Tafarn y Mount Pleasant: Gwahaniaeth rhwng fersiynau
BDim crynodeb golygu |
Irion (sgwrs | cyfraniadau) Dim crynodeb golygu |
||
| Llinell 1: | Llinell 1: | ||
Roedd tafarn y '''Mount Pleasant''' yn sefyll ar ochr y ffordd fawr ger y drofa am [[Rhos-isaf|Ros-isaf]] ym mhlwyf [[Llanwnda]]. Roedd yn adeilad hynod; y tu mewn yn y bar roedd ffenestr hanner crwm rhwng y bar a'r fynedfa'n rhoi'r argraff o adeilad hynafol. Codwyd y dafarn rywbryd ar ôl 1840<ref>Mae'r dafarn yn cael ei dangos yn ei hen leoliad ar y Map Degwm</ref>. Cyn hynny, y dafarn oedd yr adeilad ar gornel y drofa i bentrefan [[Dinas]] a fu wedyn yn ficerdy'r plwyf - mae'r lloc, neu gae pori bychan i anifeiliaid, gyferbyn â'r adeilad hwnnw'n dal i dystio i'w hen hanes, gan fod hynny'n nodwedd i lawer i hen dafarn ochr lôn ar adeg pan oedd teithio'n araf a cheffylau a theithwyr angen lluniaeth. Ar y Map Degwm (1840), dangosir fod nifer o gaeau'n perthyn i'r dafarn, yn cynnwys yr un ar draws y ffordd i'r hen dafarn, a'r cae lle codwyd yr adeilad newydd ymhen amser. | Roedd tafarn y '''Mount Pleasant''' yn sefyll ar ochr y ffordd fawr ger y drofa am [[Rhos-isaf|Ros-isaf]] ym mhlwyf [[Llanwnda]]. Roedd yn adeilad hynod; y tu mewn yn y bar roedd ffenestr hanner crwm rhwng y bar a'r fynedfa'n rhoi'r argraff o adeilad hynafol. Codwyd y dafarn rywbryd ar ôl 1840<ref>Mae'r dafarn yn cael ei dangos yn ei hen leoliad ar y Map Degwm</ref>. Cyn hynny, y dafarn oedd yr adeilad ar gornel y drofa i bentrefan [[Dinas]] a fu wedyn yn ficerdy'r plwyf - mae'r lloc, neu gae pori bychan i anifeiliaid, gyferbyn â'r adeilad hwnnw'n dal i dystio i'w hen hanes, gan fod hynny'n nodwedd i lawer i hen dafarn ochr lôn ar adeg pan oedd teithio'n araf a cheffylau a theithwyr angen lluniaeth. Ar y Map Degwm (1840), dangosir fod nifer o gaeau'n perthyn i'r dafarn, yn cynnwys yr un ar draws y ffordd i'r hen dafarn, a'r cae lle codwyd yr adeilad newydd ymhen amser. | ||
Codwyd tafarn newydd gerllaw, sef [[Tafarn y Blue Lion]] a stopiwyd cadw tafarn yn adeilad y Mount Pleasant, a ddefnyddid bellach fel ffermdy yn unig nes ei droi'n ficerdyu. Cedwid yr enw Blue Lion ar yr adeilad newydd nes i'r ficerdy symud i hen adeilad Mount Pleasant, pan drosglwyddwyd yr enw i'r Blue Lion yn ôl pob tebyg. Yn sicr, roedd y Blue Lion weedi ei hail-enwi tua'r adeg y digwyddodd hynny.<ref>Cyfrifiadau plwyf Llanwnda, 1841-1881</ref> | |||
