Cymdeithas yr Eryron: Gwahaniaeth rhwng fersiynau
Neidio i'r panel llywio
Neidio i'r bar chwilio
Irion (sgwrs | cyfraniadau) Dim crynodeb golygu |
Irion (sgwrs | cyfraniadau) Dim crynodeb golygu |
||
Llinell 1: | Llinell 1: | ||
Cymdeithas o feirdd oedd '''Cymdeithas yr Eryron''' a arferai gwrdd yn [[Tafarn y Bull|nhafarn y Bull]] yn y [[Bontnewydd]] yn ail ddegawd y bedwaredd ganrif ar bymtheg. Ceir disgrifiad o un o'i chyfarfodydd yn y ''North Wales Gazette'' ym 1813,<ref>''North Wales Gazette'', 27.5.1813, t.4</ref> ac ni ellir rhagori ar ddyfynnu o'r papur er mwyn disgrifio'r math o gyfarfod a gaed gan yr aelodau. | Cymdeithas o feirdd oedd '''Cymdeithas yr Eryron''' a arferai gwrdd yn [[Tafarn y Bull|nhafarn y Bull]] yn y [[Bontnewydd]] yn ail ddegawd y bedwaredd ganrif ar bymtheg. Ceir disgrifiad o un o'i chyfarfodydd yn y ''North Wales Gazette'' ym 1813,<ref>''North Wales Gazette'', 27.5.1813, t.4</ref> ac ni ellir rhagori ar ddyfynnu o'r papur er mwyn disgrifio'r math o gyfarfod a gaed gan yr aelodau. | ||
ERYRON. Cyfarfod yr Eryron a gynnaliwyd yn y Bont Newydd, ar ddydd Llun y Pasc, 1813. | ERYRON. Cyfarfod yr Eryron a gynnaliwyd yn y Bont Newydd, ar ddydd Llun y Pasc, 1813. Agorwyd y cyfarfod ynghylch dau o'r gloch brydnhawn. Dychwelodd y Beirdd adref ynghylch machlud haul. Y cyfarfod uchod a gynhaliwyd yn y modd mwyaf dymunol, o ran ''rheol'' a ''gweddusder'': undeb a brawdgarwch oeddynt yn ymddangos yn dra eglur yn y Gymdeithas. | ||
Yn y cyfarfod uchod, dadganwyd pedair o Awdlau ar y testyn gosodedig sef: ''ystyriaethau ar yr honniadau pabaidd'': | Yn y cyfarfod uchod, dadganwyd pedair o Awdlau ar y testyn gosodedig sef: ''ystyriaethau ar yr honniadau pabaidd'': | ||
Llinell 8: | Llinell 8: | ||
1. Richard Jones, Erw Ystyffylau, Llanwnda, yn agos i Gaernarfon; Awdl, yn cynnwys 185 o linellau. | 1. Richard Jones, Erw Ystyffylau, Llanwnda, yn agos i Gaernarfon; Awdl, yn cynnwys 185 o linellau. | ||
2. Richard Hughes, Ty yn y lon, Fodadan, Llanwnda; Awdl, yn cynnwys 164 o linellau. | 2. Richard Hughes, Ty yn y lon, Fodadan, Llanwnda; Awdl, yn cynnwys 164 o linellau. | ||
3. William Edward, | 3. William Edward, Waun fawr, yn agos i Gaernarfon; Awdl, yn cynnwys 141 o linellau. | ||
4. Owen Williams, Waun fawr; Awdl, yn cynnwys 127 o liuellau. | 4. Owen Williams, Waun fawr; Awdl, yn cynnwys 127 o liuellau. | ||
Yn gymmaint nad caniadau ar destyn o ymryson ydyw'r caniadau a grybwyllwyd uchod, ac nad oedd ychwaith un gwobr wedi ei addaw i'r Goreufardd; ni thybiwyd yn angenrheidiol rhoddi barn neillduol arnynt. | Yn gymmaint nad caniadau ar destyn o ymryson ydyw'r caniadau a grybwyllwyd uchod, ac nad oedd ychwaith un gwobr wedi ei addaw i'r Goreufardd; ni thybiwyd yn angenrheidiol rhoddi barn neillduol arnynt. | ||
Dymunol i'r Beirdd ieuaingc gael amser o Brofiad. Dymunol hefyd ydyw gochelyd pob achlysir o eiddigedd a rhagfarn, yr hyn bethau sydd yn fynych yn oeri gwresawgrwydd | Dymunol i'r Beirdd ieuaingc gael amser o Brofiad. Dymunol hefyd ydyw gochelyd pob achlysir o eiddigedd a rhagfarn, yr hyn bethau sydd yn fynych yn oeri gwresawgrwydd Brawdgarwch, ac yn torri rhwymyn cymdeithas. | ||
Er hyn oll, nid ydyw'r Gymdeithas yn amcanu gadael i'r caniadau ddiangc yn ddiystyr; Mae'n deilwng i haeddiant gael ei deilyngdod. | Er hyn oll, nid ydyw'r Gymdeithas yn amcanu gadael i'r caniadau ddiangc yn ddiystyr; Mae'n deilwng i haeddiant gael ei deilyngdod. | ||
