Clawdd Seri
Mae Clawdd Seri yn ffos a chlawdd sy'n rhedeg ar draws mynydd-dir Clipiau i'r de o Gurn Ddu a Bwlch Mawr. Credir ei fod yn nodi ffin hen luest neu dir a amaethwyd gan fynaich Aberconwy yn y 13-16g.[1] Mae dros gilometr o olion, sef ffos gyda chloddiau y ddwy ochr iddi, i'w gweld ar y rhostir, yn cychwyn ym mhen pellaf Cwm Ceiliog, plwyf Llanaelhaearn ac yn rhedeg bron at y Seler Ddu ym mhlwyf Clynnog Fawr. Gan fod siarter Llywelyn ab Iorwerth, circa 1200, yn defnyddio'r enw mae'n bosibl fod y clawdd yn dyddio cyn yr adeg pan roddwyd tiroedd Cwm i Abaty Aberconwy.[2] Mae astudiaeth ddiweddar o gloddiau fel hyn trwy Brydain yn nodi mai dyma'r unig glawdd ffin yng Ngwynedd, a'i fod yn debygol o fod yn dyddio o'r Oesoedd Canol Cynnar.[3] Mae Llwybr Arfordir Llŷn yn mynd heibio i'r safle.[4]
Mae'r enw, mae'n debyg, yn hawdd i'w esbonio: Clawdd a Seri neu Sarn, Palmant.[5]
Cyfeiriadau
- ↑ David M. Brown a Stephen Hughes, (gol.), The Archaeology of the Welsh Uplands (Aberystwyth, 2003), t.77 (Katherine Geary, Moel Bronymiod)
- ↑ Comisiwn Henebion Cymru, ‘’Caernarvonshire’’ Cyf II (Llundain, 1960), tt.45-6
- ↑ Erik Grigg, Early Medieval Dykes (400 to 850AD), Traethawd PhD Prifysgol Maanceinion, 2015, [1], cyrchwyd 9.9.2019
- ↑ Gwefan Coflein, [2], cyrchwyd 9.9.2019
- ↑ Geiriadur Prifysgol Cymru