Teulu Cwellyn: Gwahaniaeth rhwng fersiynau

Oddi ar Cof y Cwmwd
Neidio i'r panel llywio Neidio i'r bar chwilio
Dim crynodeb golygu
Dim crynodeb golygu
Llinell 1: Llinell 1:
Mae '''Teulu Cwellyn''' wedi mabwysiadu eu cyfenw oddi wrth eu cartref, sef plasty bach [[Cwellyn]] - un o'r ychydig deuluoedd yn Uwchgwyrfai i wneud hyn (ar wahân i [[Glynniaid Glynllifon|teulu Glynllifon]]). Arferid sillafu'r cyfenw yn ''Quellyn''.
Mae '''Teulu Cwellyn''' wedi mabwysiadu eu cyfenw oddi wrth eu cartref, sef plasty bach [[Cwellyn]] - un o'r ychydig deuluoedd yn Uwchgwyrfai i wneud hyn (ar wahân i [[Glynniaid Glynllifon|teulu Glynllifon]]). Arferid sillafu'r cyfenw yn ''Quellyn''.


Mae'n bosibl iawn fod y cyfenw bellach wedi diflannu, yn ôl tystiolaeth gwefan achyddiaeth ''Find My Past'', lle nad oes ond un farwolaeth wedi ei chofnodi ers canrif a mwy, sef Susanna Quellyn o Fanceinion ym 1995.<ref>Gwefan ''Find My Past'', cyrchwyd 3.6.2019, [https://www.findmypast.co.uk/search/results?lastname=quellyn&sourcecountry]</ref> Mae cwmni o werthwyr gwin o Gaer gyda'r enw Quellyn  Roberts sy'n dal i fod. Ceir cofnod yn Archifdy Swydd Gaer am forgais a wnaed gan Thomas Quellyn Roberts ym 1877<ref>Archifdy Swydd Gaer, ZC21C/28.</ref>
Roedd y teulu'n disgynyddion honedig [[Cilmin Droed-ddu]], fel [[Teulu Glynllifon]], trwy Gruffydd ap Tudur Goch ap Grono ab Eibion ab Ifan ab Iorwerth Goch ab Ystrwyth ab Ednowain. Roedd Gruffydd yn frawd hŷn Hwlcyn Llwyd, sylfaenydd tras Glynllifon. Bu i or-or-ŵyr Gruffydd, William Williams briodi Jane, cyd-aeres William Peak o Gaernarfon tua 1610-20. Eu mab nhw, Morgan Williams, a fabwysiadodd y cyfenw Quellyn.
 
Mab Morgan oedd Ellis Quellyn (bu farw 1719) a briododd Grace, merch Hugh Wynn, [[Pengwern]], [[Llanwnda]]. Cafodd y rhain nifer o blant, sef Hugh (1670-1749), William a Margaret. Hugh, a'i wraig Ann Williams, merch rheithor [[Llandwrog]], (1678-1730) oedd yr unig rai i gael plant hyd y gwyddys. Eu plant oedd William (1699-1725) a fynychodd Coleg Sant Ioan, Caergrawnt (ac mae hyn yn dangos cyfoeth cymharol y teulu), Jane (marw 1703), Philip (1704-1782) a briododd Mary Stodart o Ddeganwy, a Mary (1714-1789) a briododd Ri
ce Williams, rheithor Llandwrog. O'r plant hyn, dim ond Philip oedd â phlentyn, sef merch, Catherine, a fu farw yn 7 mis oed ym 1746.<ref>J.E. Griffith, ''Pedigrees of Anglesey and Carnarvonshire Families'', (Horncastle, 1914), tt.229, 361.</ref>
 
Mae Hugh ac Ann ei wraig, ynghyd â'u mab Philip a'i ferch yntau, Catherine, yn cael eu coffáu ar gofebion ar waliau [[Eglwys Sant Gwyndaf, Llanwnda]]; ac mae carreg fedd Ellis Quellyn ar lawr yr eglwys.<ref>Comisiwn Henebion Cymru, ‘’Caernarvonshire’’ Cyf II (Llundain, 1960), t.220</ref> Er bod Cwellyn mor bell o'r eglwys - tua chwech neu saith milltir - gan fod y tŷ ym mhlwyf Llanwnda, yn y fan honno y cleddid y teulu, er bod eglwysi [[Betws Garmon]] a Beddgelert yn nes o dipyn.
 
