Thomas Jones (Eos Beuno): Gwahaniaeth rhwng fersiynau

Oddi ar Cof y Cwmwd
Neidio i'r panel llywio Neidio i'r bar chwilio
Dim crynodeb golygu
Dim crynodeb golygu
Llinell 1: Llinell 1:
Roedd '''Thomas Jones''', a ddefnyddai'r ffugenw Eos Beuno, yn hanu o blwyf Llanwnda. Mab [[Ffatri wlân Bontnewydd]] ydoedd, a'i dad Daniel Jones (g.1805) a hanai o Lanbeblig wedi cymryd y felin ar ôl symud o Sir Fôn gyda'i wraig Anne o Fiwmares tua tair blynedd ynghynt.  Roedd yn adnabyddus fel unawdydd, arweinydd cyngherddau ac adroddwr. Yn ddyn ifanc, roedd yn wehydd wrth ei waith bob dydd, mae'n debyg iddo weithio yn ffatri ei dad oedd gerllaw ei dŷ, sef un o dai Ynys Bont ger [[Capel Libanus (A), Y Bontnewydd]], ym 1871. Erbyn 1881, roedd yn byw yn Lodj Plas-y-bryn. Roedd yn 31 erbyn hynny, a'i wraig Elizabeth yn 28. Ail wraig iddo oedd hi, wedi iddo golli ei wraig gyntaf Susannah. Roedd ganddynt ferch fach, Hannah, 10 mis oed.<ref>Cyfrifiadau plwyf Llanwnda 1851-1881</ref>
Roedd '''Thomas Jones''' (1849-1936), a ddefnyddai'r ffugenw Eos Beuno, yn hanu o blwyf Llanwnda. Mab [[Ffatri wlân Bontnewydd]] ydoedd, a'i dad Daniel Jones (g.1805) a hanai o Lanbeblig wedi cymryd y felin ar ôl symud o Sir Fôn gyda'i wraig Anne o Fiwmares tua tair blynedd cyn ei eni ym 1849.  Roedd yn adnabyddus fel unawdydd, arweinydd cyngherddau ac adroddwr. Yn ddyn ifanc, roedd yn wehydd wrth ei waith bob dydd, mae'n debyg iddo weithio yn ffatri ei dad oedd gerllaw ei dŷ, sef un o dai Ynys Bont ger [[Capel Libanus (A), Y Bontnewydd]], ym 1871. Erbyn 1881, roedd yn byw yn Lodj Plas-y-bryn. Roedd yn 31 erbyn hynny, a'i wraig Elizabeth yn 28. Ail wraig iddo oedd hi, wedi iddo golli ei wraig gyntaf Susannah. Roedd ganddynt ferch fach, Hannah, 10 mis oed.<ref>Cyfrifiadau plwyf Llanwnda 1851-1881</ref>


Erbyn 1891, roedd wedi newid ei alwedigaeth, gan iddo gael ei ddisgrifio fel delkiwr mewn te a groser. Roedd yn dal i fyw yn y Lodj, ac erbyn hynny roedd tri mab gan Thomas ac Elizabeth. ERbyn 1911, roedd wedi mabwysiadu'r enw canol Beuno, ac yn byw yn 2 Rhes Libanus, [[Y Bontnewydd], gerllaw y Lodj lle bu'n gartref i'r teulu.<ref>Cyfrifiadau plwyf Llanwnda, 1891, 1911</ref> Roedd yn dal i weithio fel gwerthwr te. Ychydig flynyddoedd ynghynt bu'n wael iawn, a chodwyd swm sylweddol iddo mewn cyngerdd yng [[Capel Libanus (A), Y Bontnewydd|Nghapel Libanus]].
Erbyn 1891, roedd wedi newid ei alwedigaeth, gan iddo gael ei ddisgrifio fel delkiwr mewn te a groser. Roedd yn dal i fyw yn y Lodj, ac erbyn hynny roedd tri mab gan Thomas ac Elizabeth. ERbyn 1911, roedd wedi mabwysiadu'r enw canol Beuno, ac yn byw yn 2 Rhes Libanus, [[Y Bontnewydd], gerllaw y Lodj lle bu'n gartref i'r teulu.<ref>Cyfrifiadau plwyf Llanwnda, 1891, 1911</ref> Roedd yn dal i weithio fel gwerthwr te. Yn ystod 1886-7 bu'n wael iawn, a chodwyd y swm sylweddol (y pryd hwnnw) o £18 iddo mewn darlith a chyngerdd yng [[Capel Libanus (A), Y Bontnewydd|Nghapel Libanus]].<ref>''Y Genedl Gymreig'', 28.12.1887, t.6</ref>
 
