Moel Smytho

Moel Smytho o'r gogledd: Geograph.co.uk

Mae Moel Smytho yn fryn tua 343 metr (1125 tr.) o uchder, uwchben Rhosgadfan a'r Lôn Wen ym mhlwyf Llanwnda. Mae ambell i barc neu dyddyn wedi ei amgáu o'r comin ar ei lethrau isaf, ond at ei gilydd tir uwchben y llinell amaethu sydd yma wedi ei orchuddo'n bennaf â grug. Mae'n ffurfio rhan o diroedd honedig y Goron, neu Comin Uwchgwyrfai. Mae gwefan Coflein yn nodi nifer o hen gysgodfannau defaid ar lethrau'r foel, i gyd wedi dadfeilio.

Mae'r enw'n achosi peth penbleth i academyddion, ond yn sicr nid cyfeirio at ryw Mr Smyth neu ryw of y mae. Mae Dr Glenda Carr yn tybio ei fod yn cyfeirio at broffil y bryn, sydd heb greigiau o unrhyw sylwedd, ac yn smooth neu lyfn. Ei chynnig hi felly yw moel lefn.