Mount Hazel: Gwahaniaeth rhwng fersiynau

Oddi ar Cof y Cwmwd
Neidio i'r panel llywio Neidio i'r bar chwilio
Dim crynodeb golygu
Dim crynodeb golygu
 
(Ni ddangosir y 14 golygiad yn y canol gan 2 ddefnyddiwr arall)
Llinell 1: Llinell 1:
Saif plasty '''Mount Hazel''' ym mhlwyf [[Llandwrog]], nid nepell o dreflan [[Tŷ'nlôn]]. ''Collfryn Bach'' oedd hen enw'r tŷ a'r ystâd fechan oedd ynghlwm, a dichon bod rhyw berchennog wedi teimlo mai enw israddol oedd o i eiddo a dyfodd yn blasty! Roedd yr enw wedi ei sefydlu erbyn dechrau'r 19g., pan oedd Thomas Lewis, yswain a'i deulu'n byw yno.<ref>Archifdy Gwynedd X/Poole/3321</ref>
[[Delwedd:Collfryn Bach.jpg|bawd|400px|de|Mount Hazel heddiw]]


Pan werthwyd yr ystad ym 1882 gan Jane (merch Thomas Lewis), roedd yr ystad yn cynnwys nifer helaeth o ffremydd a gwahanol eiddo - Caelywarch, Mount Hazel, Ty ucha, Caellidiart ucha, Rallt, Tirion Twrog, Caeffridd, Ty bach, Taigwynion, Glanymorfa and Lleiniau ym mhlwyf [[Llandwrog]] yn unig,<ref>Archifdy Gwynedd XD2/8572.</ref> ac eiddo hefyd ym mhlwyfi [[Llanwnda]], Carnguwch, Llannor, Pistyll, Edern a Deneio (sef Pwllheli).<ref>Archifdy Gwynedd XD2/6666.</ref>
Saif plasty '''Mount Hazel''' ym mhlwyf [[Llandwrog]], nid nepell o dreflan [[Tŷ'nlôn]]. ''Collfryn Bach'' oedd hen enw'r tŷ a'r ystâd fechan oedd ynghlwm wrtho, a dichon bod rhyw berchennog wedi teimlo fod yr enw hwnnw'n rhy israddol i eiddo a dyfodd yn blasty! Roedd yr enw wedi ei sefydlu erbyn dechrau'r 19g., pan oedd Thomas Lewis, yswain (Casglwr Trethi Caernarfon) a'i deulu'n byw yno.<ref>Archifdy Gwynedd X/Poole/3321</ref>
 
Cafodd Thomas Lewis bedair o ferched ac un mab, y Parch. [[Glynn Bodvel Lewis]], a fu farw ym 1832, gan adael ei eiddo i'w ferch Mary. Priododd honno ym 1836, gan osod y tŷ a'r tir. Ym 1839, roedd Hugh Jones yn denant, a'r eiddo yn perthyn i'r Parch David Hanmer Griffith, ficer Tregatwg ger Castell Nedd, a hanai o Gaernarfon ac a oedd wedi priodi Mary Bodvel Lewis, wyres Thomas Lewis;<ref>J.E. Griffith, ''Pedigrees of Anglesey and Carnarvonshire Families'', (Horncastle, 1914), t.176.n</ref><ref>Llyfrgell Genedlaethol Cymru, Map Degwm Llandwrog [https://lleoedd.llyfrgell.cymru/search/53.087/-4.298/19?alt=&page=1&refine=&query=Mount+Hazel&sort=score&order=desc&rows=100&county%5B%5D=Caernarfon&parish_facet%5B%5D=Llandwrog]</ref> ac erbyn 1856, roedd yr eiddo wedi ei osod i John Owen, amaethwr o Mount Hazel.<ref>Llyfrgell Genedlaethol Cymru, Ewyllysiau Bangor B/1856/104.</ref>
 
Pan werthwyd yr ystad ym 1882 gan Jane (merch-yng-nghyfraith Thomas Lewis a mam-yng-nghyfraith David Hanmer Griffith),<ref>J.E. Griffith, ''Pedigrees of Anglesey and Carnarvonshire Families'', (Horncastle, 1914), t.176.</ref> roedd yr ystâd yn cynnwys nifer helaeth o ffermydd a gwahanol eiddo - Cae Llywarch, Mount Hazel, ucha, Caellidiart ucha, Rallt, Tirion Twrog, Caeffridd, bach, Taigwynion, Glanymorfa and Lleiniau ym mhlwyf [[Llandwrog]] yn unig,(ac a werthwyd i [[Ystad Glynllifon]]<ref>Archifdy Gwynedd XD2/8572.</ref> ac eiddo hefyd ym mhlwyfi [[Llanwnda]], Carnguwch, Llannor, Pistyll, Edern a Denio (sef Pwllheli).<ref>Archifdy Gwynedd XD2/6666.</ref>
 
