Afon Crychddwr: Gwahaniaeth rhwng fersiynau
BDim crynodeb golygu |
BDim crynodeb golygu |
||
| Llinell 1: | Llinell 1: | ||
[[Delwedd:Afon Crychddwr ger Pont y Lloc.jpg|bawd|de|400px|Afon Crychddwr ger Pont y Lloc]] | [[Delwedd:Afon Crychddwr ger Pont y Lloc.jpg|bawd|de|400px|Afon Crychddwr ger Pont y Lloc]] | ||
Mae '''Afon Crychddwr''' ym mhlwyf [[Llanllyfni]] yn enw ar yr afon o'r pwynt lle'r ymuna [[Afon Ddu]] ac [[Afon Cwm Dulyn]] dan [[ | Mae '''Afon Crychddwr''' ym mhlwyf [[Llanllyfni]] yn enw ar yr afon o'r pwynt lle'r ymuna [[Afon Ddu]] ac [[Afon Cwm Dulyn]] dan [[Bont y Lloc]] yn [[Nebo]] ac yn llifo o'r pwynt yna i lawr ac, ar ôl llifo dan [[Pont y Crychddwr]] ar yr hen briffordd (nid nepell o [[Mynwent Llanllyfni|fynwent Llanllyfni]]), yn ymuno ag [[Afon Llyfni]] ger fferm Dol-gau. Rhwng pontydd Lloc a Chrychddwr saif adeilad o'r enw [[Pandy Hen]] sy'n tystio i'r ffaith fod yr afon wedi bod yn troi olwyn melin bannu ar un adeg.<ref>Mapiau Ordnans 6" i'r fodfedd, [https://maps.nls.uk/view/101606637]</ref> | ||
Mae rhai parchus yn esbonio'r enw fel dŵr | Mae rhai parchus yn esbonio'r enw fel dŵr sy'n crychu, sef ddim yn llifo'n llyfn. Er hynny, dichon mai parchusiad o'r gair ''Cachddwr'' sydd yma, i ddisgrifio lliw'r dŵr. Enw cynharach ar yr afon oedd Afon Coed Cae Du; dyna'r enw a ddefnyddiwyd adeg Cyfrifiad 1851. | ||
{{eginyn}} | {{eginyn}} | ||
Fersiwn yn ôl 14:12, 4 Ebrill 2022
Mae Afon Crychddwr ym mhlwyf Llanllyfni yn enw ar yr afon o'r pwynt lle'r ymuna Afon Ddu ac Afon Cwm Dulyn dan Bont y Lloc yn Nebo ac yn llifo o'r pwynt yna i lawr ac, ar ôl llifo dan Pont y Crychddwr ar yr hen briffordd (nid nepell o fynwent Llanllyfni), yn ymuno ag Afon Llyfni ger fferm Dol-gau. Rhwng pontydd Lloc a Chrychddwr saif adeilad o'r enw Pandy Hen sy'n tystio i'r ffaith fod yr afon wedi bod yn troi olwyn melin bannu ar un adeg.[1]
Mae rhai parchus yn esbonio'r enw fel dŵr sy'n crychu, sef ddim yn llifo'n llyfn. Er hynny, dichon mai parchusiad o'r gair Cachddwr sydd yma, i ddisgrifio lliw'r dŵr. Enw cynharach ar yr afon oedd Afon Coed Cae Du; dyna'r enw a ddefnyddiwyd adeg Cyfrifiad 1851.
Mae'r erthygl hon yn eginyn. Gallwch helpu prosiect Cof y Cwmwd drwy ychwanegu ati . Mae manylion am sut i wneud hyn yma