John Rowlands (Hassan): Gwahaniaeth rhwng fersiynau
Geraint (sgwrs | cyfraniadau) Crëwyd tudalen newydd yn dechrau gyda 'Bardd o Drefor oedd John Rowlands, ond yn frodor o Lanfairfechan. Daeth i weithio fel setsmon yn Chwarel yr Eifl yn 17 oed tua 1853. Ym 1855 priododd...' |
Irion (sgwrs | cyfraniadau) Dim crynodeb golygu |
||
| (Ni ddangosir 1 olygiad rhyngol gan yr un defnyddiwr) | |||
| Llinell 1: | Llinell 1: | ||
Bardd o Drefor oedd John Rowlands, ond yn frodor o Lanfairfechan. Daeth i weithio fel setsmon yn Chwarel yr Eifl yn 17 oed tua 1853. | Bardd o [[Trefor|Drefor]] oedd '''John Rowlands''', ond yn frodor o Lanfairfechan. Daeth i weithio fel setsmon yn [[Chwarel yr Eifl]] yn 17 oed tua 1853. | ||
Ym 1855 priododd â Jane Williams, merch Nant y Cwm, un o'r nifer dda o fân dyddynnod ar lethrau gogleddol | Ym 1855 priododd â Jane Williams, merch Nant y Cwm, un o'r nifer dda o fân dyddynnod ar lethrau gogleddol [[Yr Eifl]]. Gwnaeth y pâr ifanc eu cartref cyntaf yn Uwchfoty, sef yr uchaf un o'r tyddynnod hyn, ar waelod [[Bwlch yr Eifl]]. | ||
Ganwyd iddynt saith o blant, a daeth un ohonynt, Rowland Rowlands, yn Is-oruchwyliwr y chwarel. Mab arall iddynt oedd John Rowlands, Gwydir Mawr. | Ganwyd iddynt saith o blant, a daeth un ohonynt, Rowland Rowlands, yn Is-oruchwyliwr y chwarel. Mab arall iddynt oedd John Rowlands, Gwydir Mawr. | ||
Fel bardd, galwodd John Rowlands ei hun yn ''' | Fel bardd, galwodd John Rowlands ei hun yn '''Hassan'''. Pam Hassan, tybed? 'Does neb â ŵyr. Roedd hefyd yn ŵr blaenllaw gyda'r achos ym [[Capel Maesyneuadd (A), Trefor|Maesyneuadd]] gan gymryd diddordeb neilltuol yng nghyfarfodydd y plant. | ||
Priododd ei chwaer Jane ag un o'r mewnfudwyr Seisnig o chwarelwyr ddaeth i Drefor o Swydd Gaerlŷr, Joseph Antill, ddiwrnod cyn y Nadolig 1877, a bu eu hwyres, Florence M. Antill, yn athrawes yn | Priododd ei chwaer Jane ag un o'r mewnfudwyr Seisnig o chwarelwyr ddaeth i Drefor o Swydd Gaerlŷr, Joseph Antill, ddiwrnod cyn y Nadolig 1877, a bu eu hwyres, Florence M. Antill, yn athrawes yn [[Ysgol Trefor]] am oddeutu hanner can mlynedd. | ||
Arferai Hassan anfon ambell un o'i gynhyrchion barddonol i'r ''Herald Cymraeg'' e.e. ''Angharad Llwyd'' (cerdd hir o 17 pennill wyth llinell) ; hefyd ''Hen Lanc o Brydydd''. | Arferai Hassan anfon ambell un o'i gynhyrchion barddonol i'r ''Herald Cymraeg'' e.e. ''Angharad Llwyd'' (cerdd hir o 17 pennill wyth llinell) ; hefyd ''Hen Lanc o Brydydd''. | ||
| Llinell 66: | Llinell 66: | ||
''Na chaf i byth gwrdd â'r un gerais i gynt".'' | ''Na chaf i byth gwrdd â'r un gerais i gynt".'' | ||
[[Categori:Pobl]] | |||
[[Categori:Beirdd]] | |||
[[Categori:Chwarelwyr]] | |||
Golygiad diweddaraf yn ôl 11:58, 18 Chwefror 2021
Bardd o Drefor oedd John Rowlands, ond yn frodor o Lanfairfechan. Daeth i weithio fel setsmon yn Chwarel yr Eifl yn 17 oed tua 1853.
Ym 1855 priododd â Jane Williams, merch Nant y Cwm, un o'r nifer dda o fân dyddynnod ar lethrau gogleddol Yr Eifl. Gwnaeth y pâr ifanc eu cartref cyntaf yn Uwchfoty, sef yr uchaf un o'r tyddynnod hyn, ar waelod Bwlch yr Eifl.
Ganwyd iddynt saith o blant, a daeth un ohonynt, Rowland Rowlands, yn Is-oruchwyliwr y chwarel. Mab arall iddynt oedd John Rowlands, Gwydir Mawr.
Fel bardd, galwodd John Rowlands ei hun yn Hassan. Pam Hassan, tybed? 'Does neb â ŵyr. Roedd hefyd yn ŵr blaenllaw gyda'r achos ym Maesyneuadd gan gymryd diddordeb neilltuol yng nghyfarfodydd y plant.
Priododd ei chwaer Jane ag un o'r mewnfudwyr Seisnig o chwarelwyr ddaeth i Drefor o Swydd Gaerlŷr, Joseph Antill, ddiwrnod cyn y Nadolig 1877, a bu eu hwyres, Florence M. Antill, yn athrawes yn Ysgol Trefor am oddeutu hanner can mlynedd.
Arferai Hassan anfon ambell un o'i gynhyrchion barddonol i'r Herald Cymraeg e.e. Angharad Llwyd (cerdd hir o 17 pennill wyth llinell) ; hefyd Hen Lanc o Brydydd.
Dyma un o'i gerddi :
EI LLYGAID A WENENT
Ei llygaid a wenent wrth weled y blodau
Oddiar emrynt y bore yn yfed y gwlith ;
Ei theimlad fywiogid tra yn y llwyd olau,
Y plethai goronau dillynaidd o'u plith ;
Yr haul pan gyfododd a wywodd y llawryf,
Blethasid mor ddestlus gan ddwylaw y fun,
Tra syllai'n fyfyriol ar wywder y sypyn,
Y wyryf sisialai, "Mor debyg yw dyn".
Ei llygaid a wenent mewn distaw edmygedd,
Tra yn ei hunigedd y rhodiai y ddôl ;
Gan edrych i fyny at leuad arianwedd,
Yn gwasgu pruddglwyfedd ym mhob rhan o'i hôl.
Ei chalon doredig fwynhai yr olygfa,
Gaid yma yn symlder hoff Anian ei hun,
A theimlai y rian fod iddi orffwysdra,
Tra yma o gyrraedd chwilfrydedd pob dyn.
Ei llygaid a wenent er cuddio y gofid
Orchuddiai fel dulid ei chalon a'i hedd ;
Ei thyner serchiadau gan obaith a wawdid,
Awgrymid y priddid ei phoen yn y bedd.
"Fy Edwin, fy Edwin, O na chawn dy weled
Yn dyfod i'r deildy mor llon ar dy hynt ;
Ond na ! mae anobaith yn sibrwd fy nhynged
Na chaf i byth gwrdd â'r un gerais i gynt".