Aberdesach
Saif Aberdesach ar lan y môr ryw filltrir i'r gogledd o bentref Clynnog Fawr, a milltir i'r de o bentref Pontlyfni. Mae Maen Dylan ar lan y môr hanner ffordd rhwng y ddau le. Mae Aberdesach yn rhan o blwyf Clynnog, ac mae'n cael ei enw, yn syml, oherwydd i Afon Desach redeg i'r mor yn y fan hon.
Enw'r bont ar y briffordd dros yr Afon desach yw "Pont Aberdesach".
Ceir yno gasgliad bach o dai, rhai ohonynt yn dai a godwyd yn weddol rad fel cabanau aros ar lan môr yn y 1920au a 1930au..
Ni bu erioed gapel nag ysgol yma, ond roedd Yr Iard arfer gweithredu fel siop.
Mae'r erthygl hon yn eginyn. Gallwch helpu prosiect Cof y Cwmwd drwy ychwanegu ati . Mae manylion am sut i wneud hyn yma