Gweld cod am Asesiad Deoniaeth Arfon o'r Degwm

Ceir isod adysgrif '''Cofnod o fanylion Asesiad o incwm eglwysig a thymhorol''' Clerigwyr Esgobaeth Bangor, sef  Cyfieithiad rhannol o tt.226-7 “Record of Caernarvon” <ref>''Registrum Vulgariter Nuncupatum "The Record of Caernarvon" ê Codice Ms. Harleiano 696''. (Llundain, 1838), tt.226-7</ref> Un o roliau y Drysorlys yw'r ddogfen, ac er nad yw'n cynnwys dyddiad, credir ei fod yn nodi'r manylion a geir mewn dogfen a elwir yn "Taxatio Lincoln" neu "Taxatio'r Pab Nicholas II", dyddiedig 1291.<ref>Archdiacon Bangor, "The Re-opening of Clynnog Fawr in Arfon", ''Welsh Outlook", Cyf.16, Rhif 7 (Gorffennaf 1929), t.14; </ref> Nodir yn ''Archaeologia Cambrensis'' mai Anian Goch oedd enw'r profost ar y pryd.<ref>Adroddiad am anerchiad Harold Hughes yng Nghlynnog Fawr yn ''Archaeologia Cambrensis'', Cyfres 7, Cyf. 6 (1929), t.476</ref>



==Manylion Deoniaeth Arfon==



Credir mai'r isod yn cyfeirio at gyfranogwyr [[Eglwys Sant Beuno, Clynnog Fawr| eglwys golegol Clynnog Fawr]] ac yn rhestru'r cydgyfranogwyr. Dangosir yma hefyd unig fanylion eraill am Ddeoniaeth Arfon, sef yr hyn a gesglid gan Eglwys Llanbeblig. Un Anian Ruffy oedd y prif glerigwr y sefydliad, a elwid yn rheithor neu brofost.

''D.S.(1) Isod ceir cyfieithiad gweddol rydd o'r Lladin wreiddiol argraffedig sydd yn adysgrif o lawysgrif yn y Llyfrgell Brydeinig, a honno ei hun yn gopi o'r gwreiddiol. Wrth wneud y cyfieithiad rhydd hwn ni chyfeiriwyd at y ddogfen wreiddiol. Felly, cyn defnyddio'r cyfieithiad isod ar gyfer gwaith academaidd manwl, awgrymir troi at y fersiwn argraffedig.''

''D.S. (2): Mae dotiau "...." yn dynodi rhannau sydd yn ymwneud ag ardaloedd eraill ac sydd felly heb gael eu cyfieithu.''

==Y Testun==

 Adysgrif Cofnod o fanylion '''Asesiad o incwm eglwysig a thymhorol''' Clerigwyr Esgobaeth Bangor ar ran Drysorlys yr Arglwydd Frenin Lloegr presennol.
 ....

 '''Archddeoniaeth Bangor'''

....

 Dyma asesiad Deoniaeth Arfon gan Ddeon a rheithwyr eraill y Ddeoniaeth hon.

	
 * Cyfran Meistr Anian Ruffy yn deillio o Eglwys Clynnog Fawr	9½ marc	12s. 8c.
 * Cyfrannau sy’n dod i William a rhoddion hefyd	8 marc	10s. 8c.
 *Cyfran Caplan Mathew yn deillio o’r uchod	7½ marc	10s. 0c.
 * Cyfran Caplan Ioan yn deillio o’r uchod	7½ marc	10s. 0c.
 * Cyfran Caplan Dafydd yn deillio o’r uchod	7 marc	9s. 4c.
 * Eglwys Llanbeblig	8½ marc	11s. 4c.
 
 Cyfanswm: £32  Y degwm yn deillio o hyn: 64s.

==Cyfeiriadau==

[[Categori:Sefydliadau clerigol]]
[[Categori:Trethi a thollau]]
[[Categori:Dogfennau ac adysgrifau gwreiddiol]]