W.A. Darbishire
Roedd W. A. Darbishlre, (m.1916) yn byw am gyfnod hir o'i oes ym Mhlas Baladeulyn, Nantlle. Yr oedd yn brif oruchwyliwr chwarel Pen-yr-orsedd, ac yn aelod o'r cwmni.
Roedd yn arloeswr yn y defnydd o beiriannau yn y chwarel, ac ym 1900 cododd weithdy a ddefnyddai trydan yn lle pwer dwr a stêm.[1]
Yr oedd wedi troi mewn cylchoedd pwysig yn ystod ei oes . Bu yn Gynghorydd Sir ac yn ustus heddwch am flynyddoedd, a chafodd yr anrhydedd o fod yn Faer Caernarfon ddwywaith. Yr oedd llesiant Dyffryn Nantlle a'r cylchoedd yn agos iawn at ei galon yn ôl ffynonellau'r cyfnod, a gwnaeth ei ran yn helaeth iawn at geisio hyrwyddo masnach ymhob cylch. Er ei fod i raddau pell wedi torri ei gysylltiad â'r dyffryn ar ol symud i Gaernarfon, byddai yn ymwelydd cyson â'r chwarel a'r ardal. Gwnaeth waith pwysig gydag addyag yn mhlwyf Llanllyfni, ac efe a'i briod gyfododd safle'r gweinyddesau lleol. Bu farw yn ei gartref olaf, Pen-y-bryn, Caernarfon, 8 Awst 1916, a'i gladdu ym mynwent Llanbeblig.[2]
Mae'r erthygl hon yn eginyn. Gallwch helpu prosiect Cof y Cwmwd drwy ychwanegu ati . Mae manylion am sut i wneud hyn yma