Thomas Jones (Eos Beuno)

Oddi ar Cof y Cwmwd
Fersiwn a roddwyd ar gadw am 13:56, 26 Medi 2025 gan Irion (sgwrs | cyfraniadau)
Neidio i'r panel llywio Neidio i'r bar chwilio

Roedd Thomas Jones, a ddefnyddai'r ffugenw Eos Beuno, yn hanu o blwyf Llanwnda. Mab Ffatri wlân Bontnewydd ydoedd, a'i dad Daniel Jones (g.1805) a hanai o Lanbeblig wedi cymryd y felin ar ôl symud o Sir Fôn gyda'i wraig Anne o Fiwmares tua tair blynedd ynghynt. Roedd yn adnabyddus fel unawdydd, arweinydd cyngherddau ac adroddwr. Yn ddyn ifanc, roedd yn wehydd wrth ei waith bob dydd, mae'n debyg iddo weithio yn ffatri ei dad oedd gerllaw ei dŷ, sef un o dai Ynys Bont ger Capel Libanus (A), Y Bontnewydd, ym 1871. Erbyn 1881, roedd yn byw yn Lodj Plas-y-bryn. Roedd yn 31 erbyn hynny, a'i wraig Elizabeth yn 28. Ail wraig iddo oedd hi, wedi iddo golli ei wraig gyntaf Susannah. Roedd ganddynt ferch fach, Hannah, 10 mis oed.[1]

Erbyn 1891, roedd wedi newid ei alwedigaeth, gan iddo gael ei ddisgrifio fel delkiwr mewn te a groser. Roedd yn dal i fyw yn y Lodj, ac erbyn hynny roedd tri mab gan Thomas ac Elizabeth. ERbyn 1911, roedd wedi mabwysiadu'r enw canol Beuno, ac yn byw yn 2 Rhes Libanus, [[Y Bontnewydd], gerllaw y Lodj lle bu'n gartref i'r teulu.[2] Roedd yn dal i weithio fel gwerthwr te. Ychydig flynyddoedd ynghynt bu'n wael iawn, a chodwyd swm sylweddol iddo mewn cyngerdd yng Nghapel Libanus.

Cyfeiriadasu

  1. Cyfrifiadau plwyf Llanwnda 1851-1881
  2. Cyfrifiadau plwyf Llanwnda, 1891, 1911