Pont Glan-rhyd: Gwahaniaeth rhwng fersiynau

Oddi ar Cof y Cwmwd
Neidio i'r panel llywio Neidio i'r bar chwilio
Dim crynodeb golygu
Dim crynodeb golygu
Llinell 1: Llinell 1:
Mae '''Pont Glan-rhyd''' yn croesi Afon Rhyd tua chanllath i'r Gogledd o gyffordd ffordd [[Ffingar]] ym mhlwyf [[Llanwnda]] - wrth [[Capel Glan-rhyd, Llanwnda (MC)|gapel Glan-rhyd]]. Mae'r gefnffordd A487 o Gaernarfon i Borthmadog yn rhedeg drosti. Dichon ei fod yn hanu o gyfnod creu'r ffordd dyrpeg rywbryd ar ôl pasio Deddf Ymddiriedolaeth Dyrpeg Sir Gaernarfon (8&9 George III 1768-9), ond cyn 1810 gan fod sôn am ledu ffyrdd o Bont Glan-rhyd trwy Lanllyfni a Garn Dolbenmaen hyd y Traeth Mawr mewn deddf arall a basiwyd y flwyddyn honno.<ref>R T Pritchard, ''The Caernarvonshire Turnpike Trust'', Trafodion Cym. Hanes Sir Gaernarfon, Cyf.17 (1956), tt.65-6</ref> Cyn codi'r bont cafwyd rhyd yma a elwid yn [[Rhyd y Dimpan]], sy'n cael ei dangos ar rai mapiau cynnar o'r ardal.<ref>Archifdy Caernarfon, XD2A/1643. Mae map efo'r cyfeirnod hwn wedi ei ddyddio'n 1772.</ref>
Mae '''Pont Glan-rhyd''' yn croesi Afon Rhyd tua chanllath i'r Gogledd o gyffordd ffordd [[Ffingar]] ym mhlwyf [[Llanwnda]] - wrth [[Capel Glan-rhyd, Llanwnda (MC)|gapel Glan-rhyd]]. Mae'r gefnffordd A487 o Gaernarfon i Borthmadog yn rhedeg drosti. Dichon ei fod yn hanu o gyfnod creu'r ffordd dyrpeg rywbryd ar ôl pasio Deddf Ymddiriedolaeth Dyrpeg Sir Gaernarfon (8&9 George III 1768-9), ond cyn 1810 gan fod sôn am ledu ffyrdd o Bont Glan-rhyd trwy Lanllyfni a Garn Dolbenmaen hyd y Traeth Mawr mewn deddf arall a basiwyd y flwyddyn honno.<ref>R T Pritchard, ''The Caernarvonshire Turnpike Trust'', Trafodion Cym. Hanes Sir Gaernarfon, Cyf.17 (1956), tt.65-6</ref> Cyn codi'r bont cafwyd rhyd yma a elwid yn [[Rhyd y Dimpan]], sy'n cael ei dangos ar rai mapiau cynnar o'r ardal.<ref>Archifdy Caernarfon, XD2A/1643. Mae map efo'r cyfeirnod hwn wedi ei ddyddio'n 1772.</ref>
Fe adleolwyd y bont, gan ddargyfeirio'r afon ychydig lathenni'n nes at Gaernarfon, ym 1840, gan godi bwa newydd i ddyluniad John Lloyd, syrfewr y sir, gan Lewis Williams, Caernarfon, saer maen. Y gost am ei chodi, ail-wneud y ffordd fawr a'i chynnal am 7 mlynedd oedd £230.<ref>Archifdy Caernarfon, XPlansB/80</ref>


==Cyfeiriadau==
==Cyfeiriadau==

Fersiwn yn ôl 19:15, 9 Mai 2019

Mae Pont Glan-rhyd yn croesi Afon Rhyd tua chanllath i'r Gogledd o gyffordd ffordd Ffingar ym mhlwyf Llanwnda - wrth gapel Glan-rhyd. Mae'r gefnffordd A487 o Gaernarfon i Borthmadog yn rhedeg drosti. Dichon ei fod yn hanu o gyfnod creu'r ffordd dyrpeg rywbryd ar ôl pasio Deddf Ymddiriedolaeth Dyrpeg Sir Gaernarfon (8&9 George III 1768-9), ond cyn 1810 gan fod sôn am ledu ffyrdd o Bont Glan-rhyd trwy Lanllyfni a Garn Dolbenmaen hyd y Traeth Mawr mewn deddf arall a basiwyd y flwyddyn honno.[1] Cyn codi'r bont cafwyd rhyd yma a elwid yn Rhyd y Dimpan, sy'n cael ei dangos ar rai mapiau cynnar o'r ardal.[2]

Fe adleolwyd y bont, gan ddargyfeirio'r afon ychydig lathenni'n nes at Gaernarfon, ym 1840, gan godi bwa newydd i ddyluniad John Lloyd, syrfewr y sir, gan Lewis Williams, Caernarfon, saer maen. Y gost am ei chodi, ail-wneud y ffordd fawr a'i chynnal am 7 mlynedd oedd £230.[3]

Cyfeiriadau

  1. R T Pritchard, The Caernarvonshire Turnpike Trust, Trafodion Cym. Hanes Sir Gaernarfon, Cyf.17 (1956), tt.65-6
  2. Archifdy Caernarfon, XD2A/1643. Mae map efo'r cyfeirnod hwn wedi ei ddyddio'n 1772.
  3. Archifdy Caernarfon, XPlansB/80