Yr oedd y tafarnwr, dyn o'r enw William Williams, yn cadw'r dafarn tua 1835-c.1854<ref>Archifdy Caernarfon, XD2/6564</ref>. Roedd am ymestyn ei fusnes trwy rentu tai eraill a'u gosod fel tai tafarn yn yr ardal.<ref>Archifdy Caernarfon, XD2/18129, 18354</ref> Yno hefyd y cynhelid arwerthiannau anifeiliaid, mor ddiweddar â 1914.<ref>''Herald Cymraeg'', 31.3.1914</ref> | Yr oedd y tafarnwr, dyn o'r enw William Williams, yn cadw'r dafarn tua 1835-c.1854<ref>Archifdy Caernarfon, XD2/6564</ref>. Roedd am ymestyn ei fusnes trwy rentu tai eraill a'u gosod fel tai tafarn yn yr ardal.<ref>Archifdy Caernarfon, XD2/18129, 18354</ref> Yno hefyd y cynhelid arwerthiannau anifeiliaid, mor ddiweddar â 1914.<ref>''Herald Cymraeg'', 31.3.1914</ref> | ||
Fersiwn yn ôl 17:27, 22 Medi 2024
Roedd tafarn y Mount Pleasant yn sefyll ar ochr y ffordd fawr ger y drofa am Ros-isaf ym mhlwyf Llanwnda. Roedd yn adeilad hynod; y tu mewn yn y bar roedd ffenestr hanner crwm rhwng y bar a'r fynedfa'n rhoi'r argraff o adeilad hynafol. Codwyd y dafarn rywbryd ar ôl 1840[1]. Cyn hynny, y dafarn oedd yr adeilad ar gornel y drofa i bentrefan Dinas a fu wedyn yn ficerdy'r plwyf - mae'r lloc, neu gae pori bychan i anifeiliaid, gyferbyn â'r adeilad hwnnw'n dal i dystio i'w hen hanes, gan fod hynny'n nodwedd i lawer i hen dafarn ochr lôn ar adeg pan oedd teithio'n araf a cheffylau a theithwyr angen lluniaeth. Ar y Map Degwm (1840), dangosir fod nifer o gaeau'n perthyn i'r dafarn, yn cynnwys yr un ar draws y ffordd i'r hen dafarn, a'r cae lle codwyd yr adeilad newydd ymhen amser.
Codwyd tafarn newydd gerllaw, sef Tafarn y Blue Lion a stopiwyd cadw tafarn yn adeilad y Mount Pleasant, a ddefnyddid bellach fel ffermdy yn unig nes ei droi'n ficerdyu. Cedwid yr enw Blue Lion ar yr adeilad newydd nes i'r ficerdy symud i hen adeilad Mount Pleasant, pan drosglwyddwyd yr enw i'r Blue Lion yn ôl pob tebyg. Yn sicr, roedd y Blue Lion weedi ei hail-enwi tua'r adeg y digwyddodd hynny.[2]
Yr oedd y tafarnwr, dyn o'r enw William Williams, yn cadw'r dafarn tua 1835-c.1854[3]. Roedd am ymestyn ei fusnes trwy rentu tai eraill a'u gosod fel tai tafarn yn yr ardal.[4] Yno hefyd y cynhelid arwerthiannau anifeiliaid, mor ddiweddar â 1914.[5]
Hen enw'r Mount Pleasant ar lafar gwlad oedd y "Ring" - enw cyffredin ar dafarnau. Llurguniad o "Yr Inn" yw'r enw ""Ring". Mae'n debyg i'r dafarn gael ei defnyddio'n fynych fel canolfan i'r plwyf: er enghraifft, trefnwyd cyfarfodydd i gasglu'r arian degwm yno ym 1843.[6]
Caewyd y Mount Pleasant fel tafarn tua'r flwyddyn 2003 ac fe'i gwerthwyd i deulu a drodd yr adeilad yn fwyty Bangali. Ail-ffurfiwyd tu mewn i'r adeilad gan y perchnogion newydd a chollwyd yr holl nodweddion hynafol. Caewyd y bwyty tua 2014, ac mae wedi ei ddymchwel. Disgwylir (2020) i'r safle gael ei ddefnyddio i godi tai.
Mae'r erthygl hon yn eginyn. Gallwch helpu prosiect Cof y Cwmwd drwy ychwanegu ati . Mae manylion am sut i wneud hyn yma