Wedi i'r eiddo fynd yn rhan o Ystâd Glynllifon, bu llawer o ailadeiladu ac ehangu ar y plasty, rhwng 1904 a 1928.<ref>Archifdy Gwynedd XD2/11807-17.</ref> Honnir fod y 10fed Arglwydd Newborough wedi ei eni yn y plasty. Erbyn heddiw, mae'r tŷ yn cael ei osod i bartïon mawr o ymwelwyr. Mae wedi ei foderneiddio ymhellach ac mae 8 o lofftydd yno.<ref>Gwefan Group Accommodation.com [https://www.groupaccommodation.com/properties/plas-mount-hazel-bethesda-bach-gwynedd], cyrchwyd 10.6.2019</ref>


{{eginyn}}
{{eginyn}}
Llinell 7: Llinell 13:
{{cyfeiriadau}}
{{cyfeiriadau}}
[[Categori:Plastai ac ystadau]]
[[Categori:Plastai ac ystadau]]
[[Categori:Plastai]]

Golygiad diweddaraf yn ôl 19:48, 6 Mehefin 2024

Mount Hazel heddiw

Saif plasty Mount Hazel ym mhlwyf Llandwrog, nid nepell o dreflan Tŷ'nlôn. Collfryn Bach oedd hen enw'r tŷ a'r ystâd fechan oedd ynghlwm wrtho, a dichon bod rhyw berchennog wedi teimlo fod yr enw hwnnw'n rhy israddol i eiddo a dyfodd yn blasty! Roedd yr enw wedi ei sefydlu erbyn dechrau'r 19g., pan oedd Thomas Lewis, yswain (Casglwr Trethi Caernarfon) a'i deulu'n byw yno.[1]

Cafodd Thomas Lewis bedair o ferched ac un mab, y Parch. Glynn Bodvel Lewis, a fu farw ym 1832, gan adael ei eiddo i'w ferch Mary. Priododd honno ym 1836, gan osod y tŷ a'r tir. Ym 1839, roedd Hugh Jones yn denant, a'r eiddo yn perthyn i'r Parch David Hanmer Griffith, ficer Tregatwg ger Castell Nedd, a hanai o Gaernarfon ac a oedd wedi priodi Mary Bodvel Lewis, wyres Thomas Lewis;[2][3] ac erbyn 1856, roedd yr eiddo wedi ei osod i John Owen, amaethwr o Mount Hazel.[4]

Pan werthwyd yr ystad ym 1882 gan Jane (merch-yng-nghyfraith Thomas Lewis a mam-yng-nghyfraith David Hanmer Griffith),[5] roedd yr ystâd yn cynnwys nifer helaeth o ffermydd a gwahanol eiddo - Cae Llywarch, Mount Hazel, Tŷ ucha, Caellidiart ucha, Rallt, Tirion Twrog, Caeffridd, Tŷ bach, Taigwynion, Glanymorfa and Lleiniau ym mhlwyf Llandwrog yn unig,(ac a werthwyd i Ystad Glynllifon[6] ac eiddo hefyd ym mhlwyfi Llanwnda, Carnguwch, Llannor, Pistyll, Edern a Denio (sef Pwllheli).[7]

Wedi i'r eiddo fynd yn rhan o Ystâd Glynllifon, bu llawer o ailadeiladu ac ehangu ar y plasty, rhwng 1904 a 1928.[8] Honnir fod y 10fed Arglwydd Newborough wedi ei eni yn y plasty. Erbyn heddiw, mae'r tŷ yn cael ei osod i bartïon mawr o ymwelwyr. Mae wedi ei foderneiddio ymhellach ac mae 8 o lofftydd yno.[9]

Mae'r erthygl hon yn eginyn. Gallwch helpu prosiect Cof y Cwmwd drwy ychwanegu ati . Mae manylion am sut i wneud hyn yma

Cyfeiriadau

  1. Archifdy Gwynedd X/Poole/3321
  2. J.E. Griffith, Pedigrees of Anglesey and Carnarvonshire Families, (Horncastle, 1914), t.176.n
  3. Llyfrgell Genedlaethol Cymru, Map Degwm Llandwrog [1]
  4. Llyfrgell Genedlaethol Cymru, Ewyllysiau Bangor B/1856/104.
  5. J.E. Griffith, Pedigrees of Anglesey and Carnarvonshire Families, (Horncastle, 1914), t.176.
  6. Archifdy Gwynedd XD2/8572.
  7. Archifdy Gwynedd XD2/6666.
  8. Archifdy Gwynedd XD2/11807-17.
  9. Gwefan Group Accommodation.com [2], cyrchwyd 10.6.2019