Betws Garmon: Gwahaniaeth rhwng fersiynau

Oddi ar Cof y Cwmwd
Neidio i'r panel llywio Neidio i'r bar chwilio
Crëwyd tudalen newydd yn dechrau gyda 'Bu i ffiniau plwyf '''Betws Garmon''' a orweddai'n gyfangwbl yn Isgwyrfai gael eu hymestyn ym 1888, wrth i'r llethrau mynyddig a wynebai'r dwyrain a glann...'
 
BDim crynodeb golygu
 
(Ni ddangosir y 5 golygiad yn y canol gan 2 ddefnyddiwr arall)
Llinell 1: Llinell 1:
Bu i ffiniau plwyf '''Betws Garmon''' a orweddai'n gyfangwbl yn Isgwyrfai gael eu hymestyn ym 1888, wrth i'r llethrau mynyddig a wynebai'r dwyrain a glannau gorllewinol yr [[Afon Gwyrfai]] o Bont ym mhlwyf [[Llanwnda]] gael eu trosglwyddo i blwyf Betws Garmon. Felly, mae rhan o Fetws Garmon bellach o fewn ffiniau [[Uwchgwyrfai]]. Ymdrinnir '''Cof y Cwmwd''' â phynciau sydd yn ymwneud â'r rhannau hynny o Fetws Garmon sydd wedi bod yn Uwchgwyrfai ers 1888, a'r rhannau hynny'n unig.
Cafodd ffiniau plwyf '''Betws Garmon''', a orweddai'n wreiddiol yn gyfan gwbl yn Isgwyrfai, eu hymestyn ym 1895<ref>Archifdy Caernarfon, XPlansS/9</ref>. Y flwyddyn honno, sefydlwyd cysyniad newydd o 'blwyfi sifil', sef yr uned fwyaf lleol o lywodraeth leol; cyn hynny, roedd cyfarfod o'r plwyfolion, neu ''festri'', yn gyfrifol am faterion eglwysig a dinesig o fewn ffiniau'r plwyf.
 
Ym 1895, newidwyd ffin plwyfi Betws Garmon a [[Llanwnda]] wrth i'r llethrau mynyddig a wynebai'r dwyrain a glannau gorllewinol [[Afon Gwyrfai]] o Bont Cyrnant, Waunfawr ym mhlwyf [[Llanwnda]] gael eu trosglwyddo i blwyf sifil Betws Garmon. Felly, mae rhan o Fetws Garmon bellach o fewn ffiniau [[Uwchgwyrfai]]. Ymdrinnir yn '''Cof y Cwmwd''' â phynciau sydd yn ymwneud â'r rhannau hynny o Fetws Garmon sydd wedi bod yn Uwchgwyrfai er 1895, a'r rhannau hynny'n unig.
 
==Cyfeiriadau==
{{cyfeiriadau}}


[[Categori:Daearyddiaeth ddynol]]
[[Categori:Daearyddiaeth ddynol]]
[[Categori:Uwchgwyrfai]]
[[Categori:Plwyfi hanesyddol]]

Golygiad diweddaraf yn ôl 16:05, 23 Mawrth 2022

Cafodd ffiniau plwyf Betws Garmon, a orweddai'n wreiddiol yn gyfan gwbl yn Isgwyrfai, eu hymestyn ym 1895[1]. Y flwyddyn honno, sefydlwyd cysyniad newydd o 'blwyfi sifil', sef yr uned fwyaf lleol o lywodraeth leol; cyn hynny, roedd cyfarfod o'r plwyfolion, neu festri, yn gyfrifol am faterion eglwysig a dinesig o fewn ffiniau'r plwyf.

Ym 1895, newidwyd ffin plwyfi Betws Garmon a Llanwnda wrth i'r llethrau mynyddig a wynebai'r dwyrain a glannau gorllewinol Afon Gwyrfai o Bont Cyrnant, Waunfawr ym mhlwyf Llanwnda gael eu trosglwyddo i blwyf sifil Betws Garmon. Felly, mae rhan o Fetws Garmon bellach o fewn ffiniau Uwchgwyrfai. Ymdrinnir yn Cof y Cwmwd â phynciau sydd yn ymwneud â'r rhannau hynny o Fetws Garmon sydd wedi bod yn Uwchgwyrfai er 1895, a'r rhannau hynny'n unig.

Cyfeiriadau

  1. Archifdy Caernarfon, XPlansS/9