Chwarel Hafodlas
Roedd Chwarel Hafodlas (SH 489539) yn un o'r chwareli cynharaf i agor yn Nyffryn Nantlle, efallai cyn gynhared â 1800, ac am gyfnod hir, George Bettiss oedd y prif bartner o'r 1810au ymlaen. Roedd yn amheus ar y dechrau o adeiladu Rheilffordd Nantlle, ac nid oedd Hafodlas ymysg y chwareli cyntaf i ddefnyddio'r rheilffordd pan agorodd ym 1828, er i lechi Hafodlas gael eu cludo ar hyd-ddi o Ionawr 1829 ymlaen.[1]
Roedd Hafodlas ymysg y chwareli cynharaf i droi at bŵer ager, er bod ei hinjan bwmpio dŵr wedi torri erbyn 1817.
Caeodd Chwarel Hafodlas oddeutu 1880.[2]
Mae'r erthygl hon yn eginyn. Gallwch helpu prosiect Cof y Cwmwd drwy ychwanegu ati . Mae manylion am sut i wneud hyn yma