Gorsaf reilffordd Betws Garmon

Safai gorsaf Betws Garmon ar lan orllewinol Afon Gwyrfai, ac felly ym mhlwyf Llanwnda hyd 1888, er nad oedd eglwys plwyf Betws Garmon ond tafliad carreg yr ochr arall i'r afon a hwnnw'n blwyf yng nghwmwd Isgwyrfai. Ym 1888 trosglwyddwyd yr ardal lle safai'r orsaf i blwyf Betws Garmon. Safai ychydig llai na 5 milltir o ben y lein yng ngorsaf Dinas.

Codwyd yr orsaf gan gwmni Rheilffyrdd Cul Gogledd Cymru ac fe'i hagorwyd ym 1877. Roedd lŵp yma ar gyfer wagenni nwyddau y tu ôl i'r adeilad (y mae ei furddun yn dal yno heddiw). Daeth gwasanaethau i deithwyr i ben ym 1937. Yma hefyd cychwynnai seidin neu dramffordd i Chwarel Hafod-y-wern, a gaeodd am gyfnodau hir wedi 1885.

Ffynonellau

• J.I.C. Boyd, Narrow Gauge Railways in South Caernarvonshire, Cyf. 1, (Oakwood Press) 1988, t.194