Afon Desach: Gwahaniaeth rhwng fersiynau

Oddi ar Cof y Cwmwd
Neidio i'r panel llywio Neidio i'r bar chwilio
Crëwyd tudalen newydd yn dechrau gyda 'Mae '''Afon Desach''' yn codi yn ardal Bwlch Derwin ac yn llifo i'r môr yn Aberdesach. Mae'r enw'n hen iawn ac yn deillio o darddiad Gwyddeleg ac...'
 
Malan% (sgwrs | cyfraniadau)
Dim crynodeb golygu
 
(Ni ddangosir y 2 olygiad yn y canol gan ddefnyddiwr arall)
Llinell 1: Llinell 1:
Mae '''Afon Desach''' yn codi yn ardal [[Bwlch Derwin]] ac yn llifo i'r môr yn [[Aberdesach]]. Mae'r enw'n hen iawn ac yn deillio o darddiad Gwyddeleg ac yn ffurf ar Déissech, sef "yn perthyn i'r Déisi." Llwyth Celtaidd o Iwerddon oedd y Déisi. Cofnodwyd Aberdindesach fel ffurf ar Aberdesach. Ystyr din yw 'dinas', sef caer. Ymddengys felly fod yr enwau lleoedd hynafol hyn yn profi bod y Déisi wedi ymsefydlu am gyfnod yn y rhan yma o Wynedd, er mai gyda Dyfed y maent yn cael eu cysylltu'n bennaf yng Nghymru.<ref>Wicipedia: tudalen ar Aberdesach, yn dyfynnu R>J>Thomas, ''Enwau Afonydd a Nentydd Cymru'' (Caerdydd, 1938), t.13</ref>
Mae '''Afon Desach''' yn codi yn ardal [[Bwlch Derwin]] ac yn llifo i'r môr yn [[Aberdesach]]. Mae'n rhedeg i'r gogledd-orllewin trwy bentref bach [[Tai'n Lôn]]; gerllaw y pentref hwnnw saif [[Melin Faesog]] yr arferid ei throi gan ddyfroedd afon Desach.
 
Mae'r enw'n hen iawn ac yn deillio o darddiad Gwyddeleg ac yn ffurf ar Déissech, sef "yn perthyn i'r Déisi." Llwyth Celtaidd o Iwerddon oedd y Déisi. Cofnodwyd Aberdindesach fel ffurf ar Aberdesach. Ystyr din yw 'dinas', sef caer. Ymddengys felly fod yr enwau lleoedd hynafol hyn yn profi bod y Déisi wedi ymsefydlu am gyfnod yn y rhan yma o Wynedd, er mai gyda Dyfed y maent yn cael eu cysylltu'n bennaf yng Nghymru.<ref>Wicipedia: tudalen ar Aberdesach, yn dyfynnu R.J.Thomas, ''Enwau Afonydd a Nentydd Cymru'' (Caerdydd, 1938), t.13</ref>


{{eginyn}}
{{eginyn}}

Golygiad diweddaraf yn ôl 20:58, 25 Awst 2020

Mae Afon Desach yn codi yn ardal Bwlch Derwin ac yn llifo i'r môr yn Aberdesach. Mae'n rhedeg i'r gogledd-orllewin trwy bentref bach Tai'n Lôn; gerllaw y pentref hwnnw saif Melin Faesog yr arferid ei throi gan ddyfroedd afon Desach.

Mae'r enw'n hen iawn ac yn deillio o darddiad Gwyddeleg ac yn ffurf ar Déissech, sef "yn perthyn i'r Déisi." Llwyth Celtaidd o Iwerddon oedd y Déisi. Cofnodwyd Aberdindesach fel ffurf ar Aberdesach. Ystyr din yw 'dinas', sef caer. Ymddengys felly fod yr enwau lleoedd hynafol hyn yn profi bod y Déisi wedi ymsefydlu am gyfnod yn y rhan yma o Wynedd, er mai gyda Dyfed y maent yn cael eu cysylltu'n bennaf yng Nghymru.[1]

Mae'r erthygl hon yn eginyn. Gallwch helpu prosiect Cof y Cwmwd drwy ychwanegu ati . Mae manylion am sut i wneud hyn yma


Cyfeiriadau

  1. Wicipedia: tudalen ar Aberdesach, yn dyfynnu R.J.Thomas, Enwau Afonydd a Nentydd Cymru (Caerdydd, 1938), t.13