Ysgol Penfforddelen, Y Groeslon

Dosbarth o Ysgol Penfforddelen, 1904. Miss Grey (a aeth yn brifathrawes Ysgol Fabanod y Groeslon wedyn) yw'r athrawes ar y chwith

Dosbarth o Ysgol Penfforddelen, 1907. Mr Llewelyn Parry yw'r athro.

Ysgol addysg gynradd rhwng pentref Y Groeslon a phentref Carmel oedd Ysgol Penfforddelen, Groeslon. Agorwyd yr ysgol o gwmpas 1873. Yn wreiddiol, cai holl blant y fro eu haddysg yno ar hyd eu gyrfa ysgol oni bai iddynt ennill yr ysgoloriaeth i ysgol ramadeg Pen-y-groes. Yn nes ymlaen, codwyd ysgolion i'r plant iau yn Y Groeslon a Charmel. Yna'n ddiweddarach, sefydlwyd trefn ysgolion cyfun yn y sir, ac aethai holl blant y fro i ysgol uwchradd yn 11 oed, a chaewyd Ysgol Penfforddelen.

Trowyd yr adeilad yn fflatiau, ac mae'n dal i sefyll, ynghyd â thŷ'r prifathro, ar ochr y lôn i Garmel.

Mae'r erthygl hon yn eginyn. Gallwch helpu prosiect Cof y Cwmwd drwy ychwanegu ati . Mae manylion am sut i wneud hyn yma