Sir Gwynedd

Ffurfiwyd 'Sir Gwynedd ym 1996 wrth i'r broses o ad-drefnu wyth sir Cymru'n 22 o siroedd llai. Yn y broses tynnwyd rhannau dwyreiniol yr hen Wynedd ac Ynys Môn, gan adael Arfon, Pen Llŷn a Sir Feirionnydd yn uned lai. Diddymwyd hen ddosbarthiadau gweinyddol Arfon a Dwyfor gan drosglwyddo eu cyfrifoldebau a'u heiddo i'r cyngor sir newydd.