Ffynhonnau Uwchgwyrfai: Gwahaniaeth rhwng fersiynau
Crëwyd tudalen newydd yn dechrau gyda 'Mae nifer o '''ffynhonnau Uwchgwyrfai''' âhens sy'n myn dynôl cannoedd os nad miloedd o flynyddoedd. Mae gan rai enwau, c mae rhai yn meddu ar rinwe...' |
Dim crynodeb golygu |
||
| Llinell 1: | Llinell 1: | ||
Mae nifer o '''ffynhonnau [[Uwchgwyrfai]]''' | Mae nifer o '''ffynhonnau [[Uwchgwyrfai]]''' â hanes sy'n mynd yn ôl gannoedd os nad miloedd o flynyddoedd. Mae gan rai enwau, ac mae rhai yn meddu ar rinweddau gwirioneddol neu honedig. Rhai o'r rhain yw'r ffynhonnau sanctaidd a gysylltir yn aml â saint oes cynnar yr Eglwys Celtaidd. Rhestrir rhai hynod isod, a cheir erthyglau unigol am rai ohonynt. | ||
Cyn dyddiau pibellau dŵr, roedd gan bob fferm a'r rhan fwyaf o dai ffynnon, naill ai un a fyrlymodd o'r graig neu un wedi tyllu i lawr nes gyrraedd lefel y dwr yn y ddaear. Yn y man pibellwyd rhai gan greu ffynnon gymunedol yng nghanol pentref (megis yn [[Llandwrog]], neu ddarparu cyflenwad i nifer o dyddynod a ffermydd y fro (megis yn achos [[Ffynnon Wen]] ger y [[Bryngwyn]]. | Cyn dyddiau pibellau dŵr, roedd gan bob fferm a'r rhan fwyaf o dai ffynnon, naill ai un a fyrlymodd o'r graig neu un wedi tyllu i lawr nes gyrraedd lefel y dwr yn y ddaear. Yn y man pibellwyd rhai gan greu ffynnon gymunedol yng nghanol pentref (megis yn [[Llandwrog]], neu ddarparu cyflenwad i nifer o dyddynod a ffermydd y fro (megis yn achos [[Ffynnon Wen]] ger y [[Bryngwyn]]. | ||
==Ffynhonnau Uwchgwyrfai== | |||
Dyma restr o rai o ffynhonnau'r cwmwd sydd ahanes neilltuol yn perthyn iddynt<ref>Francis Jones, ''The Holy Wells of Wales'', (Caerdydd, 1954), ''passim'', a chyfeiriadau unigol a/neu wybodaeth bersonol</ref>: | |||
''Plwyf [[Clynnog Fawr]]'' | |||
''Plwyf [[Llanaelhaearn]]'' | |||
''Plwyf [[Llandwrog]]'' | |||
''Plwyf [[Llanllyfni]]'' | |||
''Plwyf [[Llanwnda]]'' | |||
==Cyfeiriadau== | |||
{{cyfeiriadau}} | |||
Fersiwn yn ôl 10:42, 26 Mawrth 2018
Mae nifer o ffynhonnau Uwchgwyrfai â hanes sy'n mynd yn ôl gannoedd os nad miloedd o flynyddoedd. Mae gan rai enwau, ac mae rhai yn meddu ar rinweddau gwirioneddol neu honedig. Rhai o'r rhain yw'r ffynhonnau sanctaidd a gysylltir yn aml â saint oes cynnar yr Eglwys Celtaidd. Rhestrir rhai hynod isod, a cheir erthyglau unigol am rai ohonynt.
Cyn dyddiau pibellau dŵr, roedd gan bob fferm a'r rhan fwyaf o dai ffynnon, naill ai un a fyrlymodd o'r graig neu un wedi tyllu i lawr nes gyrraedd lefel y dwr yn y ddaear. Yn y man pibellwyd rhai gan greu ffynnon gymunedol yng nghanol pentref (megis yn Llandwrog, neu ddarparu cyflenwad i nifer o dyddynod a ffermydd y fro (megis yn achos Ffynnon Wen ger y Bryngwyn.
Ffynhonnau Uwchgwyrfai
Dyma restr o rai o ffynhonnau'r cwmwd sydd ahanes neilltuol yn perthyn iddynt[1]:
Plwyf Clynnog Fawr
Plwyf Llanaelhaearn
Plwyf Llandwrog
Plwyf Llanllyfni
Plwyf Llanwnda
Cyfeiriadau
- ↑ Francis Jones, The Holy Wells of Wales, (Caerdydd, 1954), passim, a chyfeiriadau unigol a/neu wybodaeth bersonol