Melin y Bont-faen: Gwahaniaeth rhwng fersiynau

Oddi ar Cof y Cwmwd
Neidio i'r panel llywio Neidio i'r bar chwilio
Dim crynodeb golygu
BDim crynodeb golygu
Llinell 1: Llinell 1:
Melin ŷd oedd '''Melin y Bont-faen'''. Erbyn hyn, dim ond fferm Pont-faen sydd ar y safle. Dyma oedd y felin olaf ar lan [[Afon Gwyrfai]] cyn iddi gyrraedd ei haber yn [[Y Foryd]]. Roedd ffôs yn cludo dŵr o'r afon ger Tŷ Cerrig (yr ochr uchaf i [[Pont Faen|Bont Faen]], er bod yna ffrwd felin (sef ''mill-race'') hefyd oedd yn dod yn syth o'r afon ger y felin. Roedd y felin yn sefyll ochr Uwchgwyrfai i'r afon, ac ar ffin Uwchgwyrfai felly, rhwng plwyfi [[Llanwnda]] a Llanfaglan.
Melin ŷd oedd '''Melin y Bont-faen'''. Erbyn hyn, dim ond fferm Pont-faen sydd ar y safle. Hon oedd y felin olaf ar lan [[Afon Gwyrfai]] cyn iddi gyrraedd ei haber yn [[Y Foryd]]. Roedd ffos yn cludo dŵr iddi o'r afon ger Tŷ Cerrig (yr ochr uchaf i [[Pont Faen|Bont Faen]]), er bod yna ffrwd felin (sef ''mill-race'') hefyd a oedd yn dod yn syth o'r afon ger y felin. Roedd y felin yn sefyll ochr Uwchgwyrfai i'r afon, ac ar ffin Uwchgwyrfai felly, rhwng plwyfi [[Llanwnda]] a Llanfaglan.


Fe'i hadeiladwyd gan Richard Evans, [[Elernion]] tua dechrau'r 17g yn lle [[Melin Cae Mawr]] a safai tua 2 filltir i fyny'r afon ac a oedd wedi mynd i gyflwr drwg. Roedd safle Melin y Bont-faen hefyd yn fwy cyfleus i'r amaethwyr lleol. Bu'n malu tan oddeutu 1904.<ref>W. Gilbert Williams, ''Arfon y Dyddiau Gynt'', (Caernarfon, d.d.), t.131</ref>. Ym 1889, ceir nodyn mai John Huxley oedd y melinydd yno.<ref>''Cyfarwyddiadur Masnach Sutton ar gyfer 1889-90'' (o dan 'Llanwnda')</ref>
Fe'i hadeiladwyd gan Richard Evans, [[Elernion]], tua dechrau'r 17g yn lle [[Melin Cae Mawr]] a safai tua 2 filltir i fyny'r afon ac a oedd wedi mynd i gyflwr drwg. Roedd safle Melin y Bont-faen hefyd yn fwy cyfleus i'r amaethwyr lleol. Bu'n malu tan oddeutu 1904.<ref>W. Gilbert Williams, ''Arfon y Dyddiau Gynt'', (Caernarfon, d.d.), t.131</ref>. Ym 1889, ceir nodyn mai John Huxley oedd y melinydd yno.<ref>''Cyfarwyddiadur Masnach Sutton ar gyfer 1889-90'' (o dan 'Llanwnda')</ref>


{{eginyn}}
{{eginyn}}

Fersiwn yn ôl 15:04, 19 Mawrth 2022

Melin ŷd oedd Melin y Bont-faen. Erbyn hyn, dim ond fferm Pont-faen sydd ar y safle. Hon oedd y felin olaf ar lan Afon Gwyrfai cyn iddi gyrraedd ei haber yn Y Foryd. Roedd ffos yn cludo dŵr iddi o'r afon ger Tŷ Cerrig (yr ochr uchaf i Bont Faen), er bod yna ffrwd felin (sef mill-race) hefyd a oedd yn dod yn syth o'r afon ger y felin. Roedd y felin yn sefyll ochr Uwchgwyrfai i'r afon, ac ar ffin Uwchgwyrfai felly, rhwng plwyfi Llanwnda a Llanfaglan.

Fe'i hadeiladwyd gan Richard Evans, Elernion, tua dechrau'r 17g yn lle Melin Cae Mawr a safai tua 2 filltir i fyny'r afon ac a oedd wedi mynd i gyflwr drwg. Roedd safle Melin y Bont-faen hefyd yn fwy cyfleus i'r amaethwyr lleol. Bu'n malu tan oddeutu 1904.[1]. Ym 1889, ceir nodyn mai John Huxley oedd y melinydd yno.[2]

Mae'r erthygl hon yn eginyn. Gallwch helpu prosiect Cof y Cwmwd drwy ychwanegu ati . Mae manylion am sut i wneud hyn yma


Cyfeiriadau

  1. W. Gilbert Williams, Arfon y Dyddiau Gynt, (Caernarfon, d.d.), t.131
  2. Cyfarwyddiadur Masnach Sutton ar gyfer 1889-90 (o dan 'Llanwnda')