Rheilffordd a Harbwr Dyffryn Llyfni: Gwahaniaeth rhwng fersiynau
Irion (sgwrs | cyfraniadau) Crëwyd tudalen newydd yn dechrau gyda 'Roedd '''Rheilffordd a Harbwr Dyffryn Llyfni''' (''The Llyfni Vale Railway & Harbour'') yn gynllun nas gwireddwyd i gludo llechi o chwareli Dyffryn Nant...' |
BDim crynodeb golygu |
||
| Llinell 1: | Llinell 1: | ||
Roedd '''Rheilffordd a Harbwr Dyffryn Llyfni''' (''The Llyfni Vale Railway & Harbour'') yn gynllun nas gwireddwyd i gludo llechi o chwareli [[Dyffryn Nantlle]] at y môr gan osgoi defnyddio harbwr Caernarfon trwy greu | Roedd '''Rheilffordd a Harbwr Dyffryn Llyfni''' (''The Llyfni Vale Railway & Harbour'') yn gynllun nas gwireddwyd i gludo llechi o chwareli [[Dyffryn Nantlle]] at y môr gan osgoi defnyddio harbwr Caernarfon trwy greu siwrnai fyrrach ar hyd cledrau at lan y môr ym [[Pontlyfni|Mhontlyfni]].Y pryd hynny, sef tua diwedd y 1850au, roedd nifer o gynlluniau ar droed i ddod â chledrau lled safonol trwy [[Uwchgwyrfai]] ac Eifionydd i gysylltu’r lein o Fangor i Gaernarfon gyda rheilffyrdd arfordir Bae Ceredigion. | ||
Yr awgrym oedd defnyddio traciau [[Rheilffordd Nantlle]] o’r chwareli hyd [[Pen-y-groes]], lle byddai lein newydd yn cychwyn ar hyd [[Afon Llyfni]] i harbwr newydd sbon i’w godi ym | Yr awgrym oedd defnyddio traciau [[Rheilffordd Nantlle]] o’r chwareli hyd [[Pen-y-groes]], lle byddai lein newydd yn cychwyn ar hyd [[Afon Llyfni]] i harbwr newydd sbon i’w godi ym Mhontlyfni. Enw’r harbwr hwnnw fyddai “Port Newborough”. Mae’n debyg mai lein 3’ 6” o led rhwng y cledrau oedd dan sylw, gyda’r trenau'n cael eu tynnu gan geffylau mae'n debyg. Cysyniad costus ydoedd, felly, ond yn defnyddio technoleg hen ffasiwn. | ||
Cododd llawer o wrthwynebiad i’r holl syniad pan aeth y mesur preifat o flaen y Senedd yn San Steffan fis Chwefror 1859. Roedd ymddiriedolwyr Harbwr Caernarfon a chwmni Rheilffordd Nantlle yn daer yn eu gwrthwynebiad, a gwrthodwyd y mesur gan y Senedd. Ail-godwyd y syniad ym mis Tachwedd 1859, ond unwaith eto fe’i gwrthodwyd - a dyna oedd diwedd y mater. | |||
Dichon mai ffordd o danseilio Rheilffordd Nantlle a gludai’r llechi ar hyd lein hirach na’r hyn a fwriadwyd yn y cynllun hwn oedd y tu ôl i’r syniad, ac efallai na fwriadwyd iddo erioed gael ei wireddu. Awgryma J.I.C. Boyd mai dyfais i gael cwmni [[Rheilffordd Llundain a'r Gogledd Orllewin (LNWR)]] i ddatgan beth oedd eu cynlluniau yn yr ardal oedd y cwbl.<ref> J.I.C. Boyd, ‘’Narrow Gauge Railways in North Caernarvonshire’’, Cyf. 1 (West) (Oakwood, 1981), tt.33-4.