Pant Du
Plasty hynafol yw Pant Du, ym Mhen-y-groes.
Credir iddo gael ei adeiladu tua dechrau'r ail ganrif ar bymtheg ar gyfer William Humphrey, a fu'n Uchel Siryf Sir Gaernarfon ym 1611-12, a'i wraig Katherine Morgan. Gwelir eu harfbais gyda llythrennau cyntaf eu henwau obobtu uwchben hen le tan yn y tŷ.
Erbyn hyn ceir gwinllanoedd a pherllanoedd ar dir fferm Pant Du, ond datblygiad newydd yn yr 21G yw hyn.
Ffynonellau
Cofnod o'r lle hwn ar wefan y Comisiwn Brenhinol
Ambrose, W. R. Hynafiaethau, Cofiannau a Hanes Presennol Nant Nantlle. (Penygroes, 1872)