Melin-y-coed
Credir fod melin o'r enw Melin-y-coed wedi bod ar dir Fferm Y Morfa, Trefor, ar lan Afon Tâl. Byddai'n gwneud pob synnwyr bod melin falu grawn yn y gymdogaeth, ac yw enw fferm arall gerllaw, Bryn Gwenith, yn dystiolaeth y byddai angen am felin yno. Ysywaeth, er bod darn o dir o'r enw Cors y Felin ar lan yr afon, ac enw amgen ar Bryn Gwenith yw Tyddin-y-felin, nid oes unrhyw dystiolaeth amlwg ar y llawr o ble'n union safai'r felin.[1] Efallai mai'r dystiolaeth orau am ei leoliad oedd enw ar glwt o dir yn union ar lan yr afon, i'r de-ddwyrain o fferm y Morfa. Ceir ar restr y Degwm (tua 1839) ddarn bach o dir 3 rŵd o ran ei arwenebedd ac wedi ei orchuddio â choed o'r enw "Clwt yr hen felin". Rhan o fferm y Morfa ydoedd, y tenant yn Hugh Jones, a'r perchennog yn Spencer Bulkeley Wynn, 3ydd Arglwydd Newborough. Mae'n amlwg nad oedd y felin wedi bod yn malu am amser maith cyn 1839, gan nad oes adeilad wedi'i farcio ar y map.[2]
Mae'r erthygl hon yn eginyn. Gallwch helpu prosiect Cof y Cwmwd drwy ychwanegu ati . Mae manylion am sut i wneud hyn yma
Cyfeiriadau
- ↑ Gwybodaeth yn erthygl ar Tyddin y Morfa, Trefor.
- ↑ Map Degwm Llanaelhaearn, [1]