Guto Bach (Griffith T. Roberts)

Arweinydd Band Gwirfoddolwyr Pen-y-groes oedd Guto Bach. Band oedd hwnnw a elwid yn 'Fand y Sowldiwrs Plwm' gan goeg-ddifyrwyr y fro.

Dywedid am Guto ei fod yn bur afrywiog ei dymer a bod ei ffiws yn un fer, fel y dengys ei ymddygiad yn ystod Cyflafan Fawr Pwllheli 1895

Disgrifir Guto fel stwcyn byrgoes cryf a golwg 'selog' arno. Sonnir amdano gan Glan Rhyddallt yn yr Herald Cymraeg (tua 1943 efallai) fel cymeriad rhagorol ... ac yn gerddor uwchlaw y cyffredin

Mae'r erthygl hon yn eginyn. Gallwch helpu prosiect Cof y Cwmwd drwy ychwanegu ati . Mae manylion am sut i wneud hyn yma