Ffynnon Beuno (Clynnog Fawr): Gwahaniaeth rhwng fersiynau
Irion (sgwrs | cyfraniadau) Dim crynodeb golygu |
Irion (sgwrs | cyfraniadau) Dim crynodeb golygu |
||
| Llinell 1: | Llinell 1: | ||
Mae '''Ffynnon Beuno''' yn heneb gofrestredig ac adeilad Gradd II* rhestredig, | Mae '''Ffynnon Beuno''' yn heneb gofrestredig ac adeilad Gradd II* rhestredig, a gafodd ei restru ar 29 Mai 1968. Mae'n ffynnon sanctaidd ganoloesol, a chafodd llogeiliau eu hychwanegu yn ddiweddarach yn yr 18fed ganrif; mae'r gweddill yn debygol o fod o'r 15fed ganrif pan gafodd [[Eglwys Beuno Sant, Clynnog Fawr]] ei hailadeiladu. Mae'r ffynnon yn fasn garreg, sgwâr, uchder o 6tr. Mae'r dŵr tua 350mm dyfn. Mae yna feinciau ar ddwy ochr y waliau. Uwchben y meinciau, mae yna 3 agen sgwâr yn y waliau, a elwir yn ''ledged recesses'', efallai ar gyfer dillad a meddiannau'r ymdrochwr.<ref>http://www.coflein.gov.uk/en/site/32193/details/ffynnon-beuno.</ref> | ||
Yn Mai 2010, dinistriodd fandaliaid y ffynnon, cafodd cerrig eu rhwygo o sylfaen y ffynnon a'u taflu mewn i'r dŵr. Ar ôl hynny, cafodd olion y ffynnon ei gloi i atal ymwelwyr oherwydd nad oedd yr adeilad yn stabl. Yn dilyn y fandaliaeth, gosodwyd rheiliau haearn modern i atal mynediad. <ref>http://www.dailypost.co.uk/news/local-news/fury-historic-clynnog-well-vandalised-2756200].</ref> Nawr, mae'n edrych yn lân, daclus a gynhelir, mae'r rheiliau haearn modern a oedd unwaith yn amgylchynu'r llwybr wedi cael eu tynnu, sy'n caniatau mynedfa i'r ffynnon. | Yn Mai 2010, dinistriodd fandaliaid y ffynnon, cafodd cerrig eu rhwygo o sylfaen y ffynnon a'u taflu mewn i'r dŵr. Ar ôl hynny, cafodd olion y ffynnon ei gloi i atal ymwelwyr oherwydd nad oedd yr adeilad yn stabl. Yn dilyn y fandaliaeth, gosodwyd rheiliau haearn modern i atal mynediad. <ref>http://www.dailypost.co.uk/news/local-news/fury-historic-clynnog-well-vandalised-2756200].</ref> Nawr, mae'n edrych yn lân, daclus a gynhelir, mae'r rheiliau haearn modern a oedd unwaith yn amgylchynu'r llwybr wedi cael eu tynnu, sy'n caniatau mynedfa i'r ffynnon. | ||
Cafodd y ffynnon ei defnyddio mor ddiweddar â'r 18fed ganrif hwyr. | Cafodd y ffynnon ei defnyddio mor ddiweddar â'r 18fed ganrif hwyr. | ||
Cysegrwyd ffynnon i Sant Beuno. Mae Clynnog Fawr ar lwybr y pererin trwy Ben Llŷn i Ynys Enlli, ac roedd yn le pwysig i bererinion stopio. | |||
Yn ogystal â bod yn ffynhonnell | Yn ogystal â bod yn ffynhonnell dŵr i'r gymuned fynachaidd gerllaw, defnyddiwyd y ffynnon i wella amrywiaeth o afiechydon a chyflyrau meddygol fel y clefyd cadarn (''epilepsy''), y llech (''rickets''), nerfusrwydd (''nervousness''), problemau llygaid ac analluedd, plant yn benodol. | ||
[[categori:ffynhonnau]] | [[categori:ffynhonnau]] | ||
[[categori:safleoedd nodedig]] | [[categori:safleoedd nodedig]] | ||
Fersiwn yn ôl 12:26, 25 Ionawr 2018
Mae Ffynnon Beuno yn heneb gofrestredig ac adeilad Gradd II* rhestredig, a gafodd ei restru ar 29 Mai 1968. Mae'n ffynnon sanctaidd ganoloesol, a chafodd llogeiliau eu hychwanegu yn ddiweddarach yn yr 18fed ganrif; mae'r gweddill yn debygol o fod o'r 15fed ganrif pan gafodd Eglwys Beuno Sant, Clynnog Fawr ei hailadeiladu. Mae'r ffynnon yn fasn garreg, sgwâr, uchder o 6tr. Mae'r dŵr tua 350mm dyfn. Mae yna feinciau ar ddwy ochr y waliau. Uwchben y meinciau, mae yna 3 agen sgwâr yn y waliau, a elwir yn ledged recesses, efallai ar gyfer dillad a meddiannau'r ymdrochwr.[1]
Yn Mai 2010, dinistriodd fandaliaid y ffynnon, cafodd cerrig eu rhwygo o sylfaen y ffynnon a'u taflu mewn i'r dŵr. Ar ôl hynny, cafodd olion y ffynnon ei gloi i atal ymwelwyr oherwydd nad oedd yr adeilad yn stabl. Yn dilyn y fandaliaeth, gosodwyd rheiliau haearn modern i atal mynediad. [2] Nawr, mae'n edrych yn lân, daclus a gynhelir, mae'r rheiliau haearn modern a oedd unwaith yn amgylchynu'r llwybr wedi cael eu tynnu, sy'n caniatau mynedfa i'r ffynnon.
Cafodd y ffynnon ei defnyddio mor ddiweddar â'r 18fed ganrif hwyr.
Cysegrwyd ffynnon i Sant Beuno. Mae Clynnog Fawr ar lwybr y pererin trwy Ben Llŷn i Ynys Enlli, ac roedd yn le pwysig i bererinion stopio.
Yn ogystal â bod yn ffynhonnell dŵr i'r gymuned fynachaidd gerllaw, defnyddiwyd y ffynnon i wella amrywiaeth o afiechydon a chyflyrau meddygol fel y clefyd cadarn (epilepsy), y llech (rickets), nerfusrwydd (nervousness), problemau llygaid ac analluedd, plant yn benodol.