R. L. Gapper

Robert Lambert Gapper (1896-1984), Llanaelhaearn ac Aberystwyth. Arlunydd medrus oedd R.L. Gapper ond yn fwy arbennig o lawer roedd o hefyd yn gerflunydd o fri cenedlaethol. Fe'i magwyd mewn tŷ moel, Bryn Hyfryd, gyferbyn ag eglwys Llanaelhaearn. Rhannai'r un taid a nain, Henry a Catherine Hughes, Cwm Coryn, Llanaelhaearn, â'i gefnder enwog, Syr David Hughes Parry (1893-1973). Hen daid i R.L. Gapper oedd yr arlunydd naif y Parch. Robert Hughes, Uwchlaw'rffynnon Llanaelhaearn.

Gwraig R.L. Gapper oedd Florence Jones (g.1912), Tŷ'n Coed, Clynnog Fawr, a ganwyd iddynt ddwy ferch, Ann Rhiannon a Catrin (1943-2005), a dau fab, John Huw a Dafydd Robert. Roeddent yn byw ym Meiros, Llanbadarn Fawr, Ceredigion, a gweithiai'r tad yng ngholeg Aberystwyth.

Dyma rai o brif weithiau R.L. Gapper yng Nghymru:

1. Capel Coffa Llyn Celyn.
2. Giât haearn mynwent Llanuwchllyn.
3. Pulpud coffa y bardd Goronwy Owen yn Llanfair Mathafarn Eithaf, Sir Fôn.
4. Cerflun Rhyfel dadleuol ' Y Fam a'i Phlentyn ' sydd yn awr yng Nghapel y Morfa, Aberystwyth.
5. Y Golomen a'r Beibl a fu ar do Capel Seilo, Aberystwyth, (dymchwelwyd y capel hwn).
6. Panel Derw cerfiedig yn eglwys Llangwyryfon, Ceredigion, sy'n portreadu'r pedwar efengylydd fel creaduriaid, a Christ fel hwrdd mynydd Cymreig.
7. Carreg goffa Dafydd ap Gwilym, mewn Cymraeg a Lladin, a welir ar un o furiau abaty Ystrad Fflur.

Fe'i claddwyd ar bwys eglwys Llanaelhaearn.

Cyfeiriadau

1. Gŵr Hynod Uwchlawr'rffynnon, gan Geraint Jones, 2008
2. Ffeil drwchus bersonol wedi ei chasglu gan fab R L Gapper, Dafydd, a'i throsglwyddo i Geraint Jones, Trefor.
3. O Syr, Mynte Nain allan o Epil Gwiberod yr Iwnion Jac gan Geraint Jones 2009

Mae'r erthygl hon yn eginyn. Gallwch helpu prosiect Cof y Cwmwd drwy ychwanegu ati . Mae manylion am sut i wneud hyn yma