Melin y Bont Newydd: Gwahaniaeth rhwng fersiynau

Oddi ar Cof y Cwmwd
Neidio i'r panel llywio Neidio i'r bar chwilio
Dim crynodeb golygu
BDim crynodeb golygu
 
(Ni ddangosir y golygiad yn y canol gan ddefnyddiwr arall)
Llinell 1: Llinell 1:
Melin y Bont Newydd oedd enw arall a arferid yn lleol ar [[Melin Bodellog|Felin Bodellog]]n y 17g., pan oedd achosion llys ynglŷn âhawliau perchnogion y felin. Gweler dan yr enw hwnnw am fanylion pellach. Fe alwyd yn Felin-y-groes hefyd. Fe godwyd fel melin yr Arglwydd yn y Ganol Oesoedd, ond roedd wedi diflannu, mae'n debyg erbyn blynyddoedd cynnar y19g.<ref>W. Gilbert Williams, ''Arfon y Dyddiau Gynt'', (Caernarfon, d.d.), t. 125.</ref>
'''Melin y Bont Newydd''' oedd enw arall a arferid yn lleol ar [[Melin Bodellog|Felin Bodellog]] yn yr 17g., pan gynhaliwyd achosion llys ynglŷn â hawliau perchnogion y felin. Gweler dan yr enw hwnnw am fanylion pellach. Fe'i galwyd yn Felin-y-groes hefyd. Cafodd ei hadeiladu fel melin yr Arglwydd lleol yn yr Oesoedd Canol , ond roedd wedi diflannu, mae'n debyg, erbyn blynyddoedd cynnar y 19g.<ref>W. Gilbert Williams, ''Arfon y Dyddiau Gynt'', (Caernarfon, d.d.), t. 125.</ref>


Codwyd melin newydd yn  [[Y Bontnewydd]] ddechrau'r 19g. gan bedwar o ddynion yn cynnwys [[Morris Roberts (Eos Llyfnwy)|Morris neu Morus Roberts]].<ref>W. Gilbert Williams, ''Arfon y Dyddiau Gynt'', (Caernarfon, d.d.), t.131</ref> Melinydd oedd Morris wrth ei alwedigaeth. Yn ei ewyllys dyddiedig 1823, mae'r Parch. [[Evan Richardson]], gweinidog gyda'r Calfiniaid yn nhre Caernarfon, yn nodi ei fod yn un bump prydlesddaliwr y felin, ac wedi iddo farw ym 1825, roedd ei restr eiddo'n nodi mai gwerth ei gyfran o oedd £100, sef hanner ei holl gyfoeth.<ref>Llyfrgell Genedlaethol Cymru, Dogfennau Profiant Bangor, B/1825/104/W ac I</ref> Mae hyn yn rhoi rhyw argraff o ba mor werthfawr oedd hawliau a chyfarpar malu grawn.
Codwyd melin newydd yn  [[Y Bontnewydd]] ddechrau'r 19g. gan bedwar o ddynion yn cynnwys [[Morris Roberts (Eos Llyfnwy)|Morris neu Morus Roberts]].<ref>W. Gilbert Williams, ''Arfon y Dyddiau Gynt'', (Caernarfon, d.d.), t.131</ref>. Melinydd oedd Morris wrth ei alwedigaeth. Yn ei ewyllys, dyddiedig 1823, mae'r Parch. [[Evan Richardson]], gweinidog gyda'r Methodistiaid Calfinaidd yn nhref Caernarfon, yn nodi ei fod yn un bump prydlesddaliwr y felin ac, wedi ei farwolaeth ym 1825, roedd ei restr eiddo'n nodi mai gwerth ei gyfran oedd £100, sef hanner ei holl gyfoeth.<ref>Llyfrgell Genedlaethol Cymru, Dogfennau Profiant Bangor, B/1825/104/W ac I</ref> Mae hyn yn rhoi rhyw argraff o ba mor werthfawr oedd hawliau a chyfarpar malu grawn.


==Cyfeiriadau==
==Cyfeiriadau==

Golygiad diweddaraf yn ôl 16:00, 19 Mawrth 2022

Melin y Bont Newydd oedd enw arall a arferid yn lleol ar Felin Bodellog yn yr 17g., pan gynhaliwyd achosion llys ynglŷn â hawliau perchnogion y felin. Gweler dan yr enw hwnnw am fanylion pellach. Fe'i galwyd yn Felin-y-groes hefyd. Cafodd ei hadeiladu fel melin yr Arglwydd lleol yn yr Oesoedd Canol , ond roedd wedi diflannu, mae'n debyg, erbyn blynyddoedd cynnar y 19g.[1]

Codwyd melin newydd yn Y Bontnewydd ddechrau'r 19g. gan bedwar o ddynion yn cynnwys Morris neu Morus Roberts.[2]. Melinydd oedd Morris wrth ei alwedigaeth. Yn ei ewyllys, dyddiedig 1823, mae'r Parch. Evan Richardson, gweinidog gyda'r Methodistiaid Calfinaidd yn nhref Caernarfon, yn nodi ei fod yn un bump prydlesddaliwr y felin ac, wedi ei farwolaeth ym 1825, roedd ei restr eiddo'n nodi mai gwerth ei gyfran oedd £100, sef hanner ei holl gyfoeth.[3] Mae hyn yn rhoi rhyw argraff o ba mor werthfawr oedd hawliau a chyfarpar malu grawn.

Cyfeiriadau

  1. W. Gilbert Williams, Arfon y Dyddiau Gynt, (Caernarfon, d.d.), t. 125.
  2. W. Gilbert Williams, Arfon y Dyddiau Gynt, (Caernarfon, d.d.), t.131
  3. Llyfrgell Genedlaethol Cymru, Dogfennau Profiant Bangor, B/1825/104/W ac I