Mae'n bosibl iawn fod y cyfenw bellach wedi diflannu, yn ôl tystiolaeth gwefan achyddiaeth ''Find My Past'', lle nad oes ond un farwolaeth wedi ei chofnodi ers canrif a mwy, sef Susanna Quellyn o Fanceinion ym 1995.<ref>Gwefan ''Find My Past'', cyrchwyd 3.6.2019, [https://www.findmypast.co.uk/search/results?lastname=quellyn&sourcecountry]</ref> Mae cwmni o werthwyr gwin o Gaer gyda'r enw Quellyn  Roberts sy'n dal i fod. Ceir cofnod yn Archifdy Swydd Gaer am forgais a wnaed gan Thomas Quellyn Roberts ym 1877.<ref>Archifdy Swydd Gaer, ZC21C/28.</ref>
 


{{eginyn}}
==Cyfeiriadau==
==Cyfeiriadau==
{{cyfeiriadau}}
{{cyfeiriadau}}
[[Categori:Pobl]]
[[Categori:Pobl]]
[[Categori:Unigolion a theuluoedd nodedig]]

Fersiwn yn ôl 11:14, 4 Mehefin 2019

Mae Teulu Cwellyn wedi mabwysiadu eu cyfenw oddi wrth eu cartref, sef plasty bach Cwellyn - un o'r ychydig deuluoedd yn Uwchgwyrfai i wneud hyn (ar wahân i teulu Glynllifon). Arferid sillafu'r cyfenw yn Quellyn.

Roedd y teulu'n disgynyddion honedig Cilmin Droed-ddu, fel Teulu Glynllifon, trwy Gruffydd ap Tudur Goch ap Grono ab Eibion ab Ifan ab Iorwerth Goch ab Ystrwyth ab Ednowain. Roedd Gruffydd yn frawd hŷn Hwlcyn Llwyd, sylfaenydd tras Glynllifon. Bu i or-or-ŵyr Gruffydd, William Williams briodi Jane, cyd-aeres William Peak o Gaernarfon tua 1610-20. Eu mab nhw, Morgan Williams, a fabwysiadodd y cyfenw Quellyn.

Mab Morgan oedd Ellis Quellyn (bu farw 1719) a briododd Grace, merch Hugh Wynn, Pengwern, Llanwnda. Cafodd y rhain nifer o blant, sef Hugh (1670-1749), William a Margaret. Hugh, a'i wraig Ann Williams, merch rheithor Llandwrog, (1678-1730) oedd yr unig rai i gael plant hyd y gwyddys. Eu plant oedd William (1699-1725) a fynychodd Coleg Sant Ioan, Caergrawnt (ac mae hyn yn dangos cyfoeth cymharol y teulu), Jane (marw 1703), Philip (1704-1782) a briododd Mary Stodart o Ddeganwy, a Mary (1714-1789) a briododd Ri ce Williams, rheithor Llandwrog. O'r plant hyn, dim ond Philip oedd â phlentyn, sef merch, Catherine, a fu farw yn 7 mis oed ym 1746.[1]

Mae Hugh ac Ann ei wraig, ynghyd â'u mab Philip a'i ferch yntau, Catherine, yn cael eu coffáu ar gofebion ar waliau Eglwys Sant Gwyndaf, Llanwnda; ac mae carreg fedd Ellis Quellyn ar lawr yr eglwys.[2] Er bod Cwellyn mor bell o'r eglwys - tua chwech neu saith milltir - gan fod y tŷ ym mhlwyf Llanwnda, yn y fan honno y cleddid y teulu, er bod eglwysi Betws Garmon a Beddgelert yn nes o dipyn.

Mae'n bosibl iawn fod y cyfenw bellach wedi diflannu, yn ôl tystiolaeth gwefan achyddiaeth Find My Past, lle nad oes ond un farwolaeth wedi ei chofnodi ers canrif a mwy, sef Susanna Quellyn o Fanceinion ym 1995.[3] Mae cwmni o werthwyr gwin o Gaer gyda'r enw Quellyn Roberts sy'n dal i fod. Ceir cofnod yn Archifdy Swydd Gaer am forgais a wnaed gan Thomas Quellyn Roberts ym 1877.[4]


Cyfeiriadau

  1. J.E. Griffith, Pedigrees of Anglesey and Carnarvonshire Families, (Horncastle, 1914), tt.229, 361.
  2. Comisiwn Henebion Cymru, ‘’Caernarvonshire’’ Cyf II (Llundain, 1960), t.220
  3. Gwefan Find My Past, cyrchwyd 3.6.2019, [1]
  4. Archifdy Swydd Gaer, ZC21C/28.