Dyffryn Nantlle: Gwahaniaeth rhwng fersiynau
BDim crynodeb golygu |
Irion (sgwrs | cyfraniadau) Dim crynodeb golygu |
||
| Llinell 1: | Llinell 1: | ||
[[Delwedd:Dyffryn Nantlle 1971.jpg|bawd|400px|de|Pen ucha'r dyffryn o Nantlle, 1970]] | [[Delwedd:Dyffryn Nantlle 1971.jpg|bawd|400px|de|Pen ucha'r dyffryn o Nantlle, 1970]] | ||
'''Dyffryn Nantlle''' yw prif ddyffryn [[Uwchgwyrfai]]. Mewn gwirionedd dyffryn yr [[Afon Llyfni]] ydyw, yn rhedeg o [[Drws-y-coed|Ddrws-y-coed]] yn y dwyrain hyd aber | '''Dyffryn Nantlle''' yw prif ddyffryn [[Uwchgwyrfai]]. Mewn gwirionedd dyffryn yr [[Afon Llyfni]] ydyw, yn rhedeg o [[Drws-y-coed|Ddrws-y-coed]] yn y dwyrain hyd aber Afon Llyfni ym [[Pontlyfni|Mhontlyfni]]. Mae'r rhan helaethaf o lawer o'r dyffryn o fewn ffiniau plwyf [[Llanllyfni]], er bod rhai o'r mân afonydd sy'n bwydo Afon Llyfni'n llifo trwy rhan ogleddol plwyf [[Clynnog Fawr]]. Hefyd, hyd ail hanner yr 20g, roedd glannau gogleddol Afon Llyfni o [[Tal-y-sarn|Dal-y-sarn]] hyd pen ucha'r dyffryn ym mhlwyf [[Llandwrog]]. | ||
Weithiau defnyddir y term "Dyffryn Nantlle" i gynnwys pentrefi megis [[Llandwrog]], [[Rhostryfan]], [[Rhosgadfan]] a [[Carmel|Charmel]] ymysg pentrefi'r dyffryn ond, mewn gwirionedd, pentrefi yw'r rhain sydd â'u nentydd yn llifo i'r môr ger [[Y Foryd]], ac felly mewn system arall o fân ddyffrynnoedd y maent yn sefyll mewn gwirionedd. | Weithiau defnyddir y term "Dyffryn Nantlle" i gynnwys pentrefi megis [[Llandwrog]], [[Rhostryfan]], [[Rhosgadfan]] a [[Carmel|Charmel]] ymysg pentrefi'r dyffryn ond, mewn gwirionedd, pentrefi yw'r rhain sydd â'u nentydd yn llifo i'r môr ger [[Y Foryd]], ac felly mewn system arall o fân ddyffrynnoedd y maent yn sefyll mewn gwirionedd. | ||
| Llinell 7: | Llinell 7: | ||
Heb os, prif bentref y dyffryn erbyn heddiw yw [[Pen-y-groes]] er nad oedd y fan honno'n bodoli cyn canol y 19g. Hen ganolfan y dyffryn oedd pentref Llanllyfni, lle cynhelid ffeiriau ac yno oedd yr unig eglwys yn y dyffryn ei hun. | Heb os, prif bentref y dyffryn erbyn heddiw yw [[Pen-y-groes]] er nad oedd y fan honno'n bodoli cyn canol y 19g. Hen ganolfan y dyffryn oedd pentref Llanllyfni, lle cynhelid ffeiriau ac yno oedd yr unig eglwys yn y dyffryn ei hun. | ||
Bu llawer o chwareli yn y dyffryn, yn cynnwys [[Chwarel Dorothea]], [[Chwarel Pen-yr-orsedd]] a nifer helaeth o rai llai. Bu cloddio sylweddol am gopr hefyd yn Nrws-y-coed. | Bu llawer o chwareli yn y dyffryn, yn cynnwys [[Chwarel Dorothea]], [[Chwarel Pen-yr-orsedd]] a nifer helaeth o rai llai. Bu cloddio sylweddol am gopr hefyd yn [[Drws-y-coed|Nrws-y-coed]]. | ||
Rhed y ffordd B4418 trwy'r dyffryn ac ymlaen i [[Rhyd-ddu|Ryd-ddu]]; bu hon ar un adeg yn ffordd dyrpeg. | Rhed y ffordd B4418 trwy'r dyffryn ac ymlaen i [[Rhyd-ddu|Ryd-ddu]]; bu hon ar un adeg yn ffordd dyrpeg. | ||
Fersiwn yn ôl 11:08, 7 Tachwedd 2022
Dyffryn Nantlle yw prif ddyffryn Uwchgwyrfai. Mewn gwirionedd dyffryn yr Afon Llyfni ydyw, yn rhedeg o Ddrws-y-coed yn y dwyrain hyd aber Afon Llyfni ym Mhontlyfni. Mae'r rhan helaethaf o lawer o'r dyffryn o fewn ffiniau plwyf Llanllyfni, er bod rhai o'r mân afonydd sy'n bwydo Afon Llyfni'n llifo trwy rhan ogleddol plwyf Clynnog Fawr. Hefyd, hyd ail hanner yr 20g, roedd glannau gogleddol Afon Llyfni o Dal-y-sarn hyd pen ucha'r dyffryn ym mhlwyf Llandwrog.
Weithiau defnyddir y term "Dyffryn Nantlle" i gynnwys pentrefi megis Llandwrog, Rhostryfan, Rhosgadfan a Charmel ymysg pentrefi'r dyffryn ond, mewn gwirionedd, pentrefi yw'r rhain sydd â'u nentydd yn llifo i'r môr ger Y Foryd, ac felly mewn system arall o fân ddyffrynnoedd y maent yn sefyll mewn gwirionedd.
Heb os, prif bentref y dyffryn erbyn heddiw yw Pen-y-groes er nad oedd y fan honno'n bodoli cyn canol y 19g. Hen ganolfan y dyffryn oedd pentref Llanllyfni, lle cynhelid ffeiriau ac yno oedd yr unig eglwys yn y dyffryn ei hun.
Bu llawer o chwareli yn y dyffryn, yn cynnwys Chwarel Dorothea, Chwarel Pen-yr-orsedd a nifer helaeth o rai llai. Bu cloddio sylweddol am gopr hefyd yn Nrws-y-coed.
Rhed y ffordd B4418 trwy'r dyffryn ac ymlaen i Ryd-ddu; bu hon ar un adeg yn ffordd dyrpeg.
Mae'r erthygl hon yn eginyn. Gallwch helpu prosiect Cof y Cwmwd drwy ychwanegu ati . Mae manylion am sut i wneud hyn yma