Geufron: Gwahaniaeth rhwng fersiynau
Irion (sgwrs | cyfraniadau) Dim crynodeb golygu |
Irion (sgwrs | cyfraniadau) Dim crynodeb golygu |
||
| Llinell 1: | Llinell 1: | ||
Ceir annedd a fferm o'r enw '''Geufron''' ym mhentref [[Dinas]] ym mhlwyf [[Llanwnda]]. Saif ar draws cae oddi wrth [[Eglwys Sant Gwyndaf, Llanwnda]]. ''Y Geufron'' yw'r enw llawn, ond collwyd y fannod ac arhosodd y treiglad meddal. Ystyr ''ceufron'' yw pantle neu fron â phant neu gafn ynddi. Cyfeirir at y lle mor bell yn ôl â 1579-80 fel ''Tyddynygeufron''. Ynddo gwelir yr enw llawn gwreiddiol a'r fannod a gollwyd. Ceir ffurfiau od a mympwyol ar yr enw yn asesiadau'r Dreth Dir, ond ''Geufron'' sydd ar Restr Pennu'r Degwm ac ar y mapiau Ordnans, a dyna'r ffurf a arferir heddiw.<ref>Glenda Carr, ''Hen Enwau o Arfon, Llŷn ac Eifionydd'', (Gwasg y Bwthyn, 2011), tt.166-7.</ref> | Ceir annedd a fferm o'r enw '''Geufron''' ym mhentref [[Dinas]] ym mhlwyf [[Llanwnda]]. Saif ar draws cae oddi wrth [[Eglwys Sant Gwyndaf, Llanwnda]]. ''Y Geufron'' yw'r enw llawn, ond collwyd y fannod ac arhosodd y treiglad meddal. Ystyr ''ceufron'' yw pantle neu fron â phant neu gafn ynddi. Cyfeirir at y lle mor bell yn ôl â 1579-80 fel ''Tyddynygeufron''. Ynddo gwelir yr enw llawn gwreiddiol a'r fannod a gollwyd. Ceir ffurfiau od a mympwyol ar yr enw yn asesiadau'r Dreth Dir, ond ''Geufron'' sydd ar Restr Pennu'r Degwm ac ar y mapiau Ordnans, a dyna'r ffurf a arferir heddiw.<ref>Glenda Carr, ''Hen Enwau o Arfon, Llŷn ac Eifionydd'', (Gwasg y Bwthyn, 2011), tt.166-7.</ref> | ||
Adeg y Map Degwm (tua 1840) roedd y Geufron yn eido i [[Thomas Assheton | Adeg y Map Degwm (tua 1840) roedd y Geufron yn eido i [[Thomas Assheton Smith]], a'r tenant (a oedd hefyd yn rhentu [[Plas Dinas]] y drws nesaf) oedd Owen Roberts ([[Tŷ Mawr, Clynnog]] gynt). Cynhwysai tir y Geufron tua 80 acer yr adeg honno.<ref>Map Degwm plwyf Llanwnda]]</ref> | ||
== Cyfeiriadau == | == Cyfeiriadau == | ||
Golygiad diweddaraf yn ôl 15:01, 14 Mawrth 2024
Ceir annedd a fferm o'r enw Geufron ym mhentref Dinas ym mhlwyf Llanwnda. Saif ar draws cae oddi wrth Eglwys Sant Gwyndaf, Llanwnda. Y Geufron yw'r enw llawn, ond collwyd y fannod ac arhosodd y treiglad meddal. Ystyr ceufron yw pantle neu fron â phant neu gafn ynddi. Cyfeirir at y lle mor bell yn ôl â 1579-80 fel Tyddynygeufron. Ynddo gwelir yr enw llawn gwreiddiol a'r fannod a gollwyd. Ceir ffurfiau od a mympwyol ar yr enw yn asesiadau'r Dreth Dir, ond Geufron sydd ar Restr Pennu'r Degwm ac ar y mapiau Ordnans, a dyna'r ffurf a arferir heddiw.[1]
Adeg y Map Degwm (tua 1840) roedd y Geufron yn eido i Thomas Assheton Smith, a'r tenant (a oedd hefyd yn rhentu Plas Dinas y drws nesaf) oedd Owen Roberts (Tŷ Mawr, Clynnog gynt). Cynhwysai tir y Geufron tua 80 acer yr adeg honno.[2]