Tir Comin Moel Tryfan: Gwahaniaeth rhwng fersiynau

Oddi ar Cof y Cwmwd
Neidio i'r panel llywio Neidio i'r bar chwilio
BDim crynodeb golygu
Dim crynodeb golygu
 
Llinell 1: Llinell 1:
Y mae ''tir comin Moel Tryfan'' yn rhan o [[Tir y Goron|diroedd y Goron]] yn y sir. Roedd yn arfer ffurfio mynydd agored rhwng llethrau gogleddol [[Dyffryn Nantlle]] a [[Dyffryn Gwyrfai]], gyda'r mynydd isel [[Moel Tryfan]] yn ei ganol. Yr arfer oedd gosod y tir ar brydles i dirfeddianwyr lleol, ac yn y 18g [[Ystad Glynllifon]] oedd yn dal y brydles. Ym 1796, fodd bynnag, diddymwyd y les ar y sail nad oedd yr ystad yn gweithredu ei dyletswyddau'n briodol, gan ei roi i eraill a oedd am agor chwareli, yn cynnwys [[John Evans]].<ref>Gwynfor Pierce Jones ac Alun John Richards, ''Cwm Gwyrfai'', (Llanrwst, 2004), t.219</ref>
Y mae '''tir comin Moel Tryfan''' yn rhan o [[Tir y Goron|diroedd y Goron]] yn y sir. Roedd yn arfer ffurfio mynydd agored rhwng llethrau gogleddol [[Dyffryn Nantlle]] a [[Dyffryn Gwyrfai]], gyda'r mynydd isel [[Moel Tryfan]] yn ei ganol. Yr arfer oedd gosod y tir ar brydles i dirfeddianwyr lleol, ac yn y 18g [[Ystad Glynllifon]] oedd yn dal y brydles. Ym 1796, fodd bynnag, diddymwyd y les ar y sail nad oedd yr ystad yn gweithredu ei dyletswyddau'n briodol, gan ei roi i eraill a oedd am agor chwareli, yn cynnwys [[John Evans]].<ref>Gwynfor Pierce Jones ac Alun John Richards, ''Cwm Gwyrfai'', (Llanrwst, 2004), t.219</ref>


Gan nad oedd neb â rheolaeth dros y comin cyfan, bu llawer o setlo answyddogol gan dyddynwyr-chwarelwyr lleol, sydd wedi arwain at batrwm anheddu gwasgaredig.
Gan nad oedd neb â rheolaeth dros y comin cyfan, bu llawer o setlo answyddogol gan dyddynwyr-chwarelwyr lleol, sydd wedi arwain at batrwm anheddu gwasgaredig.

Golygiad diweddaraf yn ôl 16:02, 30 Mawrth 2022

Y mae tir comin Moel Tryfan yn rhan o diroedd y Goron yn y sir. Roedd yn arfer ffurfio mynydd agored rhwng llethrau gogleddol Dyffryn Nantlle a Dyffryn Gwyrfai, gyda'r mynydd isel Moel Tryfan yn ei ganol. Yr arfer oedd gosod y tir ar brydles i dirfeddianwyr lleol, ac yn y 18g Ystad Glynllifon oedd yn dal y brydles. Ym 1796, fodd bynnag, diddymwyd y les ar y sail nad oedd yr ystad yn gweithredu ei dyletswyddau'n briodol, gan ei roi i eraill a oedd am agor chwareli, yn cynnwys John Evans.[1]

Gan nad oedd neb â rheolaeth dros y comin cyfan, bu llawer o setlo answyddogol gan dyddynwyr-chwarelwyr lleol, sydd wedi arwain at batrwm anheddu gwasgaredig.

Mae'r Goron yn dal i arddel ei hawliau ar y comin hyd heddiw.

Mae'r erthygl hon yn eginyn. Gallwch helpu prosiect Cof y Cwmwd drwy ychwanegu ati . Mae manylion am sut i wneud hyn yma

Cyfeiriadau

  1. Gwynfor Pierce Jones ac Alun John Richards, Cwm Gwyrfai, (Llanrwst, 2004), t.219