Chwarel Fronheulog: Gwahaniaeth rhwng fersiynau
Dim crynodeb golygu |
BDim crynodeb golygu |
||
| (Ni ddangosir y 7 golygiad yn y canol gan 2 ddefnyddiwr arall) | |||
| Llinell 1: | Llinell 1: | ||
Chwarel lechi | Chwarel lechi fechan oedd '''Fronheulog''', (neu '''Fronlog''' fel y'i sillefir weithiau) ger [[Tan'rallt]].(SH 489519). | ||
Twll | Twll cymharol fychan oedd yno, a chredir i'r chwarel gael ei sefydlu gyntaf tua'r 1840au. Ar ôl cyfnod segur, fe'i hailagorwyd ym 1866 gan [[William Turner]] a'i gwmni, a 7 mlynedd yn ddiweddarach roedd 12 o ddynion yn gweithio yno. Ar ei chyfnod prysuraf, ffurfiwyd cwmni newydd, Cwmni Cyfyngedig Chwarel Lechi Fronheulog Newydd gan gynhyrchu 1,642 tunnell o lechi a chyflogi 98 o weithwyr ym 1882. Wedi hynny, tueddwyd i alw'r chwarel yn chwarel Fronheulog Newydd neu Fronlog Newydd, ac arferid hefyd sillafu enw'r chwarel efo'r llythyren 'V'. Arferai yrru'r llechi at y cwsmeriaid ar hyd tramffordd, sef [[Rheilffordd Chwareli Llechi Sir Gaernarfon]] a gysylltai â [[Cangen reilffordd Nantlle|changen Nantlle]] ger [[Pant Du]].<ref>Jean Lindsay, ''A History of the North Wales Slate Industry’’, (Newton Abbot, 1974), t. 319.</ref> | ||
Fel nifer o chwareli eraill Dyffryn Nantlle, bu'n rhaid ei chau yn yr ugeinfed ganrif oherwydd y diffyg mewn galw am lechi. Fe'i caewyd erbyn 1914, ond roedd criw bychan yn cloddio yno o'r 1950au ymlaen ar gyfer llechi gwyrdd i greu teils a phafin ''crazy paving''.<ref> Dewi Tomos, ''Chwareli Dyffryn Nantlle'' (Llyfrau Llafar Gwlad, 2007) | |||
</ref> | |||
{{eginyn}} | |||
[[Categori:Chwareli]] | ==Cyfeiriadau== | ||
{{cyfeiriadau}} | |||
[[Categori:Chwareli llechi]] | |||
[[Categori: Diwydiant a Masnach]] | [[Categori: Diwydiant a Masnach]] | ||
{{eginyn}} | {{eginyn}} | ||
Golygiad diweddaraf yn ôl 16:49, 20 Chwefror 2022
Chwarel lechi fechan oedd Fronheulog, (neu Fronlog fel y'i sillefir weithiau) ger Tan'rallt.(SH 489519).
Twll cymharol fychan oedd yno, a chredir i'r chwarel gael ei sefydlu gyntaf tua'r 1840au. Ar ôl cyfnod segur, fe'i hailagorwyd ym 1866 gan William Turner a'i gwmni, a 7 mlynedd yn ddiweddarach roedd 12 o ddynion yn gweithio yno. Ar ei chyfnod prysuraf, ffurfiwyd cwmni newydd, Cwmni Cyfyngedig Chwarel Lechi Fronheulog Newydd gan gynhyrchu 1,642 tunnell o lechi a chyflogi 98 o weithwyr ym 1882. Wedi hynny, tueddwyd i alw'r chwarel yn chwarel Fronheulog Newydd neu Fronlog Newydd, ac arferid hefyd sillafu enw'r chwarel efo'r llythyren 'V'. Arferai yrru'r llechi at y cwsmeriaid ar hyd tramffordd, sef Rheilffordd Chwareli Llechi Sir Gaernarfon a gysylltai â changen Nantlle ger Pant Du.[1]
Fel nifer o chwareli eraill Dyffryn Nantlle, bu'n rhaid ei chau yn yr ugeinfed ganrif oherwydd y diffyg mewn galw am lechi. Fe'i caewyd erbyn 1914, ond roedd criw bychan yn cloddio yno o'r 1950au ymlaen ar gyfer llechi gwyrdd i greu teils a phafin crazy paving.[2]
Mae'r erthygl hon yn eginyn. Gallwch helpu prosiect Cof y Cwmwd drwy ychwanegu ati . Mae manylion am sut i wneud hyn yma
Cyfeiriadau
Mae'r erthygl hon yn eginyn. Gallwch helpu prosiect Cof y Cwmwd drwy ychwanegu ati . Mae manylion am sut i wneud hyn yma