Gweld cod am Dolbebin

Hen annedd oedd Dolbebin, neu '''Dôl Pebin''' fel y'i gelwir weithiau.

Credir iddi fod yn gartref i gymeriad o[[Y Mabinogi|’r Mabinogi]], sef Pebin o Ddôl Pebin – tad Goewin yn y bedwaredd gainc. Yn ôl y chwedl, dewiswyd Goewin fel morwyn i Math fab Mathonwy. Roedd hynodrwydd yn perthyn i Math, sef na allai fyw oni bai fod ei draed yn gorffwys ar ei harffed hi, oni bai iddo gael ei alw ymaith i ryfel. Syrthiodd Gilfaethwy, brawd y dewin Gwydion, mewn cariad â hi ac fe wnaeth Gwydion achosi rhyfel rhwng teyrnasoedd Gwynedd a Deheubarth, er mwyn i Math orfod gadael ei lys a Goewin. Tra oedd Math i ffwrdd fe wnaeth Gilfaethwy dreisio Goewin a bu'n rhaid i Fath chwilio am forwyn arall yn ei lle. 

Awgrymai rhai mai yn ardal [[Tal-y-sarn]] oedd Dolbebin, sef y fan lle mae stad dai [[Bro Silyn]] heddiw. Cyfeirir at Ddôl Pebin hefyd  yng ngherdd [[R. Williams Parry]], ‘Y ddôl a aeth o’r golwg’. 

==Ffynonellau== 

Carr, Glenda ''Hen Enwau o Arfon, Llŷn ac Eifionydd'' (Gwasg y Bwthyn, 2011)

[http://www.nantlle.com/hanes-talysarn-dol-pebin.htm  Gwefan Swyddogol Dyffryn Nantlle]

[[Categori: Safleoedd nodedig]]

[[Categori: Chwedloniaeth]]