Rhedyw Sant
Ychydig iawn sy'n hysbys am Rhedyw Sant. Honnir gan rai mai ffurf cywir yr enw yw Gredfyw, ond Rhedyw yw'r ffurf a ddefnyddir yn gyffredinol yn yr ardal. Mae'n debyg i'w enw ddod o'r enw Lladin Redicus. Credir iddo gael ei eni tua ddechrau'r 5g. Eglwys Sant Rhedyw, Llanllyfni yw'r unig eglwys i'w chysegru iddo, ac mae traddodiad yn nodi mai dyma'r safle eglwysig hynaf yn yr ardal.[1] Ceir Ffynnon Rhedyw gerllaw'r eglwys, ac ar yr ucheldir yn y plwyf mae maen hir a elwir yn Eisteddfa Rhedyw. Dyddiad gŵyl mabsant Rhedyw yw 6 Gorffennaf.
Dywedir iddo fod yn frodor o Arfon, ond ei fod wedi symud i Augustodunum yng ngwlad Gâl (Autun yn Ffrainc heddiw), lle ddaeth yn swyddog eglwysig pwysig.[2]
Mae'r erthygl hon yn eginyn. Gallwch helpu prosiect Cof y Cwmwd drwy ychwanegu ati . Mae manylion am sut i wneud hyn yma