Melin Cil Tyfu: Gwahaniaeth rhwng fersiynau

Oddi ar Cof y Cwmwd
Neidio i'r panel llywio Neidio i'r bar chwilio
Dim crynodeb golygu
BDim crynodeb golygu
 
(Ni ddangosir y 5 golygiad yn y canol gan ddefnyddiwr arall)
Llinell 1: Llinell 1:
Roedd '''Melin Cil Tyfu''''n sefyll yn y ceunant i'r dwyrain o fferm bresennol Cefn Hendre, [[Maen Coch]]. Mewn ewyllys o 1693 gelwir Cefn Hendre yn ''Kefn alias Kefn Kîl Ddyfi''. <ref>LLGC Dogfennau Profiant Esgobaeth Bangor B1693-64W</ref>. Roedd yn cael ei gyrru gan rym dŵr [[Afon Carrog]]. Erbyn hyn, nid oes dim i'w gweld.
Roedd '''Melin Cil Tyfu''''n sefyll yn y ceunant i'r dwyrain o fferm bresennol Cefn Hendre, [[Maen Coch]]. Mewn ewyllys o 1693 gelwir Cefn Hendre yn ''Kefn alias Kefn Kîl Ddyfi''. <ref>LLGC Dogfennau Profiant Esgobaeth Bangor B1693-64W</ref>. Roedd yn cael ei gyrru gan rym dŵr [[Afon Wyled]]. Erbyn hyn, nid oes dim i'w weld ohoni.


Roedd y felin hon ym meddiant Syr John Wynno Wedir yn ystod ail hanner 16g<ref>Archifdy Caernarfon, ''papurau amrywiol y Llys Chwarter''</ref>, ac mae'n debyg iddo ei derbyn ar brydles oddi wrth y Goron. Gan nad yw'r ardal hon o drefgordd Dinlle wedi ei chofnodi yn nhir-rhestr ''Cofnod Caernarfon'' (1352), mae lle i gredu fod y felin wedi bod yn eiddo i arglwydd y cwmwd ac wedi pasio i feddiant Coron Lloegr ar ôl 1282. Yn sicr, fodd bynnag, mae safle Melin Cil Tyfu'n bur hen.  
Roedd y felin hon ym meddiant teulu Wynniaid Gwedir yn ystod ail hanner yr 16g, ac mae'n debyg iddo ei derbyn ar brydles oddi wrth y Goron. Erbyn 1566 roedd ym meddiant Morus Wynn o Wedir ac fe roddodd o brydles ar fferm a melin Cil Tyfu i Wylliam ap Davidd ap Wylliam am gyfnod o 4 blynedd tua'r flwyddyn honno. Nodir yn y brydles honno fod yr eiddo'n gorwedd rhwng [[Afon Wyled]] a Gwern y Tryfan.<ref>Archifdy Caernarfon, ''papurau amrywiol y Llys Chwarter'' X/QSP/15-16</ref> Yn sicr, mae safle Melin Cil Tyfu'n bur hen, a gall ei bod yn dyddio'n ôl i gyfnod y Tywysogion.
 
Mae'r ''Record of Carnarvon'' (1352) yn cofnodi fod melin o'r enw ''Melin Heilyn'' yn bodoli o fewn ffiniau trefgordd [[Dinlle]]. Er nad yw'n glir ymhle roedd Melin Heilyn, mae fferm gyfagos heddiw o'r enw Tyddyn Heilyn, ac mae'n bosibl felly fod ''Melin Cil Tyfu'' yn enw mwy diweddar ar yr hon a elwid ynghynt yn ''Felin Heilyn''.<ref>https://places.library.wales/search/53.093/-4.279/17?alt=&page=1&refine=&query=Llanwnda&sort=score&order=desc&rows=100&parish_facet%5B%5D=Llanwnda Gwefan Llyfgell Genedlaethol Cymru</ref>


{{eginyn}}
{{eginyn}}
==Cyfeiriadau==
{{cyfeiriadau}}


[[Categori:Melinau]]
[[Categori:Melinau]]

Golygiad diweddaraf yn ôl 14:27, 12 Mawrth 2022

Roedd Melin Cil Tyfu'n sefyll yn y ceunant i'r dwyrain o fferm bresennol Cefn Hendre, Maen Coch. Mewn ewyllys o 1693 gelwir Cefn Hendre yn Kefn alias Kefn Kîl Ddyfi. [1]. Roedd yn cael ei gyrru gan rym dŵr Afon Wyled. Erbyn hyn, nid oes dim i'w weld ohoni.

Roedd y felin hon ym meddiant teulu Wynniaid Gwedir yn ystod ail hanner yr 16g, ac mae'n debyg iddo ei derbyn ar brydles oddi wrth y Goron. Erbyn 1566 roedd ym meddiant Morus Wynn o Wedir ac fe roddodd o brydles ar fferm a melin Cil Tyfu i Wylliam ap Davidd ap Wylliam am gyfnod o 4 blynedd tua'r flwyddyn honno. Nodir yn y brydles honno fod yr eiddo'n gorwedd rhwng Afon Wyled a Gwern y Tryfan.[2] Yn sicr, mae safle Melin Cil Tyfu'n bur hen, a gall ei bod yn dyddio'n ôl i gyfnod y Tywysogion.

Mae'r Record of Carnarvon (1352) yn cofnodi fod melin o'r enw Melin Heilyn yn bodoli o fewn ffiniau trefgordd Dinlle. Er nad yw'n glir ymhle roedd Melin Heilyn, mae fferm gyfagos heddiw o'r enw Tyddyn Heilyn, ac mae'n bosibl felly fod Melin Cil Tyfu yn enw mwy diweddar ar yr hon a elwid ynghynt yn Felin Heilyn.[3]

Mae'r erthygl hon yn eginyn. Gallwch helpu prosiect Cof y Cwmwd drwy ychwanegu ati . Mae manylion am sut i wneud hyn yma


Cyfeiriadau

  1. LLGC Dogfennau Profiant Esgobaeth Bangor B1693-64W
  2. Archifdy Caernarfon, papurau amrywiol y Llys Chwarter X/QSP/15-16
  3. https://places.library.wales/search/53.093/-4.279/17?alt=&page=1&refine=&query=Llanwnda&sort=score&order=desc&rows=100&parish_facet%5B%5D=Llanwnda Gwefan Llyfgell Genedlaethol Cymru