Ar olwg gyffredinol mae'n ymddangos fod y caniadau crybwylledig yn cynnwys amryw darawiadau gorchestol. Ond nid yw yn beth arferol yng nghymdeithas yr Eryron, rhoddi barn ar un gwaith newydd, nes iddo gael ei ystyried yn fanylaidd a phwyllog, mewn dau neu dri o Gyfarfodydd. - Cynghorir y Beirdd, unwaith ychwaneg, i ochel gorfeithder yn eu caniadau nesaf, ar y testyn gosodedig, erbyn yr unfed ar ddeg o Awst nesaf: Cofier mai'r testyn ydyw Dychweliad yr Iddewon. | Ar olwg gyffredinol mae'n ymddangos fod y caniadau crybwylledig yn cynnwys amryw darawiadau gorchestol. Ond nid yw yn beth arferol yng nghymdeithas yr Eryron, rhoddi barn ar un gwaith newydd, nes iddo gael ei ystyried yn fanylaidd a phwyllog, mewn dau neu dri o Gyfarfodydd. - Cynghorir y Beirdd, unwaith ychwaneg, i ochel gorfeithder yn eu caniadau nesaf, ar y testyn gosodedig, erbyn yr unfed ar ddeg o Awst nesaf: Cofier mai'r testyn ydyw Dychweliad yr Iddewon. | ||
Mae'n amlwg o'r uchod bod y Gymdeithas yn cyfarfod yn chwarterol, a bod y cyfarfod a'r | Mae'n amlwg o'r uchod bod y Gymdeithas yn cyfarfod yn chwarterol, a bod y cyfarfod a'r gyfeillach yn parhau am dwy neu dair awr. | ||
==Cyfeiriadau== | ==Cyfeiriadau== |
Fersiwn yn ôl 13:26, 12 Mawrth 2025
Cymdeithas o feirdd oedd Cymdeithas yr Eryron a arferai gwrdd yn nhafarn y Bull yn y Bontnewydd yn ail ddegawd y bedwaredd ganrif ar bymtheg. Ceir disgrifiad o un o'i chyfarfodydd yn y North Wales Gazette ym 1813,[1] ac ni ellir rhagori ar ddyfynnu o'r papur er mwyn disgrifio'r math o gyfarfod a gaed gan yr aelodau.
ERYRON. Cyfarfod yr Eryron a gynnaliwyd yn y Bont Newydd, ar ddydd Llun y Pasc, 1813. Agorwyd y cyfarfod ynghylch dau o'r gloch brydnhawn. Dychwelodd y Beirdd adref ynghylch machlud haul. Y cyfarfod uchod a gynhaliwyd yn y modd mwyaf dymunol, o ran rheol a gweddusder: undeb a brawdgarwch oeddynt yn ymddangos yn dra eglur yn y Gymdeithas. Yn y cyfarfod uchod, dadganwyd pedair o Awdlau ar y testyn gosodedig sef: ystyriaethau ar yr honniadau pabaidd: Enwau'r Beirdd a ganasant ar y testyn ynghyd a rhifedi'r llinellau yu eu candadau, sydd fel y canlyn: 1. Richard Jones, Erw Ystyffylau, Llanwnda, yn agos i Gaernarfon; Awdl, yn cynnwys 185 o linellau. 2. Richard Hughes, Ty yn y lon, Fodadan, Llanwnda; Awdl, yn cynnwys 164 o linellau. 3. William Edward, Waun fawr, yn agos i Gaernarfon; Awdl, yn cynnwys 141 o linellau. 4. Owen Williams, Waun fawr; Awdl, yn cynnwys 127 o liuellau. Yn gymmaint nad caniadau ar destyn o ymryson ydyw'r caniadau a grybwyllwyd uchod, ac nad oedd ychwaith un gwobr wedi ei addaw i'r Goreufardd; ni thybiwyd yn angenrheidiol rhoddi barn neillduol arnynt. Dymunol i'r Beirdd ieuaingc gael amser o Brofiad. Dymunol hefyd ydyw gochelyd pob achlysir o eiddigedd a rhagfarn, yr hyn bethau sydd yn fynych yn oeri gwresawgrwydd Brawdgarwch, ac yn torri rhwymyn cymdeithas. Er hyn oll, nid ydyw'r Gymdeithas yn amcanu gadael i'r caniadau ddiangc yn ddiystyr; Mae'n deilwng i haeddiant gael ei deilyngdod. Ar olwg gyffredinol mae'n ymddangos fod y caniadau crybwylledig yn cynnwys amryw darawiadau gorchestol. Ond nid yw yn beth arferol yng nghymdeithas yr Eryron, rhoddi barn ar un gwaith newydd, nes iddo gael ei ystyried yn fanylaidd a phwyllog, mewn dau neu dri o Gyfarfodydd. - Cynghorir y Beirdd, unwaith ychwaneg, i ochel gorfeithder yn eu caniadau nesaf, ar y testyn gosodedig, erbyn yr unfed ar ddeg o Awst nesaf: Cofier mai'r testyn ydyw Dychweliad yr Iddewon.
Mae'n amlwg o'r uchod bod y Gymdeithas yn cyfarfod yn chwarterol, a bod y cyfarfod a'r gyfeillach yn parhau am dwy neu dair awr.
Cyfeiriadau
- ↑ North Wales Gazette, 27.5.1813, t.4