</ref> | Dichon mai ffordd o danseilio Rheilffordd Nantlle a gludai’r llechi ar hyd lein hirach na’r hyn a fwriadwyd yn y cynllun hwn oedd y tu ôl i’r syniad, ac efallai na fwriadwyd iddo erioed gael ei wireddu. Awgryma J.I.C. Boyd mai dyfais i gael cwmni [[Rheilffordd Llundain a'r Gogledd Orllewin (LNWR)]] i ddatgan beth oedd eu cynlluniau yn yr ardal oedd y cwbl.<ref> J.I.C. Boyd, ‘’Narrow Gauge Railways in North Caernarvonshire’’, Cyf. 1 (West) (Oakwood, 1981), tt.33-4.</ref> | ||
Mae | Mae cynlluniau’r lein arfaethedig i’w gweld yn yr archifdy yng Nghaernarfon. | ||
==Cyfeiriadau== | ==Cyfeiriadau== | ||
[[Categori:Rheilffyrdd]] | [[Categori:Rheilffyrdd]] | ||
[[Categori:Cludiant]] | [[Categori:Cludiant]] | ||
[[Categori:Harbyrau a glanfeydd]] | [[Categori:Harbyrau a glanfeydd]] | ||
Golygiad diweddaraf yn ôl 17:13, 14 Mehefin 2022
Roedd Rheilffordd a Harbwr Dyffryn Llyfni (The Llyfni Vale Railway & Harbour) yn gynllun nas gwireddwyd i gludo llechi o chwareli Dyffryn Nantlle at y môr gan osgoi defnyddio harbwr Caernarfon trwy greu siwrnai fyrrach ar hyd cledrau at lan y môr ym Mhontlyfni.Y pryd hynny, sef tua diwedd y 1850au, roedd nifer o gynlluniau ar droed i ddod â chledrau lled safonol trwy Uwchgwyrfai ac Eifionydd i gysylltu’r lein o Fangor i Gaernarfon gyda rheilffyrdd arfordir Bae Ceredigion.
Yr awgrym oedd defnyddio traciau Rheilffordd Nantlle o’r chwareli hyd Pen-y-groes, lle byddai lein newydd yn cychwyn ar hyd Afon Llyfni i harbwr newydd sbon i’w godi ym Mhontlyfni. Enw’r harbwr hwnnw fyddai “Port Newborough”. Mae’n debyg mai lein 3’ 6” o led rhwng y cledrau oedd dan sylw, gyda’r trenau'n cael eu tynnu gan geffylau mae'n debyg. Cysyniad costus ydoedd, felly, ond yn defnyddio technoleg hen ffasiwn.
Cododd llawer o wrthwynebiad i’r holl syniad pan aeth y mesur preifat o flaen y Senedd yn San Steffan fis Chwefror 1859. Roedd ymddiriedolwyr Harbwr Caernarfon a chwmni Rheilffordd Nantlle yn daer yn eu gwrthwynebiad, a gwrthodwyd y mesur gan y Senedd. Ail-godwyd y syniad ym mis Tachwedd 1859, ond unwaith eto fe’i gwrthodwyd - a dyna oedd diwedd y mater.
Dichon mai ffordd o danseilio Rheilffordd Nantlle a gludai’r llechi ar hyd lein hirach na’r hyn a fwriadwyd yn y cynllun hwn oedd y tu ôl i’r syniad, ac efallai na fwriadwyd iddo erioed gael ei wireddu. Awgryma J.I.C. Boyd mai dyfais i gael cwmni Rheilffordd Llundain a'r Gogledd Orllewin (LNWR) i ddatgan beth oedd eu cynlluniau yn yr ardal oedd y cwbl.[1]
Mae cynlluniau’r lein arfaethedig i’w gweld yn yr archifdy yng Nghaernarfon.
Cyfeiriadau
- ↑ J.I.C. Boyd, ‘’Narrow Gauge Railways in North Caernarvonshire’’, Cyf. 1 (West) (Oakwood, 1981), tt.33-4.