' fel y caiff ei galw weithiau, a leolir yn agos iawn i dwll [[Chwarel Dorothea]] yn [[Talysarn|Nhalysarn]]. | ||
Roedd y chwarel yn weithredol ers 1760 yn ôl Dewi Tomos, | Roedd y chwarel yn weithredol ers 1760 yn ôl Dewi Tomos, ac mae o'n awgrymu efallai mai tynfa [[Gwaith copr Drws-y-coed|gwaith copr Drws-y-coed]] a ddenodd ddynion o Gernyw i weithio yn y twll yma. Erbyn 1862, roedd 70 o ddynion cyflogedig yno yn cynhyrchu o gwmpas 1,040 tunnell yn flynyddol. Fe'i hailagorwyd tua 1867 gan Gwmni Llechi South Dorothea. Ym 1882, cynhyrchwyd 1040 tunnell o lechi yno, gan 70 o ddynion. Cynyddodd graddfa cynhyrchiant y chwarel erbyn diwedd y bedwaredd ganrif ar bymtheg i 3,000 tunnell yn flynyddol. Ym 1921, prynwyd y chwarel gan gwmni Dorothea a'i chau'n swyddogol ym 1957.<ref>Dewi Tomos, ''Chwareli Dyffryn Nantlle'' (Llyfrau Llafar Gwlad, 2007), t.76</ref> | ||
{{eginyn}} | {{eginyn}} | ||
Golygiad diweddaraf yn ôl 15:22, 23 Chwefror 2022
Chwarel lechi un twll oedd Chwarel South Dorothea (SH 494529), a orweddai rhwng Chwarel Coedmadog i'r gorllewin a Chwarel Dorothea i'r dwyrain a'r gogledd. Chwarel lechi oedd Chwarel South Dorothea, neu Cornwall fel y caiff ei galw weithiau, a leolir yn agos iawn i dwll Chwarel Dorothea yn Nhalysarn.
Roedd y chwarel yn weithredol ers 1760 yn ôl Dewi Tomos, ac mae o'n awgrymu efallai mai tynfa gwaith copr Drws-y-coed a ddenodd ddynion o Gernyw i weithio yn y twll yma. Erbyn 1862, roedd 70 o ddynion cyflogedig yno yn cynhyrchu o gwmpas 1,040 tunnell yn flynyddol. Fe'i hailagorwyd tua 1867 gan Gwmni Llechi South Dorothea. Ym 1882, cynhyrchwyd 1040 tunnell o lechi yno, gan 70 o ddynion. Cynyddodd graddfa cynhyrchiant y chwarel erbyn diwedd y bedwaredd ganrif ar bymtheg i 3,000 tunnell yn flynyddol. Ym 1921, prynwyd y chwarel gan gwmni Dorothea a'i chau'n swyddogol ym 1957.[1]
Mae'r erthygl hon yn eginyn. Gallwch helpu prosiect Cof y Cwmwd drwy ychwanegu ati . Mae manylion am sut i wneud hyn yma
Cyfeiriadau
- ↑ Dewi Tomos, Chwareli Dyffryn Nantlle (Llyfrau Llafar Gwlad, 2007), t.76