Tŷ Cnap: Gwahaniaeth rhwng fersiynau
Irion (sgwrs | cyfraniadau) Dechrau tudalen newydd gyda "Hen fferm yn ymestyn at ryw 34 erw oedd '''Tŷ Clap''' neu Tŷ Cnap - mae'r sill;afiad yn amrywio gydol y 19g.. Bu'n rhan o Ystad Plas-yn-Bont tan tua 1819, pan chwalwyd yr ystad honno.<ref>W. Gilbert Williams, ‘’Hen Deuluoedd Llanwnda. II. Lewisiaid Plas-yn-Bont’’, Trafodion Cym. Hanes Sir Gaernarfon, cyf. 5 (1944), t.41</ref> Erbyn adeg y map degwm, tua 1840, Anne Ellis, gweddw John Ellis o Ryllech, Llannor<ref>Am hanes y teulu, gweler erthygl ar..." |
Irion (sgwrs | cyfraniadau) Dim crynodeb golygu |
||
| (Ni ddangosir 2 golygiad rhyngol gan yr un defnyddiwr) | |||
| Llinell 1: | Llinell 1: | ||
Hen fferm yn ymestyn at ryw 34 erw oedd '''Tŷ Clap''' neu Tŷ Cnap - mae'r | Hen fferm yn ymestyn at ryw 34 erw oedd '''Tŷ Clap''' neu Tŷ Cnap - mae'r sillafiad yn amrywio gydol y 19g.. Bu'n rhan o [[Ystad Plas-yn-Bont]] tan tua 1819, pan chwalwyd yr ystad honno.<ref>W. Gilbert Williams, ‘’Hen Deuluoedd Llanwnda. II. Lewisiaid Plas-yn-Bont’’, Trafodion Cym. Hanes Sir Gaernarfon, cyf. 5 (1944), t.41</ref> Erbyn adeg y map degwm, tua 1840, Anne Ellis, gweddw John Ellis o Ryllech, Llannor<ref>Am hanes y teulu, gweler erthygl ar [[Cefn Hendre]] yn Cof y Cwmwd</ref> oedd y perchennog a Richard Williams oedd y tenant.<ref>Map Degwm plwyf Llanwnda. "Tŷ Clap" oedd y sillafiad ar y map</ref> Ym 1851, Richard Morris, dyn 76 oed o Benmorfa a'i fab, Morris Prichard oedd yn ffarmio Tŷ Cnap (sic); ym 1861, dyn gweddw 44 oed, Owen Jones oedd y tenant. Ymhen 10 mlynedd, roedd Owen Jones yn dal yno, ond wedi ail-briodi â gwraig o'r enw Sydney o Bistyll gan gychwyn teulu newydd. Ym 1871, Tŷ Clap oedd yr enw ar y cyfrifiad. Ym 1881, disgrifir Owen Jones fel saer maen, ond yr oedd yn dal i fyw yno - a Tŷ Cnap oedd y sillafiad. Erbyn 1891, roedd Owen a Sydney Jones wedi ymddeol i dŷ yn Digbeth Terrace, [[Bontnewydd]], a John, gŵr o Sir Feirionnydd a Mary ei wraig oedd yn ffarmio "Tŷ Cnap".<ref>Cyfrifiadau plwyf Llanwnda 1851-1891</ref> | ||
Gwerthwyd y fferm gan | Gwerthwyd y fferm wedi hynny gan roi rhybudd i'r tenant olaf, John Jones, ymadael ym 1898, a bu raid iddo werthu ei stoc mewn ocsiwn.<ref>'''North Wales Express'', 7.10.1898, t.4</ref> Fe'i chwalwyd y tŷ a chodwyd plasty Fron Dinas ar y safle tua 1900 yn arddull celf a chrefft pensaernïaeth y cyfnod. <ref>Gwefan Coflein, [https://coflein.gov.uk/cy/safle/411971/], cyrchwyd 4.12.2025; mapiau Ordnans 1888 a 1900</ref> Bu'n wersyll carcharorion rhyfel ar ôl 1943 lle arhosai milwyr y gelyn ac a weithiai ar ffermydd yr ardal wedi i'r rhyfel ddod i ben. Wedi hynny, defnyddid yr adeilad fel clwb gwlad, sef [[Clwb Fron Dinas]]. | ||