Adroddwyd am berfformiadau ganddo yn y papurau newydd lleol yn gyson o'r 1870au ymlaen, gan deithio mor bell g ardal Wrecsam.<ref>'''Wrexham and Denbighshire Advertiser'', 29.12.1877, t.6</ref>
 
Roedd o'n gefnder i y cerddor amlwg, John Jones (Eos Bradwen), Caernarfon (1831-1899).<ref>''Y Bywgraffiadur Ar'lein'', cyrchwyd 26.9.2025; ''Y Genedl Gymreig'', 6.6.1899, t.5</ref>
 
Bu farw 30 Mai 1936, ac fe'i claddwyd ym mynwent [[Bryn'rodyn]].<ref>Gwefan ''Find a Grave'', cyrchwyd 25.9.2025</ref> Mae rhan o hunangofiant llawysgrif a barddoniaeth o'i eiddo yn Archifdy Gwynedd.<ref>Archifdy Gwynedd, XM/11681</ref>


==Cyfeiriadasu==
==Cyfeiriadasu==
Llinell 9: Llinell 15:
[[Categori:Adroddwyr]]
[[Categori:Adroddwyr]]
[[Categori:Masnachwyr]]
[[Categori:Masnachwyr]]
[[Categori:Beirdd]]

Fersiwn yn ôl 14:51, 26 Medi 2025

Roedd Thomas Jones (1849-1936), a ddefnyddai'r ffugenw Eos Beuno, yn hanu o blwyf Llanwnda. Mab Ffatri wlân Bontnewydd ydoedd, a'i dad Daniel Jones (g.1805) a hanai o Lanbeblig wedi cymryd y felin ar ôl symud o Sir Fôn gyda'i wraig Anne o Fiwmares tua tair blynedd cyn ei eni ym 1849. Roedd yn adnabyddus fel unawdydd, arweinydd cyngherddau ac adroddwr. Yn ddyn ifanc, roedd yn wehydd wrth ei waith bob dydd, mae'n debyg iddo weithio yn ffatri ei dad oedd gerllaw ei dŷ, sef un o dai Ynys Bont ger Capel Libanus (A), Y Bontnewydd, ym 1871. Erbyn 1881, roedd yn byw yn Lodj Plas-y-bryn. Roedd yn 31 erbyn hynny, a'i wraig Elizabeth yn 28. Ail wraig iddo oedd hi, wedi iddo golli ei wraig gyntaf Susannah. Roedd ganddynt ferch fach, Hannah, 10 mis oed.[1]

Erbyn 1891, roedd wedi newid ei alwedigaeth, gan iddo gael ei ddisgrifio fel delkiwr mewn te a groser. Roedd yn dal i fyw yn y Lodj, ac erbyn hynny roedd tri mab gan Thomas ac Elizabeth. ERbyn 1911, roedd wedi mabwysiadu'r enw canol Beuno, ac yn byw yn 2 Rhes Libanus, [[Y Bontnewydd], gerllaw y Lodj lle bu'n gartref i'r teulu.[2] Roedd yn dal i weithio fel gwerthwr te. Yn ystod 1886-7 bu'n wael iawn, a chodwyd y swm sylweddol (y pryd hwnnw) o £18 iddo mewn darlith a chyngerdd yng Nghapel Libanus.[3]

Adroddwyd am berfformiadau ganddo yn y papurau newydd lleol yn gyson o'r 1870au ymlaen, gan deithio mor bell g ardal Wrecsam.[4]

Roedd o'n gefnder i y cerddor amlwg, John Jones (Eos Bradwen), Caernarfon (1831-1899).[5]

Bu farw 30 Mai 1936, ac fe'i claddwyd ym mynwent Bryn'rodyn.[6] Mae rhan o hunangofiant llawysgrif a barddoniaeth o'i eiddo yn Archifdy Gwynedd.[7]

Cyfeiriadasu

  1. Cyfrifiadau plwyf Llanwnda 1851-1881
  2. Cyfrifiadau plwyf Llanwnda, 1891, 1911
  3. Y Genedl Gymreig, 28.12.1887, t.6
  4. 'Wrexham and Denbighshire Advertiser, 29.12.1877, t.6
  5. Y Bywgraffiadur Ar'lein, cyrchwyd 26.9.2025; Y Genedl Gymreig, 6.6.1899, t.5
  6. Gwefan Find a Grave, cyrchwyd 25.9.2025
  7. Archifdy Gwynedd, XM/11681