Bwlchderwin

Ardal wasgaredig yw Bwlchderwin ar ffordd Clynnog Fawr wedi dringo'r allt o Bant-glas. Nid oes yma'r fath beth â chlwstwr o dai ond bu yma gapel yn un pen, Ysgol Ynys-yr-Arch yn y pen arall a siop mewn gwahanol dai ar wahanol adegau.

Rhai murddunod yn yr ardal ym 1870 Felog Bach, Yr Ochr, Tanychwarel, Y Foel, Cae'r Bwlch, Foel Fechan, Murforwyn Bach (dau dy), Pen Isa'r Mynydd, Cefm White, Maes Du, Stabl Goch, Cae Hir (tri thy), Cae Mwynan, Cae Crin, Cors-y-wlad (dau dy).

Tai/Tyddynnod/Ffermydd yr ardal o tua 1870-1981:

Braich-y-foel; Tanychwarel; Terfynau; Derwyn Uchaf (Deuai Griffith Powell â'i gi gydag ef i'r Capel bob amser.); Tan'rallt; Plas Du; Ty'n-y-coed; Rhwngyddwyffordd; Muryforwyn; Gyfelog Ucha (ger Capel Bwlchderwin); Baron Hill; Ty'n-Gors; Ty Newydd; Garreg Wen; Pen Isa'r Mynydd; Ynys-yr-Arch; Llwyngwanadl Ucha; Llwyngwanadl Isa; Ty Glas; Y Gors;Cors-y-wlad.

i'w barhau