Prynwyd yr adeilad wedi i'r clwb gau gan [[Bryn Terfel]] fel cartref iddo ef ei hun a'i deulu, ac fe chwalwyd olion y cytiau lle bu'r carcharorion yn byw, ailwampio'r tŷ gwreiddiol a chodi adeilad cerdd ar wahân. Addaswyd yr adeilad yn gartref moethus iawn<ref>Cyhoeddusrwydd gan Haf Jones a Pegler,asiantwyr tai [https://media.onthemarket.com/properties/3819281/doc_0_0.pdf], cyrchwyd 4.12.2025</ref> | Prynwyd yr adeilad wedi i'r clwb gau gan [[Bryn Terfel]] fel cartref iddo ef ei hun a'i deulu, ac fe chwalwyd olion y cytiau lle bu'r carcharorion yn byw, ailwampio'r tŷ gwreiddiol a chodi adeilad cerdd ar wahân. Addaswyd yr adeilad yn gartref moethus iawn.<ref>Cyhoeddusrwydd gan Haf Jones a Pegler,asiantwyr tai [https://media.onthemarket.com/properties/3819281/doc_0_0.pdf], cyrchwyd 4.12.2025</ref> Adferwyd fersiwn ar enw gwreiddiol yr eiddo hefyd, sef Tŷ Cnap. Dichon bod y perchnogion newydd yn barnu bod Tŷ Clap yn enw rhy amrwd!<ref>Gwybodaeth leol a phersonol</ref> | ||
==Cyfeiriadau== | ==Cyfeiriadau== | ||
[[Categori:Adeiladau ac adeiladwaith]] | |||
[[Categori:Amaethyddiaeth]] | |||
[[Categori:Enwau lleoedd]] | |||
Fersiwn yn ôl 19:56, 4 Rhagfyr 2025
Hen fferm yn ymestyn at ryw 34 erw oedd Tŷ Clap neu Tŷ Cnap - mae'r sillafiad yn amrywio gydol y 19g.. Bu'n rhan o Ystad Plas-yn-Bont tan tua 1819, pan chwalwyd yr ystad honno.[1] Erbyn adeg y map degwm, tua 1840, Anne Ellis, gweddw John Ellis o Ryllech, Llannor[2] oedd y perchennog a Richard Williams oedd y tenant.[3] Ym 1851, Richard Morris, dyn 76 oed o Benmorfa a'i fab, Morris Prichard oedd yn ffarmio Tŷ Cnap (sic); ym 1861, dyn gweddw 44 oed, Owen Jones oedd y tenant. Ymhen 10 mlynedd, roedd Owen Jones yn dal yno, ond wedi ail-briodi â gwraig o'r enw Sydney o Bistyll gan gychwyn teulu newydd. Ym 1871, Tŷ Clap oedd yr enw ar y cyfrifiad. Ym 1881, disgrifir Owen Jones fel saer maen, ond yr oedd yn dal i fyw yno - a Tŷ Cnap oedd y sillafiad. Erbyn 1891, roedd Owen a Sydney Jones wedi ymddeol i dŷ yn Digbeth Terrace, Bontnewydd, a John, gŵr o Sir Feirionnydd a Mary ei wraig oedd yn ffarmio "Tŷ Cnap".[4]
Gwerthwyd y fferm wedi hynny gan roi rhybudd i'r tenant olaf, John Jones, ymadael ym 1898, a bu raid iddo werthu ei stoc mewn ocsiwn.[5] Fe'i chwalwyd y tŷ a chodwyd plasty Fron Dinas ar y safle tua 1900 yn arddull celf a chrefft pensaernïaeth y cyfnod. [6] Bu'n wersyll carcharorion rhyfel ar ôl 1943 lle arhosai milwyr y gelyn ac a weithiai ar ffermydd yr ardal wedi i'r rhyfel ddod i ben. Wedi hynny, defnyddid yr adeilad fel clwb gwlad, sef Clwb Fron Dinas.
Prynwyd yr adeilad wedi i'r clwb gau gan Bryn Terfel fel cartref iddo ef ei hun a'i deulu, ac fe chwalwyd olion y cytiau lle bu'r carcharorion yn byw, ailwampio'r tŷ gwreiddiol a chodi adeilad cerdd ar wahân. Addaswyd yr adeilad yn gartref moethus iawn.[7] Adferwyd fersiwn ar enw gwreiddiol yr eiddo hefyd, sef Tŷ Cnap. Dichon bod y perchnogion newydd yn barnu bod Tŷ Clap yn enw rhy amrwd![8]
Cyfeiriadau
- ↑ W. Gilbert Williams, ‘’Hen Deuluoedd Llanwnda. II. Lewisiaid Plas-yn-Bont’’, Trafodion Cym. Hanes Sir Gaernarfon, cyf. 5 (1944), t.41
- ↑ Am hanes y teulu, gweler erthygl ar Cefn Hendre yn Cof y Cwmwd
- ↑ Map Degwm plwyf Llanwnda. "Tŷ Clap" oedd y sillafiad ar y map
- ↑ Cyfrifiadau plwyf Llanwnda 1851-1891
- ↑ 'North Wales Express, 7.10.1898, t.4
- ↑ Gwefan Coflein, [1], cyrchwyd 4.12.2025; mapiau Ordnans 1888 a 1900
- ↑ Cyhoeddusrwydd gan Haf Jones a Pegler,asiantwyr tai [2], cyrchwyd 4.12.2025
- ↑ Gwybodaeth leol a phersonol