Y Gurn Goch: Gwahaniaeth rhwng fersiynau
Irion (sgwrs | cyfraniadau) Dim crynodeb golygu |
Irion (sgwrs | cyfraniadau) B Symudodd Heulfryn y dudalen Gurn Goch i Y Gurn Goch |
(Dim gwahaniaeth)
| |
Fersiwn yn ôl 13:06, 29 Mawrth 2021
Pentref bach yw y Gurn Goch ar droed y mynydd o’r un enw, ar y ffordd A499 rhwng Clynnog Fawr a Llanaelhaearn (Caernarfon/Pwlheli).
Afon Hen yw’r afon sy’n llifo dan y bont i’r môr yn Aberafon.
Roedd yma felin flawd, tafarn (Sportsman) (hyd at tua diwedd y 19g.) a siop hyd at tua hanner cyntaf yr 20fed ganrif.
Agorwyd Capel Seion y Methodistiaid Calfinaidd ar gwr y pentref yn 1826. Fe’i hailadeiladwyd yn 1875 ond fe’i caewyd yn y flwyddyn 2000. Cyn ei agor arferid addoli yng nghartref Griffith Williams, Hen Derfyn, fferm ar y ffin rhwng plwyfi Clynnog Fawr a Llanaelhaearn.
Yn ei llyfr Sul, Gŵyl a Gwaith ceir hanes yr awdur, Catrin Parri Huws, yn mynd i weld Pistyll Dafn ar Afon Ddalfa, yr ochr uchaf i fferm Cwmgwara. Byddai ymwelwyr yn heidio yno yng nghyfnod ei phlentyndod. “Ymhen blynyddoedd wedi hynny fe geisiais innau fynd â’m plant i weld y rhyfeddod. Ond methiant a fu, oherwydd y dagfa o’r brwgaits tewaf. Ni chlywid ei dinc, hyd yn oed, fel yn yr amser gynt.”
Ffynhonellau:
- Catrin Parri Huws, Sul, Gŵyl a Gwaith (Gwasg Gwynedd, 1981).